Σαν σήμερα το 1836 γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου ένας συγγραφέας, δημοσιογράφος και στοχαστής που έπεσε στον χώρο των ελληνικών γραμμάτων σαν μετεωρίτης ευθυκρισίας, χιούμορ, ευρυμάθειας και σαρκασμού. Το όνομα δε αυτού Εμμανουήλ Ροΐδης (απεβ. 7/1/1904 στην Αθήνα).
Οι περισσότεροι τον γνωρίζουν από το αληθινά ανατρεπτικό και επαναστατικό μυθιστόρημά του «Πάπισσα Ιωάννα». Ωστόσο, όποιος/α διαβάσει έστω και μια σελίδα από τα έργα του (διηγήματα, κριτικές μελέτες, μονογραφίες, άρθρα, χρονογραφήματα) είναι πιθανό να εντυπωσιαστεί τόσο πολύ ώστε να προμηθευτεί πάραυτα όποιο βιβλίο κυκλοφορεί με την υπογραφή του.
Για να πάρετε μια μικρή γεύση από την ατίθαση πένα του Ροΐδη, διαβάστε μερικές από τις χιλιάδες εύστοχες και δηκτικές παρατηρήσεις του για τα κόμματα και τις συλλογικές παθογένειές μας:
- «ΚΟΜΜΑ: Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν’ αναγιγνώσκωσι και ν’ αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπό ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι να αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι.
- ΕΚΑΣΤΟΣ τόπος έχει την πληγήν του: Η Αγγλία την ομίχλην, η Αίγυπτος τας οφθαλμίας, η Βλαχία τας ακρίδας και η Ελλάς τους Ελληνας.
- Ο ΣΗΜΕΡΟΝΕλλην εκληρονόμησε παρά μεν των προγόνων αυτού μέγα όνομα, παρά δε των πατέρων γωνίαν γης ελευθέραν. Αποκοιμηθείς δούλος και Ανατολίτης, εξύπνησεν ελεύθερος και Ευρωπαίος. Επόμενον άρα ήτο να καταληφθή υπό της κατεχούσης πάντας τους νεαυξήτους μέθης.
- ΕΝ ΤΗ ΛΕΞΕΙ Φιλέλλην υπάρχει τι το απόζον προστασίας, συγκαταβάσεως, και οιονεί ελεημοσύνης οφειλομένης κατ’ εξαίρεσιν εις μόνους τους Ελληνας, ως εις φυλήν στερουμένην σθένους ικανού όπως εργασθή μόνη προς κατάκτησιν των όσα εκ της συμπαθείας των άλλων αναμένει».
Μ.Η.Τ. 232120