Το νέο περιστατικό ιατρικού λάθους σε δημόσιο νοσοκομείο, αυτή τη φορά σε καρκινοπαθή ασθενή, ήρθε να προκαλέσει ανησυχία και έντονο προβληματισμό για τις συνθήκες λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Το τελευταίο συμβάν που εκτυλίχθηκε στην Ογκολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, όπου ασθενής έλαβε λανθασμένο χημειοθεραπευτικό φάρμακο, αποτελεί το πέμπτο παρόμοιο περιστατικό μέσα σε λίγους μήνες.
Ευτυχώς, το λάθος έγινε εγκαίρως αντιληπτό, αποτρέποντας δυσάρεστες συνέπειες για την υγεία της ασθενούς, αφού η νοσηλεύτρια που χορηγούσε το φάρμακο παρατήρησε την αστοχία, διέκοψε τη διαδικασία και ειδοποίησε τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρξε κανένας κίνδυνος.
Βέβαια, το περιστατικό έχει πυροδοτήσει εσωτερική Ένορκη Διοικητική Εξέταση, ενώ παράλληλα ανοίγει ξανά τη συζήτηση για την πίεση, την εξουθένωση και τις ελλείψεις στο προσωπικό των δημοσίων νοσοκομείων.
«Δυστυχώς ή ευτυχώς είμαστε άνθρωποι και όχι μηχανές»
Σήμερα, ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλης Γιαννάκος, επιβεβαίωσε το συμβάν, ζητώντας συγνώμη από την ασθενή και την οικογένειά της, ενώ υπογράμμισε την ανθρώπινη διάσταση πίσω από τέτοιου είδους λάθη.
«Δυστυχώς – ή ευτυχώς – είμαστε άνθρωποι και όχι μηχανές. Ζητούμε συγγνώμη από την ασθενή και την οικογένειά της για το ιατρικό λάθος που συνέβη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας, ένα από τα πιο καλά τριτοβάθμια νοσοκομεία της χώρας. Χορηγήθηκε λάθος χημειοθεραπευτικό φάρμακο, χωρίς ευτυχώς καμία συνέπεια για την υγεία της. Το λάθος έγινε άμεσα αντιληπτό από τη νοσηλεύτρια που ήταν παρούσα στο θάλαμο, διέκοψε τη χορήγηση και ειδοποίησε τον καθηγητή, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρξε ο παραμικρός κίνδυνος», τόνισε ο ίδιος.
Εξουθένωση και ελλείψεις στα δημόσια νοσοκομεία
Ο κ. Γιαννάκος απέδωσε τη συχνότητα των περιστατικών στην εργασιακή εξουθένωση των νοσηλευτών, που εργάζονται σε συνθήκες ασφυκτικής πίεσης, με συνεχείς βάρδιες και ελάχιστο προσωπικό.
«Η Ογκολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας νοσηλεύει 25 ανοσοκατασταλμένους ασθενείς, ενώ περίπου 10 ακόμη υποβάλλονται καθημερινά σε χημειοθεραπεία ημερήσιας νοσηλείας. Σε όλα τα επαγγέλματα γίνονται λάθη· στα δικά μας όμως δεν επιτρέπεται το παραμικρό, γιατί μπορεί να κοστίσει ανθρώπινες ζωές. Δεν αξίζει όμως τέτοια ισοπέδωση στα νοσοκομεία και στους υγειονομικούς», σημείωσε ο ίδιος.
Η επισήμανση αυτή αναδεικνύει ένα διαχρονικό πρόβλημα του ΕΣΥ: τη συνεχή υποστελέχωση, που οδηγεί τους επαγγελματίες υγείας στα όρια των αντοχών τους. Η έλλειψη προσωπικού και η πίεση χρόνου καθιστούν το περιβάλλον των νοσοκομείων εξαιρετικά ευάλωτο σε ανθρώπινα λάθη, ιδίως σε τμήματα υψηλής ευθύνης όπως οι ογκολογικές μονάδες.
Τα στατιστικά και η διεθνής εικόνα
Ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ επικαλέστηκε και τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που αποτυπώνουν τη διεθνή διάσταση του προβλήματος:
«Από στατιστικές δικές μας προκύπτει ότι είμαστε πιο κάτω σε ιατρικά λάθη από πολλά προηγμένα συστήματα υγείας της Ευρώπης. Το μείζον ζήτημα είναι να αντιλαμβάνεσαι έγκαιρα το λάθος, να παρεμβαίνεις και να προλαβαίνεις τις συνέπειες. Το ζητούμενο είναι η άμεση αντιμετώπιση», τόνισε.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ένας στους δέκα ασθενείς παγκοσμίως υφίσταται κάποια ζημιά λόγω ιατρικού λάθους. Στην Ελλάδα, ωστόσο, δεν υπάρχει επίσημο εθνικό σύστημα καταγραφής τέτοιων περιστατικών, κάτι που δυσχεραίνει την ανάλυση και την πρόληψή τους.
«Συγνώμη είμαστε άνθρωποι και κουραζόμαστε»
Επανερχόμενος στο ανθρώπινο στοιχείο πίσω από κάθε τέτοιο συμβάν, ο κ. Γιαννάκος υπογράμμισε την ψυχολογική και οικονομική φθορά που βιώνουν οι υγειονομικοί.
«Συγγνώμη — είμαστε άνθρωποι και κουραζόμαστε. Η ψυχολογία μας επηρεάζεται από τους πενιχρούς μισθούς, που δεν φτάνουν να ζήσουμε τις οικογένειές μας. Οι αντοχές μας δοκιμάζονται, ειδικά στα 67 μας χρόνια, αφού δεν είμαστε ενταγμένοι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα», επεσήμανε και κατέληξε με μια έκκληση για κατανόηση, αλλά και με έμφαση στην ευσυνειδησία του νοσηλευτικού προσωπικού:
«Το νοσηλευτικό προσωπικό, είτε πανεπιστημιακής εκπαίδευσης είτε βοηθοί νοσηλευτές, έχει την εκπαίδευση και την κατάρτιση που απαιτείται. Η χορήγηση φαρμάκων είναι επαγγελματικό καθήκον τους, που επιτελούν με ευθύνη και ευσυνειδησία, παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Σωστά γίνονται ΕΔΕ και εισαγγελικές έρευνες όταν συμβαίνουν λάθη — αλλά ας θυμόμαστε: είμαστε άνθρωποι και όχι μηχανές».