Ως δεξί χέρι του Παπαντωνίου υποσχόταν στις 23 Σεπτεμβρίου 1999 σε μετόχους κι επενδυτές ότι, βάσει των «οικονομετρικών στοιχείων» του, «σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί “φούσκα”»
Εως τον Σεπτέμβριο 1999 η Ελλάδα ζούσε στο μεθύσι του Χρηματιστηρίου. Δισεκατομμύρια, δραχμές τότε, έφευγαν από τις τσέπες ακόμα και απλών μισθωτών για να κυνηγήσουν το μεγάλο όνειρο που τους έταζε η κυβέρνηση Κώστα Σημίτη.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Ηταν ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός που υποσχόταν άνοδο έως τις 5.000 μονάδες στη Σοφοκλέους, σπρώχνοντας μέχρι και τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα να πουλήσουν ό,τι χωράφι είχαν στα χωριά για να γίνουν… επενδυτές σε μετοχές «μεγάλες ευκαιρίες» για υπερκέρδη.
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1999 τα «Νέα» είχαν ένα σημαντικό ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοσή τους με κεντρικό πρόσωπο τον Στουρνάρα, τότε ακόμα σχετικά άγνωστο πρόσωπο για το ευρύ κοινό στην καθημερινή επικαιρότητα, αλλά έχοντας ήδη πιάσει σημαντικά πόστα επιρροής στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
«Ενδιαφέρον ξένων για ελληνικά ομόλογα και μετοχές» ήταν ο τίτλος του κειμένου, που έκανε λόγο για «αναθέρμανση του ξένου επενδυτικού ενδιαφέροντος για την ελληνική αγορά», όπως διαπίστωνε «το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, στελέχη του οποίου εκτιμούν ότι θα εκφραστεί με τοποθετήσεις στο Χρηματιστήριο και σε ομόλογα». Και συνέχιζε: «Είναι χαρακτηριστικό ότι το γραφείο του κ. Γ. Στουρνάρα, προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, επισκέφτηκε χθες ομάδα αποτελούμενη από εκπροσώπους 12 επενδυτικών οίκων του εξωτερικού».
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο εμφανίζεται εδώ σε εκείνο το θέμα της 23ης Σεπτεμβρίου 1999: «Τα στελέχη αυτά έδειξαν, σύμφωνα με πληροφορίες, ενδιαφέρον για τις εξελίξεις της οικονομίας τις οποίες παρουσίασε ο κ. Στουρνάρας αλλά και για το Χρηματιστήριο ειδικότερα, το οποίο μία μέρα πριν είχε σημειώσει “βουτιά”. Μεταξύ των ξένων εκπροσώπων ήταν και ο Τζον Λόμαξ, υψηλό στέλεχος της HSBC, ο οποίος πρόσφατα διατύπωσε την εκτίμηση ότι το ελληνικό Χρηματιστήριο είναι “η μητέρα όλων των φουσκών”. Ο κ. Στουρνάρας υποστήριξε ότι, σύμφωνα με οικονομετρικά στοιχεία, το Χρηματιστήριο είναι ίσως λίγο πάνω από το επίπεδο ισορροπίας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί “φούσκα”».
Είναι φανερό ότι το ρεπορτάζ ήταν με πληροφόρηση από το ίδιο το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, με «φωνή» ενδεχομένως ακόμα και μέσα από το γραφείο του Στουρνάρα. Οπως αναφέρεται ρητώς και ουδέποτε ασφαλώς διαψεύστηκε, ήταν ο Στουρνάρας που αυτοπροσώπως διαβεβαίωνε ένα καχύποπτο στέλεχος της HSBC ότι το ελληνικό Χρηματιστήριο δεν είναι «φούσκα». Και ο σημερινός διοικητής της ΤτΕ βάσιζε τους ισχυρισμούς του «στα οικονομετρικά στοιχεία του».
Δεν έλεγε ψέματα ούτε παραμύθια, ευσεβείς πόθους και φαντασιώσεις. Υποσχόταν στους μετόχους του ελληνικού Χρηματιστηρίου ότι το «πάρτι» θα συνεχιστεί, επειδή ήταν γνώστης. Μιλούσε ως τεχνοκράτης, που ήξερε τα πράγματα για τα οποία μιλούσε. Διαβεβαιώνοντας ότι «σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί “φούσκα”» το Χ.Α.
Ο δείκτης στη Σοφοκλέους έφτασε στις 17 Σεπτεμβρίου 1999 στο ιστορικό υψηλό των 6.335 μονάδων. Ας δούμε τι συνέβη στη συνέχεια. Η συνάντηση του Στουρνάρα με τους ξένους επενδυτές έγινε στις 22 Σεπτεμβρίου 1999 και οι εφημερίδες έγραψαν την επόμενη ημέρα 23/9. Η πτώση της Σοφοκλέους ξεκίνησε τη Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου 1999, αλλά έγινε ιδιαίτερα αισθητή από τις 23 Σεπτεμβρίου και μετά, με τον γενικό δείκτη να σημειώνει πτώση 12,7% σε τρεις ημέρες και πτώση άνω των 1.000 μονάδων σε μία εβδομάδα.
Η καθοδική πορεία συνεχίστηκε έως τον Μάρτιο του 2003, με τον γενικό δείκτη να έχει πέσει στις 1.467 μονάδες. Το κραχ ενισχύθηκε από τη μαζική συνειδητοποίηση ότι υπήρχαν μετοχές-φούσκες, οι οποίες είχαν μεν υψηλή ονομαστική αξία, αλλά αυτό δεν είχε αντίκρισμα σε πραγματική αξία, βάσει της οικονομικής δραστηριότητας της εταιρίας. Ολόκληρες περιουσίες χάθηκαν. Στις πλάτες οικογενειών-θυμάτων τζιραρίστηκαν τεράστια ποσά, για τα οποία κανένα πραγματικά «μεγάλο ψάρι» δεν πλήρωσε ποτέ.
Δίπλα στον Γιάννο και στα «μαγειρέματα» των δεικτών για να μπει η Ελλάδα στο ευρώ
Το κραχ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε πολιτικό και ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο. Υπήρξαν ακόμα και διαδηλώσεις έξω από το κτίριο του ΧΑΑ, στην οδό Σοφοκλέους. Ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της τότε κυβέρνησης Σημίτη διαβεβαίωναν ότι οι κλυδωνισμοί στο Χρηματιστήριο ήταν προσωρινοί. Ανάμεσα στα στελέχη που διαβεβαίωναν ότι όλα θα πάνε καλά, ενώ η καταστροφή για τις οικογένειες είχε αρχίσει, ήταν -όπως είδαμε- και ο μετέπειτα σκληρός μνημονιακός Στουρνάρας, που σήμερα παριστάνει ότι διαθέτει το αλάθητο του Πάπα, κουνώντας το δάχτυλο πάντα στους εργαζομένους, αλλά ποτέ στην ελίτ και τη διεφθαρμένη κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Οταν ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης εξευτελιζόταν με ψέματα, τον Οκτώβριο του 1999, δηλώνοντας στο Ελεγκτικό Γραφείο του ΠΑΣΟΚ ότι «σε ένα δύο 24ωρα η κατάσταση στο Χρηματιστήριο θα έχει ομαλοποιηθεί», ώστε να μην αποσυρθούν οι μέτοχοι και να χάσουν τα λεφτά τους μέχρι τελευταίας δραχμής, υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ήταν ο Γιάννος Παπαντωνίου. Το ίδιο διάστημα ο Στουρνάρας ήταν δίπλα του, από τους πλέον έμπιστους του τότε ισχυρού στελέχους του ΠΑΣΟΚ. Ο Παπαντωνίου ήταν υπουργός Οικονομικών από το 1994 έως το 2001.
Από το 1994 έως το 2000 ο Στουρνάρας ήταν πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων του Παπαντωνίου στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας (Μάιος 1994 – Ιούλιος 2000). Ηταν επίσης παρών στα -όπως σήμερα ξέρουμε- «μαγειρέματα» των δεικτών για να μπει η Ελλάδα στο ευρώ, ως μέλος της Νομισματικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (Μάιος 1994 – Ιούλιος 2000). Και ήταν, τέλος, μέλος του Δ.Σ. του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (1998 – Ιούλιος 2000), με τον δήθεν νοικοκύρη Σημίτη να οργιάζει φεσώνοντας τη χώρα με χρέη, που κάποια «έσκασαν» το 2010 και μπήκαμε στο α’ Μνημόνιο, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα έξοδα για τα υπερκοστολογημένα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων 2004.