Παρέμβαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας υπέρ της λεγόμενης «μικρής εκτροπής» του Αχελώου έκανε ο Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ), όπως αποκάλυψε χθες σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος του ΟΔΥΘ, καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκος Δέρκας, στην αίθουσα συνεδριάσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, στη Λάρισα (οδός Σωκράτους 111).
Η χθεσινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η διοίκηση του Οργανισμού ήταν η πρώτη δημόσια παρουσίαση του έργου του νεοσύστατου φορέα, που ιδρύθηκε ως απάντηση στις καταστροφές που προκάλεσε η κακοκαιρία «Ντάνιελ» τον Σεπτέμβριο του 2023 και φιλοδοξεί να αποτελέσει πρότυπο διαχείρισης υδάτων για όλη τη χώρα.
Τις τοποθετήσεις άνοιξε ο κ. Δέρκας, ο οποίος χαρακτήρισε τη χρονιά «μια εξαιρετικά δύσκολη υδρολογικά περίοδο», κατά την οποία ο νέος οργανισμός κλήθηκε να συντονίσει, να συμβουλεύσει και να ενημερωθεί από το πεδίο, με στόχο την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των διαθέσιμων υδάτων. Ο κ. Δέρκας τόνισε ότι ο ΟΔΥΘ δημιουργήθηκε ως ένας καινοτόμος οργανισμός, με σκοπό την ενιαία διαχείριση των υδατικών πόρων της Θεσσαλίας, τόσο σε ό,τι αφορά την άρδευση όσο και την αντιπλημμυρική προστασία. «Είναι ένας φορέας που γεννήθηκε μέσα από την κρίση, για να γίνει καταλύτης αλλαγής και να αποτελέσει υπόδειγμα οργανισμού και για άλλες περιφέρειες της χώρας» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στην πρώτη χρονιά λειτουργίας, παραδέχτηκε ότι το έργο ήταν δύσκολο, καθώς υπήρξε σημαντικό έλλειμμα νερού. Τόνισε ότι: «Παρά τα εμπόδια, με συλλογικές αποφάσεις μέσω επιτροπής συντονισμού (στην οποία συμμετείχαν η Περιφέρεια Θεσσαλίας, ΤΟΕΒ και Δήμοι), ο ΟΔΥΘ κατάφερε να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες». Ο πρόεδρος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ανάγκη μετάβασης από την εμπειρική άρδευση στην επιστημονικά καθοδηγούμενη άρδευση, κάτι που, όπως είπε, «θα επιτρέψει την εξοικονόμηση νερού και την αύξηση της παραγωγικότητας».
Αχελώος
Ο κ. Δέρκας αποκάλυψε ότι ο ΟΔΥΘ έχει ήδη καταθέσει παρέμβαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας υπέρ της λεγόμενης «μικρής εκτροπής» του Αχελώου, που, όπως είπε, αποτελεί νόμο του κράτους. Εξήγησε ότι η ποσότητα των 250 εκατομμυρίων κυβικών (περίπου το 6% του υδατικού δυναμικού του Αχελώου) «δεν πρόκειται να θίξει το οικοσύστημα, αλλά μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για τη Θεσσαλία». Παράλληλα, έκανε γνωστό ότι ο οργανισμός έχει καταθέσει 13 ερευνητικά προγράμματα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο τέλος της τοποθέτησής του ο πρόεδρος έδωσε τον λόγο στον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΔΥΘ, Αθανάσιο Μαρκινό, για την αναλυτική παρουσίαση του απολογισμού της αρδευτικής περιόδου.
Απολογισμός Μαρκίνου
Ο κ. Μαρκινός περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση που επικράτησε το 2024, τονίζοντας ότι «ήταν η χειρότερη αρδευτική περίοδος των τελευταίων δεκαετιών». Όπως εξήγησε, τα δύο τελευταία χρόνια χαρακτηρίστηκαν από ιδιαίτερα φτωχά υδρολογικά δεδομένα, ενώ η απουσία χιονοπτώσεων στα ορεινά οδήγησε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα τους βασικούς ταμιευτήρες. «Ουσιαστικά, το νερό που πρόσφερε ο «Daniel» μάς κράτησε όρθιους το 2024» είπε, υπογραμμίζοντας ότι το πρόβλημα είναι διαρθρωτικό και απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Όπως υπενθύμισε, στις 24 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη, όπου η επιστημονική ομάδα του ΟΔΥΘ έδωσε κατευθυντήριες οδηγίες σε όλους τους εμπλεκόμενους. Ζητήθηκαν παράλληλα στοιχεία από όλους τους φορείς άρδευσης, ωστόσο, όπως τόνισε, «η ανταπόκριση υπήρξε περιορισμένη».
«Αναρχία στα δίχτυα»
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Μαρκινός στη χαοτική κατάσταση των δικτύων άρδευσης. Μίλησε για «αναρχία», σημειώνοντας ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχουν σαφή όρια, ρυθμιστικοί μηχανισμοί ή μετρητές. «Η υπερκατανάλωση είναι καθημερινή διαπίστωση» ανέφερε, προσθέτοντας ότι ο ΟΔΥΘ σχεδιάζει μέτρα όπως «την υποχρεωτική τοποθέτηση υδρομέτρων και επιβολή χρέωσης για την υπερβάλλουσα κατανάλωση, καθώς και την εγκατάσταση περιοριστών ροής, ώστε το νερό να φτάνει σε όλους, και στον πρώτο και στον τελευταίο χρήστη».
Ικανοποίηση
Αναφερόμενος στο αν είναι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα της φετινής περιόδου, ο κ. Μαρκινός δήλωσε τα εξής: «Είμαστε ικανοποιημένοι για τον συντονισμό και τη διαχείριση, γιατί καταφέραμε να ελαχιστοποιήσουμε τις απώλειες. Δεν μπορούμε, όμως, να είμαστε ευχαριστημένοι για τις καλλιέργειες που χάθηκαν».
Ο ίδιος σημείωσε ότι ο στόχος του οργανισμού ήταν να αποφευχθεί η πλήρης καταστροφή της αγροτικής παραγωγής και να διατηρηθούν τα οικολογικά όρια στους ταμιευτήρες – «κάτι που τελικά επιτεύχθηκε».
Στο τελευταίο μέρος της παρουσίασής του ο διευθύνων σύμβουλος στάθηκε στο ζήτημα της στελέχωσης. Υπογράμμισε ότι ο ΟΔΥΘ λειτουργεί ακόμη με ελάχιστους ανθρώπινους πόρους, ωστόσο το επόμενο διάστημα θα ενισχυθεί με υπαλλήλους από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Παράλληλα, αναμένεται η έγκριση του προϋπολογισμού από το Υπουργείο, ώστε ο οργανισμός να αποκτήσει οικονομική αυτοτέλεια. «Δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί ένας οργανισμός από το μηδέν στην Ελλάδα. Θέλει χρόνο, αλλά ήδη έχει γίνει ένα μεγάλο βήμα» τόνισε, επισημαίνοντας ότι ο ΟΔΥΘ στο μέλλον δε θα περιορίζεται μόνο στη διαχείριση, αλλά θα μπορεί να εκπονεί μελέτες και να υποβάλει προτάσεις για νέα έργα.
Πιλότος για όλη τη χώρα
Τόσο ο κ. Δέρκας όσο και ο κ. Μαρκινός υπογράμμισαν ότι η Θεσσαλία, ως ελλειμματική υδρολογική περιφέρεια, μπορεί να αποτελέσει το καλύτερο εργαστήριο για την εφαρμογή ενός νέου μοντέλου διαχείρισης. «Η κυβέρνηση μάς έδωσε τον ρόλο του πιλότου. Αν πετύχει ο ΟΔΥΘ, μπορεί να πετύχει σε όλη τη χώρα» είπε ο πρόεδρος, καταλήγοντας ότι «η διαχείριση του νερού είναι ζήτημα ζωής για τη Θεσσαλία και δεν έχουμε την πολυτέλεια να ασχολούμαστε με αυτά που μας χωρίζουν, αλλά με αυτά που μας ενώνουν».
Θανάσης Αραμπατζής
Μ.Η.Τ. 232120