Τη δυνατότητα εξόφλησης των φόρων που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος και του ΦΑΠ έως και σε 12 μηνιαίες δόσεις (αντί εφάπαξ ή σε 2 ή σε 3 ή σε 7 δόσεις) υποχρεούνται να δίνουν οι εφορίες. Οι φορολογούμενοι που έχουν ανάγκη διευκόλυνσης στην αποπληρωμή των οφειλών τους στην εφορία μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις για υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» που έχει θεσμοθετηθεί πρόσφατα. Η ρύθμιση αυτή παρέχει τη δυνατότητα εξόφλησης των οφειλών σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις, αλλά με επιβάρυνση 8,5% ετησίως. Η ηλεκτρονική αίτηση για την υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» βρίσκεται στην ιστοσελίδα www.gsis.gr (επιλογή «Υπηρεσίες προς Πολίτες» ή «Υπηρεσίες προς Επιχειρήσεις» και επόμενη επιλογή «Αιτήσεις Ρυθμίσεων»).
Οι φορολογούμενοι έχουν το δικαίωμα να αφήσουν τη μία δόση να καταστεί ληξιπρόθεσμη και στη συνέχεια να ζητήσουν την υπαγωγή τους στη νέα «πάγια ρύθμιση» του υπουργείου Οικονομικών, που προβλέπει την τμηματική εξόφληση των οφειλομένων στο Δημόσιο σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις.
Σημειώνεται ότι οι φορολογούμενοι που παραλαμβάνουν φέτος χρεωστικά εκκαθαριστικά σημειώματα για τις δηλώσεις εισοδήματος του τρέχοντος έτους καλούνται να εξοφλήσουν τους φόρους που αναγράφουν τα σημειώματα αυτά είτε σε τρεις δόσεις είτε σε δύο δόσεις ή ακόμη και εφάπαξ! Επιπλέον, όσοι παραλαμβάνουν ταυτόχρονα και τα εκκαθαριστικά του ΦΑΠ για τα έτη 2011 και 2012 καλούνται να πληρώσουν τους φόρους αυτούς σε εφτά μηνιαίες δόσεις. Οσοι από τους φορολογουμένους αυτούς δεν έχουν χρέη που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα έως 31/12/2012 μπορούν εύκολα να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, καθώς θα έχουν μόνο τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη τους, τα οποία θα μπορούν να τα ρυθμίσουν σε έως και 12 δόσεις με τη νέα «πάγια ρύθμιση».
Οσοι όμως από τους φορολογουμένους αυτούς έχουν και παλαιά χρέη, τα οποία έχουν τακτοποιήσει με την άλλη ρύθμιση, της «τελευταίας ευκαιρίας» -σε έως και 48- θα αντιμετωπίσουν πολύ μεγάλες δυσκολίες. Αν αναγκαστούν να αφήσουν να γίνουν ληξιπρόθεσμα τα νέα χρέη από τα εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος και του ΦΑΠ, κινδυνεύουν να τεθούν αυτόματα εκτός ρύθμισης για τις παλιές οφειλές τους.
Τα παλαιά χρέη των φορολογουμένων ρυθμίζονται σε έως και 46 μηνιαίες δόσεις και με σημαντικές εκπτώσεις επί των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης, εφόσον υποβληθούν οι σχετικές αιτήσεις ως το τέλος Σεπτεμβρίου. Αυτή η δυνατότητα τμηματικής εξόφλησης παρέχεται με τη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας», η οποία τέθηκε σε ισχύ από τον Ιούλιο και αφορά μόνο τις οφειλές προς τις ΔΟΥ και τα τελωνεία που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες ως το τέλος του 2012. Για κάθε μήνα καθυστέρησης υπαγωγής στη ρύθμιση πέραν του Σεπτεμβρίου οι δόσεις θα μειώνονται αναλόγως. Δηλαδή, εάν κάποιος οφειλέτης υποβάλει αίτηση για ρύθμιση των παλαιών ληξιπρόθεσμων οφειλών του τον Οκτώβριο, τότε θα μπορεί να πληρώσει το χρέος του σε έως και 45 δόσεις.
Εναλλακτικά, οι οφειλέτες που είναι φυσικά πρόσωπα και δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα ή ελευθέριο επάγγελμα μπορούν να ζητήσουν την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων έως τις 31/12/2012 οφειλών τους σε 49 έως 100 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, χωρίς όμως καμία απαλλαγή από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Στην περίπτωση αυτή η καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση είναι η 31η Δεκεμβρίου του 2013.
Αναλυτικά, οι βασικοί όροι της ρύθμισης της «τελευταίας ευκαιρίας» είναι οι ακόλουθοι:
1) Οι ληξιπρόθεσμες έως τις 31/12/2012 οφειλές, που είναι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και στα τελωνεία του κράτους, είναι δυνατό να ρυθμίζονται -κατόπιν αίτησης των οφειλετών και εφόσον συντρέχει πραγματική οικονομική αδυναμία- σε έως και 46 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Ειδικότερα, εφόσον η αίτηση υποβληθεί ως τις 30 Σεπτεμβρίου 2013, η εξόφληση των οφειλών μπορεί να γίνει με τους ακόλουθους εναλλακτικούς τρόπους:
α) Σε 10 ίσες μηνιαίες δόσεις, δηλαδή έως τις 30/6/2014, με απαλλαγή από το 40% των προσαυξήσεων,
β) σε 22 ίσες μηνιαίες δόσεις, δηλαδή έως τις 30/6/2015, με απαλλαγή από το 35% των προσαυξήσεων,
γ) σε 34 ίσες μηνιαίες δόσεις, δηλαδή έως τις 30/6/2016, με απαλλαγή από το 30% των προσαυξήσεων, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί,
δ) σε 46 ίσες μηνιαίες δόσεις, δηλαδή έως τις 30/6/2017, με απαλλαγή από το 25% των προσαυξήσεων.
Σε κάθε περίπτωση, το ποσό κάθε μηνιαίας δόσης της ρύθμισης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 15 ευρώ.
2) Στη ρύθμιση πρέπει να ενταχθεί υποχρεωτικά το σύνολο των οφειλών που έχουν βεβαιωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως και τις 31/12/2012, εφόσον δεν έχουν τακτοποιηθεί με αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη ρύθμιση τμηματικής καταβολής. Στη ρύθμιση είναι, επίσης, δυνατό να υπαχθούν έπειτα από επιλογή του οφειλέτη και:
α) Ληξιπρόθεσμες έως τις 31/12/2012 οφειλές που έχουν υπαχθεί σε παλαιότερη ρύθμιση, της οποίας οι όροι τηρούνται, εφόσον υφίστανται και άλλες ληξιπρόθεσμες έως 31/12/2012 μη ρυθμισμένες οφειλές,
β) ληξιπρόθεσμες έως τις 31/12/2012 οφειλές που έχουν υπαχθεί σε παλαιότερη ρύθμιση, της οποίας οι όροι τηρούνται, εφόσον επιλεγεί πρόγραμμα ρύθμισης με μικρότερο ή ίσο αριθμό δόσεων.
3) Εξαιρούνται και δεν υπάγονται στη ρύθμιση:
α) Οφειλές υπαχθείσες σε παλαιότερη ρύθμιση, η οποία απωλέσθη μετά την 26η Απριλίου 2013,
β) οφειλέτες που έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης ή κάθειρξης για φοροδιαφυγή.
4) Για να υπαχθεί στη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» ο ενδιαφερόμενος οφειλέτης πρέπει:
α) Να έχει υποβάλει όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος της τελευταίας πενταετίας, ενώ, εάν είναι επιτηδευματίας, θα πρέπει να έχει υποβάλει και τις εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ της τελευταίας πενταετίας, καθώς και τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής.
β) Να έχει εξοφλήσει ή να έχει τακτοποιήσει όλες τις οφειλές του για τις οποίες η ημερομηνία καταβολής λήγει από την 1η/1/2013 και μετά.
γ) Να υποβάλει ηλεκτρονικά, σε ειδική εφαρμογή που λειτουργεί στο σύστημα TAXISnet, στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών (www.gsis.gr), την αίτηση υπαγωγής μαζί με μια υπεύθυνη δήλωση, στην οποία θα πρέπει να δηλώσει αναλυτικά στοιχεία για το ετήσιο εισόδημά του, τις επενδύσεις και τις συμμετοχές του σε κάθε μορφής επιχείρηση, τους αριθμούς των τραπεζικών του λογαριασμών (IBAN), τα οχήματα των οποίων έχει την κυριότητα, τα ακίνητα επί των οποίων έχει εμπράγματο δικαίωμα, τις απαιτήσεις του από τρίτους, καθώς και πληροφορίες που θα περιλαμβάνουν οφειλές του σε ασφαλιστικά ταμεία ή σε άλλες υπηρεσίες του δημοσίου τομέα και άλλες πάγιες υποχρεώσεις προς τρίτους, το τρέχον και το αναμενόμενο εισόδημά του.
5) Κατ’ εξαίρεση, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και τα λοιπά φυσικά πρόσωπα που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα ή ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον αδυνατούν να ανταποκριθούν σε πρόγραμμα δόσεων της παραπάνω ρύθμισης, έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τις ληξιπρόθεσμες έως τις 31/12/2012 οφειλές τους προς τις ΔΟΥ ή τα τελωνεία σε 49 έως και 100 μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τα εισοδήματά τους. Για όσους όμως επιλέξουν την εναλλακτική αυτή δυνατότητα ρύθμισης δεν ισχύει το ευεργέτημα της απαλλαγής από ένα μέρος των προσαυξήσεων. Η ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης και της υπεύθυνης δήλωσης για τη ρύθμιση των οφειλών σε έως και 100 μηνιαίες δόσεις μπορεί να γίνει ως και τις 31/12/2013.
6) Για να ρυθμιστούν σε 49 έως και 100 μηνιαίες δόσεις ποσά βασικής οφειλής άνω των 5.000 ευρώ απαιτείται η έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας (της ΔΟΥ ή του τελωνείου). Κάθε οφειλέτης πρέπει να προσκομίσει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν μπορεί να αποπληρώσει την οφειλή του σε λιγότερες από 49 μηνιαίες δόσεις, αλλά μπορεί να ανταποκριθεί σε ρύθμιση με μεγαλύτερο αριθμό δόσεων.
7) Σε κάθε περίπτωση, είτε δηλαδή επιλεγεί η ρύθμιση που παρέχει τη δυνατότητα εξόφλησης σε έως και 46 δόσεις είτε επιλεγεί η εναλλακτική λύση των 49 έως 100 μηνιαίων δόσεων, η εξόφληση των δόσεων πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά στις τράπεζες ή στα ΕΛ.ΤΑ., με πάγια εντολή πληρωμής, χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Η πληρωμή της πρώτης δόσης πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός τριών (3) ημερών από την υποβολή της αίτησης. Σε περίπτωση καθυστέρησης μίας δόσης, αυτή πρέπει να καταβληθεί με επιβάρυνση 15% εντός της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης.
8) Από 1/1/2013 κάθε βασική ληξιπρόθεσμη οφειλή που έχει υπαχθεί στη ρύθμιση επιβαρύνεται με ετήσιο επιτόκιο 8,5%, το οποίο παραμένει σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
9) Για οφειλές άνω των 75.000 ευρώ απαιτείται επιπλέον βεβαίωση από ορκωτό ελεγκτή ή λογιστή ή δικηγόρο για την ορθότητα των οικονομικών στοιχείων και τη βιωσιμότητα του διακανονισμού.
10) Για οφειλές άνω των 300.000 ευρώ απαιτείται επιπλέον η προσκόμιση εγγυητικής επιστολής τράπεζας ή εγγραφή υποθήκης επί ακινήτου ή εγγύηση τρίτου αξιόχρεου προσώπου.
Ελάχιστη καταβολή μηνιαίως τα 15 ευρώ
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ένα φυσικό πρόσωπο επιλέξει να υπαχθεί στη ρύθμιση που προβλέπει την εξόφληση των οφειλών του σε 49 έως και 100 μηνιαίες δόσεις, το ελάχιστο ποσό κάθε δόσης θα ορίζεται ως ποσοστό επί του συνολικού μηνιαίου καθαρού εισοδήματός του και δεν θα μπορεί να είναι μικρότερο από 15 ευρώ. Θα ξεκινά από 5% για μηνιαίο εισόδημα έως 500 ευρώ και θα φτάνει το 30% για μηνιαίο εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ. Ειδικότερα, το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης θα ισούται με ποσοστό επί του μηνιαίου εισοδήματος:
● 5% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα έως 500 ευρώ,
● 6% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των 500 ευρώ και έως 1.000 ευρώ,
● 7% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ και έως 1.500 ευρώ,
● 10% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των 1.500 ευρώ και έως 2.000 ευρώ,
● 20% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των 2.000 ευρώ και έως 5.000 ευρώ,
● 30% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ.
Η εναλλακτική λύση για την τμηματική καταβολή των ποσών εντός μιας διετίας
Για τις οφειλές προς το Δημόσιο που καθίστανται ληξιπρόθεσμες από την 1η/1/2013 και μετά δεν ισχύει η ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας». Γι’ αυτές τις οφειλές προς το Δημόσιο καθώς και για οποιεσδήποτε άλλες που δεν είναι δυνατό να υπαχθούν στη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» υπάρχει μια άλλη δυνατότητα τμηματικής εξόφλησης σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, σε έως και 24 δόσεις, μέσω της νέας «πάγιας ρύθμισης».
Αναλυτικά, οι βασικότεροι όροι της «πάγιας ρύθμισης» είναι οι ακόλουθοι:
1) Στην πάγια ρύθμιση υπάγεται υποχρεωτικά το σύνολο των οφειλών που έχουν βεβαιωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής, εφόσον δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο (με αναστολή πληρωμής ή με άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών).
2) Στη ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν όχι μόνο οι ληξιπρόθεσμες, αλλά και οι μη ληξιπρόθεσμες δόσεις οφειλών που έχουν βεβαιωθεί ως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής. Για παράδειγμα, εάν μία οφειλή φόρου εισοδήματος ανέρχεται σε 900 ευρώ, έπρεπε να εξοφληθεί σε τρεις δόσεις και έχει εκπνεύσει η προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης ύψους 300 ευρώ, τότε ο οφειλέτης μπορεί να ρυθμίσει σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις όχι μόνο τη δόση των 300 ευρώ που έγινε ληξιπρόθεσμη αλλά και το υπόλοιπο μη ληξιπρόθεσμο τμήμα της οφειλής, δηλαδή και τα 600 ευρώ. Μπορεί δηλαδή να ρυθμίσει σε πολλές δόσεις το σύνολο της οφειλής των 900 ευρώ.
3) Η ρύθμιση χορηγείται άπαξ στον οφειλέτη για τα χρέη του, για τα οποία έχει ευθύνη καταβολής. Σε περίπτωση που, μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, δημιουργηθούν νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές, ο οφειλέτης μπορεί να τις υπαγάγει κι αυτές στην «πάγια ρύθμιση» (άπαξ) με τους ίδιους όρους.
4) Μέσω της «πάγιας ρύθμισης» παρέχεται η δυνατότητα καταβολής των οφειλών σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις, με εξαίρεση τις οφειλές που προέρχονται από έκτακτη αιτία (δηλαδή τα χρέη από φόρους κληρονομιάς, γονικής παροχής, δωρεάς κ.λπ. και γενικότερα τα χρέη που δεν προέρχονται από δηλώσεις που υποβάλλονται περιοδικά, από τέλη κυκλοφορίας, δάνεια, συμβάσεις), οι οποίες δύνανται να ρυθμίζονται και σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις άνω των 12 και έως τις 24.
5) Για να υπαχθεί στην «πάγια ρύθμιση» ο ενδιαφερόμενος οφειλέτης πρέπει προηγουμένως να έχει υποβάλει -είτε εμπρόθεσμα είτε εκπρόθεσμα- όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος της τελευταίας πενταετίας και, αν είναι επιτηδευματίας, πρέπει να έχει υποβάλει και όλες τις εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ της τελευταίας πενταετίας, καθώς και τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής. Επίσης, ο αιτών πρέπει να έχει εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο όλες τις άλλες οφειλές του, οι οποίες δεν υπάγονται στην «πάγια ρύθμιση».
6) Για την υπαγωγή στην «πάγια ρύθμιση» ο οφειλέτης πρέπει να υποβάλει ηλεκτρονικά τη σχετική αίτηση μαζί με μία υπεύθυνη δήλωση, στην οποία θα πρέπει να αναγράψει αναλυτικά στοιχεία για την εισοδηματική και την περιουσιακή κατάστασή του. Η ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης και της υπεύθυνης δήλωσης γίνεται υποχρεωτικά μέσω διαδικτυακής εφαρμογής που έχει αναπτυχθεί στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών (www.gsis.gr).
7) Για χρέη άνω των 50.000 ευρώ οι οφειλέτες πρέπει να προσκομίσουν υποχρεωτικά βεβαίωση από τρίτο ανεξάρτητο εκτιμητή περί της ορθότητας των οικονομικών στοιχείων που έχουν δηλώσει, ενώ για χρέη άνω των 150.000 ευρώ πρέπει να προσκομιστούν επιπλέον εγγυήσεις ή εμπράγματες ασφάλειες (εγγυητική επιστολής τράπεζας για όλο το διάστημα της ρύθμισης για το σύνολο της ρυθμιζόμενης οφειλής πλέον των επιβαρύνσεων ή εγγραφή υποθήκης επί ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, για τη διασφάλιση της οφειλής).
8) Η υπαγωγή στη ρύθμιση μπορεί να γίνει οποτεδήποτε.
9) Το συνολικό ποσό κάθε μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 15 ευρώ.
Οι προσαυξήσεις και οι προθεσμίες
Η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί εντός τριών εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Εφόσον ο φορολογούμενος δεν καταβάλει την πρώτη δόση εντός της τριήμερης αυτής προθεσμίας, υποχρεούται να υποβάλει νέα αίτηση, προκειμένου να ρυθμίσει τις οφειλές του. Οι επόμενες δόσεις πρέπει να καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών της αίτησης. Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης πληρωμής μίας από τις επόμενες δόσεις, το ποσό της δόσης αυτής θα επιβαρύνεται με προσαύξηση 15% και το συνολικό προσαυξημένο ποσό θα πρέπει να εξοφλείται εντός της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης.
Οι πληρωμές των δόσεων πρέπει να γίνονται στα υποκαταστήματα των τραπεζών, του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου ή των ΕΛ.ΤΑ., με πάγια εντολή πληρωμής των επόμενων δόσεων, χωρίς να επιβάλλεται στον οφειλέτη οικονομική επιβάρυνση για την εντολή αυτή.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που υπάγονται στη ρύθμιση θα επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο υπερημερίας 8,5%.
Στέλιος Κράλογλου