Οι Ηνωμένες Πολιτείες με μία απόφαση-αστραπή, χωρίς την έγκριση από το Κογκρέσο, ενεπλάκησαν στη σύγκρουση της Μέσης Ανατολής
Με μια αιφνιδιαστική, αλλά εξαιρετικά μελετημένη στρατιωτική κίνηση, οι ΗΠΑ αποφάσισαν τελικά να εμπλακούν στη σύγκρουση του Ισραήλ με το Ιράν εξαπολύοντας αεροπορικά πλήγματα εναντίον τριών κομβικών σημείων του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης: των εγκαταστάσεων στο Φορντό, στη Νατάνζ και στο Ισφαχάν. Πρόκειται για μια κίνηση που αλλάζει ριζικά τις γεωπολιτικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή και αναβιώνει σενάρια πολέμου, διπλωματικής αποτυχίας και διεθνούς ρήξης.
Οι αμερικανικές επιθέσεις στόχευσαν την καρδιά της ιρανικής πυρηνικής τεχνολογίας. Με χρήση βομβών κατά μπούνκερ και πυραύλων Τόμαχοκ, και με συμμετοχή στρατηγικών βομβαρδιστικών B-2, τα πλήγματα αποσκοπούσαν στην ολοκληρωτική εξάλειψη της δυνατότητας του Ιράν να εμπλουτίζει ουράνιο. Η Ουάσινγκτον δήλωσε πως στόχος της είναι η καταστροφή της τεχνολογικής υποδομής και η παύση κάθε ερευνητικής και παραγωγικής δραστηριότητας σχετικής με τα πυρηνικά. Η εγκατάσταση του Φορντό, το άκρως απόρρητο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου, είχε εντοπιστεί για πρώτη φορά από τη Δύση το 2009, έπειτα από διαρροή ιρανικών εγγράφων και πληροφορίες των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών. Χτισμένο στα έγκατα ενός βουνού κοντά στην πόλη Κομ, το συγκρότημα θεωρείται απόρθητο, γι’ αυτό και αποτέλεσε το επίκεντρο της επίθεσης. Ο Τραμπ επιβεβαίωσε πως χρησιμοποιήθηκαν έξι βαρέος τύπου βόμβες για την προσβολή των υπόγειων σηράγγων του.
Το εργοστάσιο στη Νατάνζ, που θεωρείται το μεγαλύτερο εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν, με δυνατότητα υποστήριξης δεκάδων χιλιάδων φυγοκεντρητών, επλήγη με καταιγισμό πυραύλων. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, το Ιράν εκεί εμπλούτιζε ουράνιο έως και 60% καθαρότητας – πολύ κοντά στο όριο των 90% για στρατιωτική χρήση. Το Ισφαχάν, τέλος, φιλοξενεί το σημαντικότερο πυρηνικό ερευνητικό κέντρο του Ιράν, με περισσότερους από 3.000 επιστήμονες και εξειδικευμένες υποδομές μετατροπής ουρανίου, επεξεργασίας ζιρκονίου και παραγωγής πυρηνικών καυσίμων.
Ο Τραμπ σε δραματικό διάγγελμά του από τον Λευκό Οίκο δήλωσε πως «οι κρίσιμες εγκαταστάσεις του Ιράν εξαλείφθηκαν ολοκληρωτικά και πλήρως» και κάλεσε το Ιράν να επιλέξει μεταξύ «ειρήνης ή τραγωδίας». Παρότι ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίστηκε πρόθυμος για διπλωματική προσέγγιση, τα μηνύματά του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν απολύτως πολεμικά, με χαρακτηριστικές φράσεις όπως «Πάει το Φορντό» και «Το Ιράν πρέπει τώρα να συμφωνήσει να τελειώσει αυτόν τον πόλεμο».
Εντονη αντίθεση
Η ενημέρωση της επίθεσης έγινε μερικώς και επιλεκτικά: σύμφωνα με το CNN, οι Ρεπουμπλικάνοι ενημερώθηκαν εκ των προτέρων, αλλά οι Δημοκρατικοί πληροφορήθηκαν για τα πλήγματα λίγο πριν από το διάγγελμα του προέδρου και εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους. Η επίθεση, υποστηρίζουν, πραγματοποιήθηκε χωρίς έγκριση από το Κογκρέσο, κάτι που πολλοί χαρακτηρίζουν αντισυνταγματικό. Η επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν ήταν «απίστευτη και συντριπτική επιτυχία που κατέστρεψε το πυρηνικό πρόγραμμα» της Τεχεράνης, τόνισε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Πιτ Χέγκσεθ.
Οπως είπε, επρόκειτο για επιθέσεις ακριβείας, «στοχευμένες, ισχυρές και σαφείς» και πρόσθεσε ότι μόνος στόχος ήταν το πυρηνικό πρόγραμμα. «Οταν μιλάει ο πρόεδρος, ο κόσμος πρέπει να ακούει. Και ο αμερικανικός στρατός μπορεί να τον υποστηρίξει». Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο μιλώντας στο Fox News προειδοποίησε το Ιράν να μην προβεί σε αντίποινα για τις αμερικανικές επιθέσεις, λέγοντας ότι μια τέτοια ενέργεια θα ήταν «το χειρότερο λάθος που έχουν κάνει ποτέ». Τόνισε επίσης ότι η πρόταση για διπλωματικές συνομιλίες με το Ιράν εξακολουθεί να ισχύει και ότι η αλλαγή του καθεστώτος «δεν είναι ο στόχος» των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ πρόσθεσε ότι ενθαρρύνει την Κίνα να επικοινωνήσει με το Ιράν σχετικά με την πιθανή απόφασή του να κλείσει το Στενό του Ορμούζ, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν στοιχεία ότι η Κίνα εμπλέκεται σε οτιδήποτε.
Νωρίτερα, καθώς βρισκόταν σε εξέλιξη η επίσημη ενημέρωση του Πενταγώνου, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς παραχώρησε σύντομη συνέντευξη στο δίκτυο NBC News, στην οποία ξεκαθάρισε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν βρίσκονται σε πόλεμο με το Ιράν». «Είμαστε σε πόλεμο με τις πυρηνικές του φιλοδοξίες» δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως η Ουάσινγκτον θεωρεί ότι έχει ήδη καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Οι ΗΠΑ έπληξαν με βόμβες bunker buster τις πυρηνικές εγκαταστάσεις των Ιρανών
Με 12 βόμβες bunker buster στην πυρηνική εγκατάσταση στο Φορντό του Ιράν πραγματοποίησαν οι ΗΠΑ την επίθεσή τους. Αμερικανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι «αόρατα» βομβαρδιστικά B-2 Spirit απογειώθηκαν από την αεροπορική βάση Ουάιτμαν μεταφέροντας έξι διατρητικές βόμβες GBU-57/B μήκους έξι μέτρων. Το Fox News μετέδωσε ότι έξι τέτοιες βόμβες έπληξαν την εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό του Ιράν και ότι εκτοξεύτηκαν 30 Tomahawk από πυρηνοκίνητο υποβρύχιο και έπληξαν τις μονάδες σε Ισφαχάν και Νατάνζ.
Οι βόμβες τύπου bunker buster αποτελούν την αιχμή της τεχνολογίας στον τομέα των όπλων βαθιάς διείσδυσης. Είναι σχεδιασμένες για να καταστρέφουν ισχυρά προστατευμένες εγκαταστάσεις, όπως καταφύγια ή υπόγειες βάσεις, σε βάθος πέρα από το οποίο μπορούν να φτάσουν οι συμβατικές βόμβες. Αυτές οι βόμβες έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να διεισδύουν πρώτα στο έδαφος και έπειτα να εκρήγνυνται. Αυτό επιτρέπει στο μεγαλύτερο μέρος της εκρηκτικής ισχύος να μεταφερθεί μέσα στο υπέδαφος, αντί να διασκορπιστεί στον αέρα ή στην επιφάνεια.
Διαθέτουν βάρος που κυμαίνεται μεταξύ 14.000 και 30.000 λιβρών (6.350 έως 13.600 κιλά), ικανότητα διείσδυσης έως και 200 μέτρα σε οπλισμένο σκυρόδεμα και πυραύλακα υψηλής εκρηκτικότητας, με καθυστερημένη πυροδότηση. Η καθοδήγησή τους γίνεται μέσω προηγμένου συστήματος GPS, με δυνατότητα διορθώσεων κατά την πτήση, εξασφαλίζοντας ακρίβεια και αποτελεσματικότητα. Η βόμβα διατρήσεως που χρησιμοποιήθηκε στη συγκεκριμένη επιχείρηση είναι η μεγαλύτερη στο οπλοστάσιο των ΗΠΑ. Εξαιρουμένων των πυρηνικών όπλων, η MOP (Massive Ordnance Penetrator) είναι η μεγαλύτερη γνωστή bunker buster στον κόσμο.
Και πύραυλοι Tomahawk
Παράλληλα, στην επιχείρηση χρησιμοποιήθηκαν 30 πύραυλοι Tomahawk, που θεωρούνται το πρότυπο των πυραύλων Cruise μεγάλου βεληνεκούς για το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ. Οι Tomahawk έχουν εμβέλεια έως 2.500 χιλιόμετρα στις νεότερες εκδόσεις, ταχύτητα περίπου 880 χλμ./ώρα και φέρουν πολεμική κεφαλή 450 κιλών. Η παρουσία βομβών bunker buster μαρτυρά και τη συμμετοχή του στρατηγικού βομβαρδιστικού B-2 Spirit. Υπολογίζεται ότι χρησιμοποιήθηκαν τρία αεροσκάφη αυτού του τύπου, καθώς το καθένα μπορεί να μεταφέρει δύο τέτοιες βόμβες. Το B-2 Spirit διαθέτει τεχνολογία stealth, καθιστώντας το σχεδόν αόρατο στα ραντάρ, έχει εμβέλεια 11.000 χιλιομέτρων χωρίς ανεφοδιασμό, μεταφέρει έως και 23.000 κιλά οπλισμού και επανδρώνεται από δύο πιλότους, με δυνατότητα συνεχούς πτήσης έως 44 ώρες.
Οι Ισραηλινοί επευφημούν τον Αμερικανό πρόεδρο
Λίγο αφότου έπεισαν τον Ντόναλντ Τραμπ να εμπλακεί σε έναν πόλεμο που ουσιαστικά ελάχιστα αφορούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες, το λιγότερο που μπορούσαν να κάνουν οι Ισραηλινοί ήταν να… ταΐσουν τη ματαιοδοξία του ενοίκου του Λευκού Οίκου, μεταφέροντάς του ειλικρινείς ευχαριστίες. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Τραμπ για την «τολμηρή» απόφασή του να διατάξει τον βομβαρδισμό πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν, εκτιμώντας πως η κίνησή του αυτή θα αλλάξει την Ιστορία. «Συγχαρητήρια, πρόεδρε Τραμπ. Η τολμηρή σας απόφαση να πλήξετε πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν με την τρομερή και δίκαιη ισχύ των ΗΠΑ θα αλλάξει την Ιστορία» τόνισε ο Νετανιάχου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του.
«Ηγετικός ρόλος»
«Στην επιχείρηση “Λιοντάρι που ξυπνά”, το Ισραήλ έχει πετύχει εκπληκτικά πράγματα. Αλλά με την αποψινή επιχείρηση εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν η Αμερική ήταν πραγματικά αξεπέραστη. Εκανε αυτό που καμία άλλη χώρα στον κόσμο δεν θα μπορούσε να κάνει» πρόσθεσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός. «Η Ιστορία θα καταγράψει ότι ο πρόεδρος Τραμπ ανέλαβε δράση για να αρνηθεί στο πιο επικίνδυνο καθεστώς του κόσμου να αποκτήσει τα πιο επικίνδυνα όπλα στον κόσμο» συμπλήρωσε και έκλεισε εξαίροντας τον ηγετικό ρόλο του Τραμπ που δημιούργησε μια ιστορική καμπή, η οποία θα οδηγήσει τη Μέση Ανατολή σε ένα μέλλον ευημερίας και ειρήνης. Πέραν του Νετανιάχου, όμως, ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Τραμπ φαίνεται πως θέλησαν να πουν και οι πολίτες του Ισραήλ, τοποθετώντας τεράστιες πινακίδες σε δρόμους του Τελ Αβίβ με φωτογραφία του Αμερικανού προέδρου, συνοδευόμενη από τη φράση «Thank you, Mr. President» («Σε ευχαριστούμε, κύριε πρόεδρε»).
Τεχεράνη: Οι βόμβες δεν μπορούν να καταστρέψουν την τεχνογνωσία μας
Μπορεί ο πλανήτης να έμεινε με την ανάσα κρατημένη μετά τα αμερικανικά χτυπήματα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ιδίως βλέποντας τις καταστροφές που αυτές υπέστησαν, όπως αποτυπώθηκαν σε δορυφορικές φωτογραφίες που ελήφθησαν χθες, όμως στην Ισλαμική Δημοκρατία η ψυχραιμία ήταν μεγαλύτερη. Η Τεχεράνη δήλωσε χθες ότι η τεχνογνωσία της δεν μπορεί να «καταστραφεί» με βόμβες. «Οι ΗΠΑ πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτή η βιομηχανία είναι ριζωμένη στη χώρα μας και οι ρίζες της δεν μπορούν να καταστραφούν» δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού οργανισμού πυρηνικής ενέργειας Μπεχρούζ Καμαλβάντι. «Φυσικά, έχουμε υποστεί ζημιές, αλλά αυτό δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει» πρόσθεσε, ενώ σύμβουλος του Χαμενεΐ είπε: «Ακόμη κι αν οι πυρηνικές εγκαταστάσεις καταστράφηκαν, η παρτίδα δεν έχει τελειώσει, το εμπλουτισμένο υλικό, η εγχώρια τεχνογνωσία και η πολιτική βούληση παραμένουν».
Το Ιράν, άλλωστε, υποστηρίζει ότι μετέφερε σε ασφαλή τοποθεσία το εμπλουτισμένο ουράνιο που βρισκόταν στο εργοστάσιο Φορντό πριν από την αμερικανική επίθεση. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, το μεγαλύτερο μέρος του υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου που φυλάσσεται στις εγκαταστάσεις του Φορντό μετακινήθηκε λίγο πριν από την αεροπορική επίθεση σε άγνωστη τοποθεσία. Παράλληλα, σύμφωνα με την ίδια πηγή, μειώθηκε αισθητά και το προσωπικό του εργοστασίου πριν από το χτύπημα των Αμερικανών. «Μπορώ να δηλώσω ότι, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του ψεύτη προέδρου των ΗΠΑ, η πυρηνική εγκατάσταση στο Φορντό δεν έχει υποστεί σοβαρές ζημιές» δήλωσε και ο Μανάν Ραΐσι, βουλευτής του Κομ.
«Το μεγαλύτερο μέρος αυτού που χτυπήθηκε ήταν πάνω από το έδαφος και είναι αποκαταστάσιμο» είπε ο Ραΐσι, σημειώνοντας πως οτιδήποτε θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το κοινό είχε ήδη απομακρυνθεί εκ των προτέρων από την τοποθεσία. Ο Ραφαέλ Γκρόσι, επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, εξέφρασε την ελπίδα πως επιθεωρητές του οργανισμού θα μπορέσουν τις επόμενες ημέρες να εξετάσουν από κοντά τις εγκαταστάσεις που χτυπήθηκαν, όμως δήλωσε πως καμιά άνοδος των επιπέδων της ραδιενέργειας δεν επισημάνθηκε. Αυτό δεν σημαίνει πως οι Ιρανοί δεν θα ζητήσουν ανταπόδοση για τις επιθέσεις.
«Το Ιράν είναι αποφασισμένο να υπερασπιστεί την κυριαρχία του, την εδαφική του ακεραιότητα, την εθνική του ασφάλεια και τον πληθυσμό του με όλα τα αναγκαία μέσα» έγραψε στο Χ ο Εσμαΐλ Μπαγάι, εκπρόσωπος της ιρανικής διπλωματίας, ενώ και οι Φρουροί της Επανάστασης απείλησαν τις ΗΠΑ με αντίποινα που θα τους κάνουν να μετανιώσουν, προειδοποιώντας για επιθέσεις κατά αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στην περιοχή. «Επιτιθέμενες στις ειρηνικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι αμερικανικές δυνάμεις έθεσαν de facto τους εαυτούς τους σε άμεσο κίνδυνο» ανακοίνωσαν οι Φρουροί. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ουάσινγκτον διαθέτει πολλές βάσεις γύρω από τον Περσικό Κόλπο, όπως στο Μπαχρέιν και το Κατάρ. Ορισμένες βρίσκονται σε σχετικά κοντινή τοποθεσία με το Ιράν, γεγονός που μπορεί να καταστήσει τις βάσεις αυτές στόχους αντιποίνων από την Τεχεράνη.
Μ.Η.Τ. 232120