Ζήτημα χρόνου θα είναι μετά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους το εκ νέου άνοιγμα του ασφαλιστικού, που θα επιφέρει νέες, άγριες περικοπές σε κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ, καθώς και στις υπόλοιπες παροχές προς τους ασφαλισμένους.
Οι ζημιές των ασφαλιστικών ταμείων της χώρας από το «κούρεμα» αναμένεται να είναι πολύ μεγάλες και ήδη στο υπουργείο Εργασίας μελετώνται τα σενάρια σύμφωνα με τα οποία θα ανοίξει και πάλι η συζήτηση γύρω από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας. Οι όποιες αλλαγές αυτή τη φορά θα είναι ακόμη πιο σκληρές και θα συμπεριλάβουν και τις ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες, καθώς εκεί έχει ανακαλύψει η τρόικα δυνατότητα για μεγάλες περικοπές.
Αυτή τη στιγμή τα ασφαλιστικά ταμεία είναι εκτεθειμένα σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, συνολικού ύψους μεγαλύτερου των 7 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 14 δισ. ευρώ βρίσκονται κατατεθειμένα στην Τράπεζα της Ελλάδος και έχουν «επενδυθεί» σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Οπως όλα δείχνουν, με «κούρεμα» της τάξεως του 50% και άνω η μείωση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων θα είναι μεγαλύτερη των 10 δισ. ευρώ. Το πρόβλημα θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν το κράτος εμφανιζόταν ως ο εγγυητής της κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα και στήριζε τα Ταμεία, κατά συνέπεια και των παροχών τους, δηλαδή των συντάξεων και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Κάτι τέτοιο όμως δεν φαίνεται στον ορίζοντα, αφού το «καταχρεωμένο» κράτος εμφανίζεται αδύναμο να καλύψει ακόμα και αυτή τη βασική παραδοχή στήριξης του συστήματος, με κονδύλια ίσα με το 2,5% του ΑΕΠ ετησίως, όπως συμφωνήθηκε στο ασφαλιστικό του 2010.
Αυτό σημαίνει ότι τα Ταμεία ή θα πρέπει να αναζητήσουν πόρους από την περιουσία τους, για να καλύψουν τις ανελαστικές τους δαπάνες, ή θα πρέπει να μειώσουν τις συντάξεις για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Ηδη πάντως, λόγω κρίσης, τα Ταμεία «γράφουν» απώλειες, από την απομείωση της αξίας των ομολόγων που έχουν στη διάθεσή τους, αλλά και από την κατρακύλα των μετοχών στο Χρηματιστήριο. Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης έχει σπεύσει να προαναγγείλει εδώ και δύο μήνες τα χειρότερα που έρχονται μέσω των νέων αναλογιστικών μελετών που ζήτησε η τρόικα, θέτοντας ως έτος βάσης το 2010 και όχι το 2008, πάνω στο οποίο στηρίχτηκαν οι τωρινές μελέτες και άρα οι δραματικές πρόσφατες μειώσεις σε κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ. Υπενθυμίζεται ότι οι αναλογιστικές μελέτες εμφανίζουν τον τρόπο με τον οποίο είναι βιώσιμο το ασφαλιστικό σύστημα σε βάθος χρόνου, με τον συνυπολογισμό της κρατικής επιχορήγησης και των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, όχι όμως και των περιουσιακών στοιχείων των Ταμείων.
Εκεί ακριβώς, δηλαδή, στη μείωση των περιουσιακών στοιχείων των Ταμείων λόγω του «κουρέματος» θα πατήσει η κυβέρνηση για να προχωρήσει σε νέες, μεγάλες μειώσεις συντάξεων και εφάπαξ.
Βασίλης Αγγελόπουλος