Κερδοσκοπία στο πεδίο της οικονομίας, απελπισία στο πεδίο της κοινωνίας και λαϊκισμός στο πεδίο της πολιτικής, σύμφωνα με τον Αντόν Κόστας, καθηγητή Οικονομικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελόνης, μετά το σοκ των ευρωεκλογών, καθώς οι κυβερνήσεις βιάζονται να στείλουν μηνύματα ελπίδας και αισιοδοξίας στον κόσμο. Οπως γράφει σε άρθρο του στην οικονομική εφημερίδα «El Pais» o Κόστας, υπάρχει ο κίνδυνος τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών να ωθούν τους πολιτικούς ηγέτες στο τεχνητό κλείσιμο της κρίσης, κάτι που σημαίνει ότι η κατάσταση στη συνέχεια αντί να βελτιωθεί θα επιδεινωθεί. Τι προτείνει εν ολίγοις ο ίδιος; Αύξηση των μισθών ώστε να αντιμετωπιστεί η φτώχεια και καταπολέμηση των ανισοτήτων.
Σύμφωνα με τον Ισπανό οικονομολόγο, η ευφορία των χρηματοπιστωτικών αγορών μπορεί να οδηγήσει σε νέες «φούσκες». Στην περίπτωση της Ελλάδας, για παράδειγμα, οι επενδυτές δείχνουν ξαφνικά διατεθειμένοι να αγοράσουν ό,τι ομόλογο πρόκειται να εκδοθεί. Με μια ανεργία που σε ευρωπαϊκή κλίμακα πλήττει 28.000.000 ανθρώπους και με την πλήρη απασχόληση να μην προβλέπεται να επιστρέψει πριν από το 2020, οι επενδυτές στρέφονται στο άμεσο κέρδος, όχι στις παραγωγικές επενδύσεις.
Δύο είναι οι βασικές αιτίες αυτής της κατάστασης, γράφει ο Κόστας. Η ανισότητα και η φτώχεια που χαρακτηρίζουν τις κοινωνίες μας.
Η ανισότητα έχει ως αποτέλεσμα τη χρέωση και την κρίση. Σε μια προσπάθεια να αναπληρώσουν αυτό που δεν τους δίνουν οι μισθοί, τα νοικοκυριά καταφεύγουν στον δανεισμό. Το ίδιο κάνουν οι κυβερνήσεις για να αναπληρώσουν αυτό που δεν τους αποφέρουν τα φορολογικά έσοδα. Μια οικονομία, όμως, που βασίζεται στον υπέρμετρο δανεισμό κινδυνεύει από την κερδοσκοπία, τις «φούσκες» και την κρίση.
Μπορεί η ευρωζώνη να ξεφύγει από τον συνδυασμό της κερδοσκοπικής οικονομίας, της κοινωνικής σύγκρουσης και του πολιτικού λαϊκισμού; Ναι, υπό τον όρο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανισότητας. Ως θετική ένδειξη ο καθηγητής θεωρεί τη σύσταση της διευθύντριας του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ προς τις αμερικανικές Αρχές να αυξήσουν τον κατώτατο μισθό, ώστε να αντιμετωπιστούν η φτώχεια και η μακροπρόθεσμη ικανότητα ανάπτυξης της χώρας. Το ίδιο θεωρεί ότι πρέπει να γίνει και στην Ευρώπη προκειμένου να υπάρξει μια προοδευτική και σταθερή έξοδος από την κρίση.
Μαρία Παναγιώτου
Μ.Η.Τ. 232120