«Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Η Ιταλία, μη αναγνωρίζουσα εις ημάς το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Ελληνες, μου εζήτησεν σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Ελληνες, τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Ολον το Εθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας και τα ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών!»
Αυτά ανέφερε ο Ιωάννης Μεταξάς στο διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό, που έσπευσε αμέσως να βγει στις πλατείες ζητωκραυγάζοντας σαν να επρόκειτο για γιορτή και όχι για πόλεμο! Ιδού το μεγαλείο του έθνους μας, που πάντα στεκόταν όρθιο στις προκλήσεις της Ιστορίας. Ισως γι’ αυτό ορισμένοι σήμερα θέλουν να αλλοιώσουν τη συλλογική μνήμη μας. Επειδή είναι το μεγαλύτερο όπλο μας! Ο «παραλογισμός» του Ελληνα όταν θίγονται τα ιερά και τα όσιά του οδήγησε τον τόπο σε θριάμβους ακατανόητους με βάση τις αρχές του πολέμου. «Τρέλα» ήταν ο ξεσηκωμός του 1821, αποστολή αυτοκτονίας ο πόλεμος της Αλβανίας. Ομως και στα δύο αυτά ραντεβού με την Ιστορία οι Ελληνες βγήκαν απρόσμενα θριαμβευτές.
Αναλογιζόμενοι το μάθημα αυτοθυσίας και θάρρους του λαού μας ανά τους αιώνες, δικαίως απορούμε πού… χάθηκε αυτό το μαχητικό πνεύμα. Γιατί αυτά τα χρόνια της οικονομικής κατοχής ουδείς αντέδρασε; Η απάντηση βρίσκεται στην έλλειψη καθοδήγησης και οράματος από τις ηγεσίες. Σήμερα οι πολιτικοί, οι πνευματικοί ηγέτες και οι διανοούμενοι μοιάζουν κοιμισμένοι και στο μυαλό αρκετών «πουλημένοι»! Επομένως, ακόμα και αν το ήθελαν, κανέναν δεν θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν.
Το «Οχι» του Μεταξά δεν ήταν άλλωστε το μοναδικό γεγονός που ενέπνευσε τους Ελληνες το 1940. Με την κήρυξη του πολέμου και αφού είχε προηγηθεί η έκδοση της διαταγής περί επιστρατεύσεως, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέδωσε διάγγελμα προς τον λαό όπου ανέφερε: «…Η Εκκλησία ευλογεί όπλα τα ιερά και πέποιθεν ότι όλα είναι τέκνα της Πατρίδος, ευπειθή εις κέλευσμα Αυτής και του Θεού, θα σπεύσωσιν εν μια ψυχή, εν μια ψυχή και καρδία να αγωνισθώσιν υπέρ βωμών και εστιών και της ελευθερίας και τιμής…» Επίσης η Εκκλησία με εγκύκλιο προς τους ιερείς ανέφερε: «Ως γνωστόν, το έθνος εκηρύχθη εν επιστρατεύσει. Εις την πρόσκλησιν ταύτην δεν πρέπει να υστερήση ο ιερός κλήρος, ο οποίος εις πάσαν εθνικήν περιπέτειαν πρωταγωνίστησεν». Ταυτόχρονα το διοικητικό συμβούλιο του ιδρύματος της Παναγίας της Τήνου έθεσε στη διάθεση της κυβέρνησης όλη του την περιουσία (ακόμα και τα τάματα!) για τις ανάγκες του Στρατού και το ίδιο έκαναν χιλιάδες άλλα ιδρύματα, φορείς ή ιδιώτες.
Ο ελληνικός λαός αντέδρασε ενωμένος υπό την καθοδήγηση εμπνευσμένων προσωπικοτήτων. Χωρίς αυτούς ίσως η Ιστορία να είχε γραφτεί με πολύ διαφορετικό τρόπο. Αυτή η έλλειψη ηγετών με θυσιαστική διάθεση ίσως είναι το μεγαλύτερο δράμα που ζει σήμερα ο τόπος μας. Ακόμα και οι πολιτικοί που παρουσιάστηκαν ως «επαναστάτες» ζυγίστηκαν, μετρήθηκαν και βρέθηκαν λειψοί! Το ίδιο και οι λοιπές «κεφαλές» του τόπου που πνίγηκαν στη σιωπή τους εδώ και χρόνια. Εν ολίγοις, κανείς σήμερα δεν φαίνεται ικανός να υψώσει το ανάστημά του και να συμπαρασύρει τον λαό! Γι’ αυτό η 28η Οκτωβρίου 1940 μοιάζει τόσο… μακρινή.
Δημήτρης Ριζούλης
Μ.Η.Τ. 232120