Ανατιμήσεις σε βασικά τρόφιμα ενόψει εορτών
Η ακρίβεια επιστρέφει δριμύτερη και χτυπάει πλέον χωρίς καμία διάκριση το καλάθι κάθε νοικοκυριού. Από τα ψάρια και τα εποχικά φρούτα μέχρι το ψωμί και τα βασικά προϊόντα του καθημερινού τραπεζιού, οι τιμές εκτοξεύονται με ρυθμούς που θυμίζουν εποχές βαθιάς κρίσης.
Από τα τέλη Οκτωβρίου έως τις αρχές Δεκεμβρίου, τα δελτία της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών καταγράφουν μια εκτίναξη τιμών που δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες: η ακρίβεια στα βασικά αγαθά όχι μόνο εγκαθίσταται, αλλά επιταχύνεται όσο πλησιάζουμε προς τα Χριστούγεννα – την περίοδο όπου παραδοσιακά οι τιμές «τσιμπάνε», αλλά φέτος φαίνεται να ξεφεύγουν από κάθε λογική.
Παρά το γεγονός ότι ο μέσος όρος των κωδικών τροφίμων δείχνει μια επίπλαστη εικόνα σταθερότητας, η πραγματικότητα κρύβεται στις λεπτομέρειες: σε συγκεκριμένα προϊόντα οι αυξήσεις αγγίζουν έως και 92,8% μέσα σε μόλις ενάμιση μήνα. Ακόμη και οι πιο ψύχραιμοι καταναλωτές βλέπουν το καλάθι τους να συρρικνώνεται, ενώ οι τιμές ανεβαίνουν με ρυθμούς που θυμίζουν εποχές κρίσης.
Ψάρια-χρυσάφι: Ανατιμήσεις που ζαλίζουν
Οι μεγαλύτερες εκρήξεις τιμών σημειώνονται στα ψάρια και τα θαλασσινά – μια κατηγορία όπου η κατάσταση μοιάζει πλέον ανεξέλεγκτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι:
- Το σκαθάρι ελληνικής αλιείας από 13,90 ευρώ στα τέλη Οκτωβρίου εκτοξεύτηκε στα 26,80 ευρώ/κιλό, άνοδος 92,8%.
- Το γοφάρι ακολουθεί, ανεβαίνοντας από 9,90 σε 17,85 ευρώ/κιλό (+80,3%).
- Η τσιπούρα πελαγίσια σπάει κάθε όριο, από 19,90 στα 33 ευρώ/κιλό (+65,8%).
- Το τσαούσι καταγράφει αύξηση 35,2% (19,90 → 26,90 ευρώ).
- Το θράψαλο δεν μένει πίσω, από 6,90 στα 8,80 ευρώ/κιλό (+27,5%).
Για οικογένειες που βλέπουν τις πρωτεΐνες να γίνονται είδος πολυτελείας, αυτή η εικόνα δεν είναι απλώς ανησυχητική· είναι αποθαρρυντική.
Φρούτα και λαχανικά: Αύξηση σε προϊόντα που θεωρούνταν «ασφαλή»
Την ίδια στιγμή, η ακρίβεια χτυπά ακόμη και τις πιο βασικές κατηγορίες της καθημερινής διατροφής.
- Τα ρόδια, που παραδοσιακά μπαίνουν στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι, ανεβαίνουν από 2,20 σε 3,90 ευρώ/κιλό (+77,3%).
- Τα αχλάδια Τυρνάβου από 2,70 αγγίζουν τα 3,90 ευρώ (+44,4%).
- Τα κυδώνια αυξάνονται από 1,90 σε 2,70 ευρώ (+42,1%).
Στα κηπευτικά οι αυξήσεις είναι εξίσου επιθετικές:
- Αγγουράκια Κρήτης: 1,48 → 1,95 ευρώ (+31,8%).
- Αγγουράκια Κνωσού: 1,70 → 2,20 ευρώ (+29,4%).
- Μελιτζάνες Τσακώνικες & φλάσκες Κρήτης: 2,25 → 2,85 ευρώ (+26,7%).
- Αγγούρια Κρήτης: 0,75 → 0,95 ευρώ (+26,7%).
Η εικόνα δείχνει μια αγορά όπου ακόμη και «χαμηλού κόστους» είδη ανεβαίνουν σταθερά, μεταφέροντας το βάρος ξανά στον καταναλωτή.
Άρτος: Οι αυξήσεις αγγίζουν και το καθημερινό τραπέζι
Ακόμη και το ψωμί, ο πιο βασικός κωδικός στη διατροφή του νοικοκυριού, βλέπει τις τιμές του να παίρνουν ανηφορική πορεία:
- Το χωριάτικο ψωμί με προζύμι και ελαιόλαδο ανεβαίνει από 3,70 στα 5 ευρώ/κιλό (+35,1%).
- Το μαύρο ψωμί με ξινό προζύμι από 4 ευρώ φτάνει τα 5 ευρώ (+25%).
Οι εορταστικές λιχουδιές, ωστόσο –μελομακάρονα και κουραμπιέδες– παραμένουν προς το παρόν στα 17 ευρώ/κιλό, αν και οι επαγγελματίες προειδοποιούν πως όσο πλησιάζουν τα Χριστούγεννα οι τιμές πιθανότατα θα «σκαρφαλώσουν» πολύ ψηλότερα.
Οι ανατιμήσεις δεν μένουν στην αγορά: Φαίνονται και στο ράφι του σούπερ μάρκετ
Η μηνιαία έρευνα του ΙΕΛΚΑ επιβεβαιώνει πως ο πληθωρισμός στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων όχι μόνο παραμένει ζωντανός, αλλά κινείται αργά και σταθερά προς τα πάνω.
Ο δείκτης τιμών στα σούπερ μάρκετ φτάνει το 1,75% τον Νοέμβριο 2025 σε σχέση με τον Νοέμβριο 2024. Σε σύγκριση με τον Οκτώβριο, η μεταβολή είναι οριακή (–0,05%). Το κυλιόμενο δωδεκάμηνο Δεκ. 2024 – Νοεμ. 2025 δείχνει αύξηση 1,06%.
Οι σημαντικότερες αυξήσεις εντοπίζονται:
- στα είδη πρωινού και ροφήματα,
- στα φρέσκα κρέατα,
- στα μπισκότα, σοκολάτες και ζαχαρώδη.
Αντίθετα, μειώσεις εμφανίζουν τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τα απορρυπαντικά και τα τρόφιμα παντοπωλείου. Μία εικόνα που έρχεται σε αντίθεση με τα στοιχεία της Κεντρικής Αγοράς, αποκαλύπτοντας μια αγορά «δύο ταχυτήτων» όπου οι αυξήσεις άλλοτε γίνονται ορατές στο χονδρεμπόριο και άλλοτε στο ράφι.
Ακρίβεια χωρίς σύνορα: Από το ψάρι μέχρι το ψωμί, μια αγορά που πιέζει τους πάντες
Η συνολική εικόνα είναι ξεκάθαρη: οι ανατιμήσεις δεν αφορούν μεμονωμένα προϊόντα, αλλά χτυπούν σε κατηγορίες εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους – από τα θαλασσινά και τα εποχικά φρούτα μέχρι βασικά αρτοσκευάσματα που αγοράζονται καθημερινά. Οι καταναλωτές έρχονται αντιμέτωποι με μια αγορά όπου η ακρίβεια διαχέεται παντού, με σημαντικές διακυμάνσεις ανάμεσα στην παραδοσιακή αγορά και το ράφι του σούπερ μάρκετ.
Και όσο ο Δεκέμβριος προχωρά, ένα πράγμα μοιάζει δεδομένο: η αγορά όχι μόνο δεν αποκλιμακώνεται, αλλά προετοιμάζεται για μια από τις πιο ακριβές εορταστικές περιόδους των τελευταίων χρόνων.
