Με την παραδοσιακή φασολάδα, τους γίγαντες και το κοτόπουλο φούρνου αντί για το… ακριβό κατσικάκι στη σούβλα ή το αρνί στρώνουν πλέον το τραπέζι τους αρκετά ελληνικά νοικοκυριά, ενώ και η «προσιτή» σαρδέλα λαδολέμονο αντί της «τσουχτερής» τσιπούρας και της πιο γκουρμέ σφυρίδας αποτελεί «πρώτο πιάτο» ψαρικών στο… σφιχτό μενού του ΔΝΤ. Η οικονομική κρίση φαίνεται ότι έχει ρίξει… στη δίαιτα πολλούς Ελληνες, επηρεάζοντας σημαντικά τις διατροφικές τους συνήθειες.
Κατά 30% έχει μειωθεί η κατανάλωση κρεάτων και ψαριών, με τους πολίτες να κάνουν στροφή στα όσπρια, σύμφωνα με τον Γιώργο Λεχουρίτη, πρόεδρο του Ινστιτούτου Καταναλωτών, εκτίμηση την οποία πιστοποιεί και ο τζίρος των εμπόρων στην κρεαταγορά και την ψαραγορά της Βαρβακείου, ο οποίος κινδυνεύει να πέσει στο μισό. «Οι κρεοπώλες είμαστε ήδη 40% κάτω, ενώ κρατάμε τις τιμές παγωμένες τα τελευταία χρόνια. Και ούτε η προηγούμενη χρονιά έκλεισε καλά, επομένως οι ζημίες είναι αναπόφευκτες. Ο κόσμος αναζητά πλέον το φτηνό κρέας. Εν ολίγοις, κοιτά πώς θα στρώσει το οικογενειακό τραπέζι με κρεατικά των 3-3,50 ευρώ. Γι’ αυτό και πουλάνε περισσότερο το κοτόπουλο και οι χοιρινές μπριζόλες» λέει ο κ. Κλεάνθης Τσιρώνης, πρόεδρος των κρεοπωλών στη Βαρβάκειο.
Στην κεντρική κρεαταγορά της Αθήνας υπάρχει, μάλιστα, μία νέα… μόδα το τελευταίο διάστημα. Είναι η «προσφορά της ημέρας», προϊόντα (συνήθως με… βούλα ελληνική) που διατίθενται με έκπτωση: «Μόνο για σήμερα! Σπάλα χοιρινή 2,99 ευρώ». Σύμφωνα πάντως με την κρεοπώλισσα Αννα Χάραρη, τη διαφορά στον τζίρο των εμπόρων κάνει το γεγονός ότι οι οικογενειάρχες έχουν μειώσει σημαντικά την ποσότητα των προϊόντων που αγοράζουν. «Ο κόσμος πηγαινοέρχεται, αλλά κανείς δεν φεύγει πλέον από δω με γεμάτες σακούλες. Αν κάποιος έπαιρνε τέσσερα κοτόπουλα, τώρα αγοράζει μετά βίας δύο. Βέβαια, το γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι καταναλωτές δίνουν πλέον σημασία στην τιμή αρχίζει και διώχνει κόσμο από τα κρεοπωλεία των σούπερ μάρκετ και τον οδηγεί στην κεντρική αγορά της Αθήνας» λέει η κυρία Χάραρη.
Τόσο οι κρεοπώλες όσοι και οι έμποροι ψαριών αλλά και φρούτων και λαχανικών στη Βαρβάκειο Αγορά διαπιστώνουν ότι οι καταναλωτές δεν διστάζουν να κάνουν περικοπές και στα τρόφιμα που αποτελούν είδος πρώτης ανάγκης. «Μια ντοματούλα στα τέσσερα, που λένε, και πολύ είναι!» λέει χαριτολογώντας ο έμπορος Θανάσης Λιούτης. «Κόψε λίγο την τιμή της μπάμιας, να μπορέσω να πάρω και λίγο σταφυλάκι, μου είπαν τις προάλλες. Κατάλαβες! Η νοικοκυρά θα έρθει να αγοράσει, για παράδειγμα, ντομάτες, αγγούρια ή ένα μαρούλι, αλλά δεν κατεβαίνει πια στην αγορά τόσο συχνά. Οσο για τα φρούτα, και σε αυτή την περίπτωση ο κόσμος έχει μειώσει τις ποσότητες των προϊόντων που αγοράζει».
Τα best seller της ψαραγοράς
«Είσαι τρελός αν δεν πάρεις! Σαρδέλες μόνο ένα ευρώ, φαγκρί ένα τάλιρο! Φρέσκο πράγμα λέμε, καλοκαιρινό!». Οσο κι αν ο νεαρός έμπορος διαλαλεί την ελκυστική ψαριά του στην αγορά της Βαρβακείου, οι λιγοστοί καταναλωτές προσπερνούν σκεπτικοί τους πάγκους. Και μπορεί κάποιοι να κοντοστέκονται μπροστά στα τελάρα με τις πέστροφες Βελουχίου ή με τις μεγάλες σφυρίδες, ωστόσο οι περισσότεροι θα αποχωρήσουν τελικά κρατώντας την πιο… συμφέρουσα σαρδέλα του πρώτου εμπόρου.
«Δεν περισσεύουν πια χρήματα ούτε για χταποδάκι και, φυσικά, ούτε για τα μεγαλύτερα φρέσκα ψάρια. Είναι είδη πολυτελείας. Αλλά τι τζίρο μπορείς να κάνεις με τη σαρδέλα, τα μπακαλιαράκια ή με τη μαρίδα και τις γόπες;» αναρωτιέται ο κ. Ηρακλής Μήτρος. «Η κίνηση έχει μειωθεί σημαντικά και ο τζίρος μας είναι πεσμένος ως και 50%. Ο Αύγουστος ήταν σαν να μην πέρασε ποτέ για πολλούς εμπόρους». Και το ίδιο αναμένει άλλος έμπορος να ισχύσει και για τον Σεπτέμβριο, «μήνας της οικονομίας» όπως λέει, αφού οι πολίτες έχουν επιστρέψει από τις καλοκαιρινές διακοπές, στις οποίες εξάντλησαν το οικογενειακό ταμείο.
Στα best seller στην ψαραγορά της Βαρβακείου είναι πάντως, εκτός από τις σαρδέλες, ο γαλέος, τα μπακαλιαράκια, τα μπαρμπούνια και από τα πιο ακριβά ψαρικά οι τσιπούρες, ενώ… «παγωμένες» πάνω στους πάγκους παραμένουν οι σουπιές και οι σφυρίδες.
«Αποφεύγουν» και τα γαλακτοκομικά
Κομμένο και το βραδινό… γιαουρτάκι, σύμφωνα με το «μενού της κρίσης»! Πλήγμα εξαιτίας του κουτσουρεμένου οικογενειακού εισοδήματος εξακολουθεί να δέχεται και η αγορά των γαλακτοκομικών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της εταιρίας ερευνών Nielsen. Αλλωστε ο κλάδος άρχισε να δέχεται τις πρώτες μεγάλες πιέσεις από την άνοιξη του 2009, οπότε ξέσπασε «πόλεμος» τιμών στο γάλα και έκτακτες προσφορές στα ράφια των σούπερ μάρκετ, όχι μόνο στην κατηγορία του φρέσκου, αλλά και στο γάλα υψηλής παστερίωσης.
Οπως συμπεραίνει η Nielsen, μόνο τους πρώτους έξι μήνες του 2011 οι πωλήσεις γαλακτοκομικών προϊόντων υποχώρησαν κατά 4% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Η έρευνα δείχνει συγκεκριμένα ότι οι πολίτες γυρνούν την πλάτη στα «επώνυμα» γιαούρτια (κάμψη 8,7%) και γάλατα (-3,7%), με αποτέλεσμα οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες να σκέφτονται εκ νέου κατά πόσον το μπαράζ προσφορών μπορεί να βγάλει την αγορά από… το ψυγείο.
Σημειώνεται ότι έρευνα της Icap στις αρχές του χρόνου «είδε» μία ετήσια μείωση της τάξης 2%-3% στην εγχώρια αγορά των γαλακτοκομικών προϊόντων κατά τη διετία 2010-2011, ενώ υπενθυμίζεται ότι η συνολική εγχώρια κατανάλωση γάλακτος είχε ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,5% την περίοδο 1999-2009, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,5%.
Ελένη Ευαγγελοδήμου
Φωτό: Χρήστος Ζήνας
Μ.Η.Τ. 232120