Οι ειδικοί τον αποκάλεσαν, λόγω έλλειψης σχετικών πληροφοριών, «ποιητή». Στο ταξίδι του για τον Αδη άλλωστε τα αντικείμενα που τον συνόδευαν, τα μουσικά όργανα αυλός και άρπα, αλλά και τα πινακίδια στα οποία αναγράφονταν στίχοι, φανέρωναν από μόνα τους την προέλευση του ιδιοκτήτη τους. Τώρα, για πρώτη φορά έπειτα από 30 χρόνια, τα μοναδικά ευρήματα από τον περίφημο «Τάφο του ποιητή» που ήρθαν στο φως το 1981 στη Δάφνη θα αποκαλύψουν τα μυστικά τους. Μέσα από μια αξιόλογη παρουσίαση, η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, πέντε διακεκριμένοι Ελληνες και ξένοι ερευνητές θα μιλήσουν για τα πορίσματά τους επιχειρώντας να αναδείξουν την αξία των ευρεθέντων.
Εκείνο που κάνει τη συγκεκριμένη διοργάνωση περισσότερο ενδιαφέρουσα είναι το γεγονός ότι μέσα στο διάστημα των 30 χρόνων από την ανακάλυψή τους είναι η πρώτη φορά που το σύνολο των αντικειμένων μελετάται από τους ειδικούς και αξιοποιείται επιστημονικά.
Ο «τάφος του ποιητή», το σπουδαίο αυτό μουσικό εύρημα, χρονολογημένο από την Κλασική Εποχή, βρέθηκε στην οδό Ολγας 33 στη Δάφνη από τον αρχαιολόγο Αγγελο Λιάγκουρα. Πρόκειται για δύο συναφείς ασύλητους αρχαίους τάφους. Ο πρώτος περιείχε σκελετό και τέσσερις λευκές ληκύθους.
Ο δεύτερος ωστόσο ήταν εκείνος που αιφνιδίασε ευχάριστα τους αρχαιολόγους. Και αυτό διότι μέσα σε αυτόν ανακαλύφθηκαν δεξιά και αριστερά του νεαρού νεκρού -ίσως θύματος του λοιμού των Αθηνών- τρία μουσικά όργανα: το τρίγωνον (είδος άρπας), κέλυφος χελώνας (ηχείο λύρας) αλλά και ένας αυλός. Δίπλα σε αυτά υπήρχαν σπαράγματα παπύρου, τέσσερα ξύλινα πινακίδια, δύο χάλκινα ομοιώματα καθώς και πολλά ακόμη αντικείμενα που διατηρούνταν σε καλή κατάσταση, επιτρέποντας στους επιστήμονες να σχηματίσουν μια ολοκληρωμένη άποψη για τον ρόλο του προσώπου, που για αρκετούς αιώνες έμενε στα αζήτητα.
Ο ελληνικός πάπυρος άλλωστε -ο αρχαιότερος που έχει βρεθεί έως τώρα- αλλά και τα πινακίδια σε ένα από τα οποία αναγνωρίστηκε το γνωστό απόσπασμα του Ησιόδου «Ολβιος όντινα Μούσαι φίλωνται» (Μακάριος είναι αυτός που τον αγαπούν οι Μούσες) δεν άφηναν πολλά περιθώρια για παρερμηνεία. Ο σκελετός ανήκε σε έναν από τους ποιητές της εποχής, ο οποίος δεν αποχωρίστηκε ούτε στον θάνατο τα βασικά… εργαλεία του.
Πώς έγιναν οι ανασκαφές στη Δάφνη αλλά και πώς τοποθετήθηκαν τα ευρήματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιώς, όπου και φυλάσσονται έως και σήμερα σε ειδική προθήκη;
Τι αναγράφεται επάνω στα κέρινα πλακίδια που βρέθηκαν στους τάφους και από πού προέρχονται; Τι στοιχεία δίνει η μελέτη των αρχαίων αυτών των οργάνων για την ιστορία της μουσικής του τόπου μας;
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που θα κληθούν να απαντήσουν μέσα από τις διαλέξεις τους η αρχαιολόγος Ευτυχία Λυγκούρη – Τόλια, ο ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου του Ερλανγκεν και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Εγκερτ Πέλμαν, ο ερευνητής καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και εταίρος της Ακαδημίας Αθηνών Mάρτιν Γουέστ, ο διδάκτωρ της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Τερζής αλλά και ο επίκουρος καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών (Τομέας Ιστορικής & Συστηματικής Μουσικολογίας) του Πανεπιστημίου Αθηνών Στέλιος Ψαρουδάκης. Ο τελευταίος μάλιστα θα μιλήσει ενδελεχώς και για την ανακατασκευή του ξύλινου αυλού στην αρχική του μορφή, ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη χρονιά με τη χρηματοδότηση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση. Μάλιστα η οργανολογική μελέτη προβλέπει την ανακατασκευή και των τριών μουσικών οργάνων που εντοπίστηκαν.
Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό. Για τα μέλη της Ερευνητικής και Ακαδημαϊκής Κοινότητας έχει προβλεφθεί ζωντανή αναμετάδοση μέσω του Εθνικού Δικτύου Ερευνας και Τεχνολογίας.
Info: Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασιλίσσης Σοφίας και Κόκκαλη, Αθήνα) στις 19.00. Η είσοδος είναι ελεύθερη και γίνεται μόνο με δελτία προτεραιότητας.
Γιώτα Βαζούρα
Μ.Η.Τ. 232120