Τρία και πλέον χρόνια διαρκεί ο πόλεμος στη Συρία, ένας πόλεμος που ξεκίνησε ως συνέχεια της λεγόμενης Αραβικής Ανοιξης, με την ενεργό ανάμειξη ορισμένων δυτικών χωρών, της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Τουρκίας. Μάλιστα η Τουρκία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτόν τον καταστροφικό πόλεμο, αφού έπαιζε -και εν μέρει συνεχίζει να παίζει- τον ρόλο της γέφυρας για τα όπλα και τους τζιχαντιστές που εισέρρεαν από όλο τον κόσμο, για να διεισδύσουν στη συνέχεια στο έδαφος της Συρίας και να συμμετέχουν σ’ αυτόν τον «ιερό» πόλεμο εναντίον του καθεστώτος Ασαντ.
Οι φανεροί πρωταγωνιστές αυτού του πολέμου ήταν από τη μια πλευρά ο Ασαντ και οι δυνάμεις του κράτους της Συρίας και από την άλλη οι δυνάμεις της λεγόμενης αντιπολίτευσης, η οποία σταδιακά στην ουσία διαλύθηκε, για να πάρει τη θέση της η ισλαμική τρομοκρατία, ήτοι η Αλ Κάιντα, διά των οργανώσεων Αλ Νούσρα και «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε» (ISIL/ISIS, Islamic State of Iraq and the Levant/ Syria).
Ετσι, σταδιακά, η όλη υπόθεση που ξεκίνησε ως μια εξέγερση ανατροπής του καθεστώτος Ασαντ εξελίχθηκε σε έναν πόλεμο που διεξάγει το κράτος της Συρίας εναντίον της Αλ Κάιντα και της ισλαμικής τρομοκρατίας.
Από το καλοκαίρι του 2013 οι ΗΠΑ για γεωπολιτικούς λόγους τους οποίους θα αναφέρουμε σε επόμενο άρθρο μας διαφοροποίησαν τη στάση τους στο θέμα, αφήνοντας έκθετη την Τουρκία σε μια απειλή που είχε ήδη διαμορφωθεί στο μαλακό της υπογάστριο, και εννοούμε το δεύτερο αυτόνομο κουρδικό κράτος που σχηματίστηκε υπό μορφή τριών καντονιών, κατά μήκος των 900 χλμ. της τουρκοσυριακής μεθορίου. Η εξέλιξη αυτή, που αλλάζει δραματικά την παραμετροποίηση του Κουρδικού, έδωσε την εντύπωση στην Αγκυρα ότι δεν είναι μακριά πλέον ο καιρός που θα σχηματιστεί το τρίτο κουρδικό αυτόνομο κράτος, αυτή τη φορά στη δική της επικράτεια. Ετσι η κυβέρνηση Ερντογάν δεν είχε να κάνει τίποτε άλλο παρά να εφαρμόσει την παλιά ανατολίτικη παροιμία που λέει «denize dόşen y?lana sar?l?r», δηλαδή «όποιος πέφτει στη θάλασσα και δεν γνωρίζει κολύμπι αγκαλιάζει ακόμα και το φίδι!»
Για τους παραπάνω λόγους, οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας τον τελευταίο χρόνο τροφοδοτούσαν συστηματικά τους ισλαμιστές τρομοκράτες της Αλ Κάιντα – Αλ Νούσρα με προσωπικό, όπλα και πυρομαχικά, για να επιτίθενται αυτοί με τη σειρά τους όχι εναντίον του Ασαντ, αλλά εναντίον των Κούρδων της Ροζάβα, όπως ονομάζεται η λωρίδα γης κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων, όπου δημιουργήθηκε το αυτόνομο κράτος του Δυτικού Κουρδιστάν. Μάλιστα, για τους τζιχαντιστές που εισέρρεαν στην Τουρκία αεροπορικώς από πολλές αραβικές και ευρωπαϊκές χώρες οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες είχαν δημιουργήσει ολόκληρο σύστημα υποδοχής και… φιλοξενίας σε ξενοδοχεία πολλών αστέρων, ενώ ορισμένα φορτία όπλων και πυρομαχικών που προορίζονταν για τους ισλαμιστές τρομοκράτες της Αλ Κάιντα αποκαλύφθηκαν από τις ίδιες τις -γκιουλενικές- τουρκικές Αρχές, στο πλαίσιο της διαμάχης εξουσίας μεταξύ Ερντογάν – Γκιουλέν.
Ομως ενώ η κατάσταση αυτή, που οδήγησε στη διάσπαση του μετώπου της αντιπολίτευσης, στην αρχή ευνοούσε τον Ασαντ, που σταδιακά ανέκτησε τον έλεγχο σημαντικού μέρους της επικράτειας που ήλεγχαν οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης, από ένα σημείο και μετά άρχισε να απειλεί τον ίδιο και να προκαλεί σοβαρή ανησυχία στις δυνάμεις της Δύσης.
Αυτό που άλλαξε τα δεδομένα και έφθασε στο σημείο να απειλεί πλέον την ενότητα της Συρίας αλλά και του ίδιου του Ιράκ ήταν η εμφάνιση της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε», η οποία εκτός των κλασικών υποστηρικτών κυρίως σε χρήματα και οπλισμό, της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Τουρκίας, είχε τώρα και την υποστήριξη των σουνιτικών φυλών που ήταν πιστές στον Σαντάμ Χουσεΐν, οι οποίες θεώρησαν ότι τώρα είναι η ευκαιρία να πάρουν την εκδίκησή τους από τον Μαλίκι και τους σιίτες, που στην ουσία συνεργάστηκαν με τους Δυτικούς για την ανατροπή του Σαντάμ.
Αυτή η εξέλιξη ήταν που ανέτρεψε τα δεδομένα, για να φθάσουμε σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές (Τετάρτη 11/6) οι ένοπλοι της ISIL/ISIS να ελέγχουν εκτός από την επαρχία Ανμπάρ και τη στρατηγικής σημασίας επαρχία Νινευή, με την πρωτεύουσά της Μοσούλη, τη δεύτερη σε μέγεθος πόλη του Ιράκ μετά τη Βαγδάτη, ενώ μάλλον φτάνει η στιγμή που θα κριθεί και η τύχη του χρυσοφόρου Κιρκούκ.
Για τις προοπτικές που διαγράφονται στον ορίζοντα γύρω από το όλο θέμα, στο άρθρο μας της Κυριακής.
Σάββας Καλεντερίδης
Μ.Η.Τ. 232120