Στην «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού», ο Τζιμ Κάρεϊ προσπαθούσε να διαγράψει από τη μνήμη του έναν επώδυνο έρωτα. Η ταινία χρησιμοποιούσε στοιχεία επιστημονικής φαντασίας για να προσεγγίσει τη φύση της μνήμης. Πλέον όμως το γονίδιο που διαγράφει τις άσχημες αναμνήσεις δεν είναι κινηματογραφικό εύρημα αλλά επιστημονική πραγματικότητα.
Μια ομάδα ερευνητών του Queensland Brain Institute στη Σάντα Λουτσία στην Αυστραλία υποστήριξε ότι είναι εφικτή η διαγραφή οδυνηρών μνημών. Οι επιστήμονες εντόπισαν το μόριο του RNA miR-128b, που δρα ακριβώς πάνω σε ένα γονίδιο που ρυθμίζει τις μνήμες που συνδέονται με φόβο. «Τη στιγμή λοιπόν που ενεργοποιείται η μνήμη με την οποία συνδέεται ο φόβος, το miR-128b μπορεί να αναστείλει προσωρινά τα σχετικά γονίδια» εξηγεί ο νευροεπιστήμονας Τίμοθι Μπρέντι, ο οποίος υποστηρίζει ότι η μελέτη ανοίγει τον δρόμο για τη θεραπεία φοβιών και μετατραυματικού στρες.
Παρόλο που στη φροϊδική θεωρία οι απωθημένες μνήμες επιστρέφουν με πολλαπλούς και συχνά πιο οδυνηρούς τρόπους στην ψυχοσωματική πραγματικότητα του ανθρώπου, οι Αυστραλοί επιστήμονες επιμένουν πως μέσω του συγκεκριμένου μορίου έχουν βρει τον τρόπο να αποδυναμώσουν τους φόβους που έχουν στοιχειώσει το παρελθόν μας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η επιστήμη υποστηρίζει ότι μπορεί να ελέγξει τη μνήμη. Σύμφωνα με μια πρόσφατη σουηδική μελέτη, ο εγκέφαλος μπορεί να εκπαιδευτεί στη διαγραφή οδυνηρών μνημών από τη στιγμή που υπάρχει επιλεκτική μνήμη. Οι Σουηδοί ερευνητές, αφού ισχυρίστηκαν ότι μπορούν να εντοπίσουν τη στιγμή «λησμονιά της μνήμης», υποστήριξαν ότι η τεχνική τους μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για ανθρώπους που πάσχουν από κατάθλιψη ή μετατραυματικό στρες.
Πριν από καιρό μια μελέτη του John Hopkins University, στην οποία μελετήθηκε μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στην αμυγδαλή, την περιοχή του εγκεφάλου που ευθύνεται μεταξύ άλλων για τη δημιουργία του φόβου, άνοιξε τον δρόμο για την κατασκευή φαρμάκων που υπόσχονται την καταπολέμηση του μετατραυματικού στρες.
Δήμητρα Αθανασοπούλου
Μ.Η.Τ. 232120