Το απολίθωμα μιας εξέγερσης

Η κλασική εξάρτηση είναι μια μορφή μάθησης, η οποία βασίζεται στον συνειρμό. Συνδέουμε ένα ουδέτερο ερέθισμα με ένα σημαντικό γεγονός και έτσι οδηγούμε τον μαθητευόμενο στη νέα γνώση. Οπως ακριβώς έκανε στο πρωτοποριακό πείραμά του ο Ρώσος φυσιολόγος, ψυχολόγος και γιατρός Ιβάν Παβλόφ (1949-1936). Ο «μαθητής» του ήταν ένας σκύλος. Ο Παβλόφ στην αρχή του πειράματος χτυπούσε ένα κουδούνι κι έπειτα έδειχνε στον σκύλο ένα κομμάτι κρέας, που θα αποτελούσε το γεύμα του. Υστερα από αρκετές επαναλήψεις του πειράματος, ο σκύλος παρήγαγε αυξημένες ποσότητες σιέλου οποτεδήποτε άκουγε το κουδούνι – πριν, μάλιστα, προλάβει να δει το κρέας. Του είχε δημιουργηθεί εξαρτημένο αντανακλαστικό.

Παντού και πάντοτε δημιουργούνται εξαρτημένα αντανακλαστικά, αλλά ο Παβλόφ ήταν ο πρώτος που το απέδειξε. Η ελληνική κοινωνία έχει πλούσια αποθέματα συνειρμικής γνώσης. Ενα από αυτά είναι η δυσφορία στο άκουσμα της φράσης «γενιά του Πολυτεχνείου». Αυτό το εξαρτημένο αντανακλαστικό δημιούργησαν οι επιτήδειοι κάπηλοι του ρομαντικού και ευγενικών προθέσεων αγώνα των εξεγερμένων νέων του Πολυτεχνείου το 1973.

Οι άνθρωποι που όρμησαν σαν πλιατσικολόγοι στα κρατικά ταμεία, διαχειρίστηκαν φαύλα την εξουσία, προκάλεσαν την κοινή γνώμη με τον τρυφηλό τρόπο ζωής τους και ξεπούλησαν τα εθνικά δίκαια στους ξένους ρίχνουν εδώ και χρόνια σαν προπέτασμα καπνού τούς «δημοκρατικούς αγώνες» τους και τη συμμετοχή τους (αληθινή ή φανταστική) στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Φυσικά, η πλειονότητα όσων συμμετείχαν σ’ αυτή την υπόθεση αντιμετωπίζει όσα… τέτοια ακούει και αυτούς που τα λένε με βαθιά περιφρόνηση. Ωστόσο, η κλεπτοκρατία έχει συνδέσει τη γιορτή του Πολυτεχνείου με το κράτος και τους θεσμούς του, νομίζοντας ότι έτσι θα διαιωνίζει την ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία της. Η πραγματικότητα αποδεικνύει το αντίθετο.

Η καλύτερη τιμή προς τους νέους οι οποίοι ξεσηκώθηκαν το 1973 είναι να αποδοθεί η γιορτή του Πολυτεχνείου εκεί όπου ανήκει: στην κοινωνία, στους φοιτητές, στη νεολαία.

Ο καταναγκασμός της συμμετοχής σ’ αυτή την κρατικοποιημένη γιορτή την έχει μετατρέψει σε απολίθωμα.