Αναλυτές και εκλογολόγοι εκτιμούν πλέον ότι το ενδεχόμενο να βγει νοκ άουτ ο Κυριάκος από τον πρώτο κιόλας γύρο των εκλογών γίνεται κάθε μέρα που περνάει ολοένα και πιο ρεαλιστικό
Από τον Ανδρέα Καψαμπέλη
Τα «κομπιουτεράκια» στα κομματικά επιτελεία έχουν πάρει φωτιά τις τελευταίες ημέρες, ενώ όλη η εβδομάδα κύλησε στη σκιά των αποκαλύψεων για τις υποκλοπές και εν αναμονή της νέας λίστας «παρακολουθουμένων» που, όπως λέγεται, θα περιλαμβάνει κι αυτή περίπου 30 ονόματα, ίσως και πιο ηχηρά…
Όσο κι αν το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου πασχίζει απεγνωσμένα να αλλάξει την ατζέντα με πρωτοβουλίες και εξαγγελίες, είτε για την έναρξη σεισμικών ερευνών για φυσικό αέριο νοτιοδυτικά της Κρήτης είτε για το «τέλος» των εκκρεμών συντάξεων, είναι κοινός τόπος ότι η πολιτική ζωή του τόπου θα κινείται πλέον στον αστερισμό του σκανδάλου των υποκλοπών, τουλάχιστον έως τις επόμενες εκλογές. Μάλιστα, φαίνεται ότι το έργο θα εξελιχθεί σε «slow motion», καθώς οι αποκαλύψεις θα έχουν σταδιακό χαρακτήρα, επιφυλάσσοντας το μαρτύριο της σταγόνας για τον Κ. Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του.
Ο πρωθυπουργός, ο οποίος μέχρι πρότινος ήλπιζε ότι το αρχικό κύμα θα κοπάσει και η πολιτική ζημιά από το θέμα των παρακολουθήσεων θα σχετικοποιηθεί και ίσως απορροφηθεί, τώρα βρίσκεται στριμωγμένος στη γωνία, βλέποντας παράλληλα να αλλάζουν εντυπωσιακά εις βάρος του οι ισορροπίες και οι συσχετισμοί στο επιχειρηματικό και μιντιακό στερέωμα. Αυτή η μεταβολή, που μέχρι πριν από λίγο καιρό έμοιαζε απίθανη, επηρεάζει πια και τις κομματικές στρατηγικές. Μάλιστα, με αυτά τα νέα δεδομένα η συζήτηση για το ποιος (και πώς) θα είναι πρωθυπουργός την επομένη των εκλογών αποκτά εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο και ενδιαφέρον.
Όχι οι εικασίες ή οι μύχιοι πόθοι, αλλά οι ίδιοι οι αριθμοί, που έχουν μπει στο μικροσκόπιο των αναλυτών και των εκλογολόγων, οδηγούν, σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας», στο συμπέρασμα ότι το ενδεχόμενο να βγει νοκ άουτ ο κ. Μητσοτάκης από τον πρώτο κιόλας γύρο των εκλογών γίνεται κάθε μέρα που περνάει ολοένα και πιο ρεαλιστικό. Μάλιστα, μπορεί να ζήσει και χειρότερο εφιάλτη βλέποντας να σχηματίζεται, σχετικά εύκολα, κυβέρνηση συνεργασίας από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.
Μέχρι τώρα ο πρωθυπουργός ακολουθεί τη γραμμή ότι οι κάλπες θα στηθούν στο τέλος της τετραετίας και ότι ο ίδιος, πιστεύοντας πως η Ν.Δ. θα είναι πρώτο κόμμα, θα επιδιώξει επαναληπτικές εκλογές στοχεύοντας με το νέο εκλογικό σύστημα στην αυτοδυναμία και πάλι. Υπό το νέο σκηνικό ωστόσο η τακτική αυτή φαίνεται καταρχάς ότι του γυρίζει μπούμερανγκ. Κλεισμένος στη μικρή του περιοχή και δεχόμενος επιθέσεις από παντού, δυσκολεύεται να αποδεχτεί την πραγματικότητα. Η καθυστέρηση των εκλογών μπορεί, όπως λέγεται, να δίνει πολύτιμο χρόνο για να «διευθετηθούν» εκκρεμότητες και να εξαφανιστούν κρίσιμα στοιχεία και ίχνη, αλλά μετατρέπεται ταυτόχρονα σε παγίδα, στην οποία πέφτει ο κ. Μητσοτάκης.
Οι νεότερες μετρήσεις δείχνουν ήδη ότι τα θέματα της σήψης και της διαφθοράς -όπως εκδηλώνονται στην τελευταία φάση, τόσο με τις υποκλοπές όσο και με το σκάνδαλο Πάτση– απασχολούν πια σε συντριπτικά ποσοστά το εκλογικό σώμα, σε αντίθεση με την πρώτη περίοδο, που ήταν χαμηλού ενδιαφέροντος. Ο ζόφος αυτός χρεώνεται στην κυβέρνηση αντανακλώντας προσωπικά και «γκρεμίζοντας» το πρωθυπουργικό προφίλ του κ. Μητσοτάκη. Το αποτέλεσμα είναι να επηρεάζεται και η πρόθεση ψήφου, οδηγώντας με σταθερή τάση στο κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κομμάτων. Αν «με νύχια και με δόντια» μέχρι τώρα η Ν.Δ. καταφέρνει να εμφανίζεται -με διαρκώς μικρότερη διαφορά- πρώτη, ο ρυθμός της πτώσης είναι τέτοιος, που, αν δεν βρει κάποιο «μαγικό» τρόπο ο πρωθυπουργός για να ανακάμψει, στους επόμενους μήνες -εάν όχι εβδομάδες- κινδυνεύει να βρεθεί δεύτερο κόμμα.
Η απώλεια της πρώτης θέσης, ακόμη και στις συνθήκες της απλής αναλογικής, θα αποτελέσει τη χαριστική βολή για τον σημερινό πρωθυπουργό. Θα του στερήσει καταρχάς πλήρως την πρωτοβουλία των κινήσεων κατά τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών για να προκηρυχθούν αμέσως οι δεύτερες εκλογές, στις οποίες εκτιμάτο έως τώρα ότι θα είχε και το πλεονέκτημα.
Με βάση όμως το νέο τοπίο που διαμορφώνεται, για να επέλθει η μεγάλη ανατροπή -ακόμη κι αν ο κ. Μητσοτάκης καταφέρει να διατηρήσει τουλάχιστον τον εσωκομματικό έλεγχο μέχρι τις εκλογές- δεν χρειάζονται πολλά πράγματα. «Αρκεί να συνεχίσει να πέφτει το ποσοστό της Ν.Δ., χωρίς οι άλλες μεταβλητές να αλλάζουν και πολύ», όπως σημειώνει έμπειρος και αντικειμενικός ερευνητής των εκλογικών τάσεων.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι από τις πρώτες κιόλας εκλογές θα μπορέσει να σχηματιστεί μια «άλλη» κυβέρνηση, ακόμη και με τη δεδηλωμένη στη νέα Βουλή, εφόσον συντρέξουν τρεις προϋποθέσεις: να υποχωρήσει η Ν.Δ. στη δεύτερη θέση, ο ΣΥΡΙΖΑ τουλάχιστον να επαναλάβει το ποσοστό του 2019 και το ΠΑΣΟΚ να κινηθεί στα σχετικώς αυξημένα δημοσκοπικά ποσοστά του προηγούμενου διαστήματος. Και οι τρεις αυτές προϋποθέσεις δεν θεωρούνται πλέον, κατά τους αναλυτές, ανέφικτες.
«Ντρέπομαι για την παράταξη»!
Από τον Πάνο Σώκο
Το σκάνδαλο των υποκλοπών, που έχει μετατρέψει την πολιτική ζωή σε βούρκο και το οποίο, όπως σημειώνουν στις αναφορές τους οι ευρωβουλευτές της Pega, που το διερευνούν, κρύβει μια «πολύ ανησυχητική ιστορία ενός περίπλοκου και αδιαφανούς δικτύου σχέσεων πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων, ευνοιών, νεποτισμού και πολιτικής επιρροής», αλλά και ο ανοιχτός πόλεμος που έχει ξεσπάσει μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του επιχειρηματία Βαγγέλη Μαρινάκη, μέχρι πριν από μερικές μέρες βασικού υποστηρικτή της κυβέρνησης, έχουν φέρει τους βουλευτές της Ν.Δ. αλλά και όλη την κυβερνητική παράταξη σε αδιέξοδο στρατηγικής.
Η συντριπτική πλειονότητα των βουλευτών αποφεύγει τις δημόσιες παρεμβάσεις, ομιλίες, τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, δηλώσεις στις εφημερίδες και σε ιστοσελίδες, φοβούμενη ότι δεν θα μπορέσει να υπερασπιστεί μια υπόθεση που κανείς τους δεν ξέρει πώς μπορεί να εξελιχθεί στο άμεσο μέλλον. Στις μεταξύ τους συζητήσεις είναι το θέμα που κυριαρχεί, ενώ, ανεξαρτήτως της ομάδας στην οποία ανήκει καθένας (μητσοτακικοί, καραμανλικοί, σαμαρικοί), θεωρούν πως, αν τα στοιχεία που έχουν βγει ή που θα βγουν στη δημοσιότητα αποδειχθούν αληθή και κυρίως αν προκύψει νόμιμη επισύνδεση υπουργού ή άλλου πολιτικού, τότε οι εξελίξεις μπορεί να παρασύρουν και τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Ενας παλιός κοινοβουλευτικός, με κυβερνητική εμπειρία στις κυβερνήσεις Καραμανλή, εξέφρασε την άποψη ότι «αν βγουν νόμιμες επισυνδέσεις, τότε θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα για όλους μας, για την κυβέρνηση και προσωπικά για τον ίδιο τον πρωθυπουργό». «Τι θα κάνουμε τότε; Θα κοροϊδεύουμε τον κόσμο;» «Είναι πολύ σοβαρό θέμα οι παρακολουθήσεις και φαίνεται ότι δεν θα κλείσει εύκολα και γρήγορα. Κανείς δεν βγάζει τέτοια στοιχεία αν δεν τα έχει δεμένα από περισσότερες από μία πηγές» μας είπε.
Υπογράμμισε ακόμα ότι στην Κ.Ο. υπάρχουν μεγάλη μουρμούρα και ανησυχία, που ακόμα δεν έχουν εκδηλωθεί σε όλη τους την έκταση, γιατί «όλοι περιμένουμε ή ελπίζουμε σε απαντήσεις και στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει ανάμειξη». «Η κατάσταση κι αυτή η τακτική δεν έχουν σχέση με τη ιδεολογία μας. Θα αφήσει κακό στίγμα για χρόνια στην παράταξή μας. Χρειάζεται ο πρωθυπουργός να λύσει το πρόβλημα» είπε.
Άλλος βουλευτής, που συμμετείχε σε κυβερνήσεις του Αντώνη Σαμαρά, μας είπε ότι «αν αποκαλυφθεί ότι για κάποιον ή για κάποιους υπήρξε και νόμιμη επισύνδεση, τότε θα υπάρξει πολύ μεγάλο ζήτημα για όλους μας – πρωθυπουργό, κυβέρνηση, βουλευτές και κόμμα. Δεν θα μπορέσει να το διαχειριστεί και οι εσωκομματικές εξελίξεις θα είναι ανοιχτές».
Σε ερώτησή μας αν σε αυτή την περίπτωση μπορεί να αμφισβητηθεί ο αρχηγός, ήταν μάλλον ρεαλιστές τόσο αυτός όσο και άλλοι βουλευτές: «Τι αμφισβήτηση; Πώς να αλλάξει αρχηγός; Πώς να ανατραπεί; Ποιος θα το κάνει; Θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα για τον ίδιο τον πρωθυπουργό, αλλά πρέπει να ξέρεις ότι τον βουλευτή, πέρα από το σε ποια ομάδα ανήκει, το πρώτο που τον ενδιαφέρει είναι η επανεκλογή του και να διατηρηθεί το κόμμα ενωμένο. Ομως, αν δούμε ότι όλα διαλύονται, τότε…» Για την ώρα, ο ίδιος μάς είπε ότι «είμαστε σε κατάσταση αναμονής, πρέπει να μάθουμε τι γίνεται και κυρίως αν θα υπάρξουν άλλες αποκαλύψεις».
Ακόμα ένας παλιός κοινοβουλευτικός του λεκανοπεδίου επεσήμανε ότι «αυτή τη στιγμή οι βουλευτές δεν μπορούμε να πάρουμε καμία πρωτοβουλία και εναντίον κανενός, γιατί οφείλουμε να ακούμε αυτό που λένε ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση, αν και υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα». Και πρόσθεσε: «Αν αποδειχθούν ψευδή τα στοιχεία, τότε ο Βαξεβάνης θα έχει σοβαρό πρόβλημα. Αν όμως αποδειχθούν αληθή ή βγει κάποια νόμιμη επισύνδεση, π.χ. ενός υπουργού, τότε ο πρωθυπουργός, η κυβέρνηση θα έχουν σοβαρό πρόβλημα και η συζήτηση θα μπει σε άλλη βάση. Δεν θα στέκεται κανένας…».
Όπως προκύπτει κι από άλλους βουλευτές που μίλησαν στην «κυριακάτικη δημοκρατία», όλοι περιμένουν να δουν αν σήμερα ή τις επόμενες ημέρες θα προκύψει παρακολούθηση υπουργού από την ΕΥΠ. Τη συζήτηση αυτή τροφοδότησαν η ερώτηση του Αλέξη Τσίπρα προς τον πρωθυπουργό και στη Βουλή, όπου δεν πήγε να απαντήσει ο κ. Μητσοτάκης, και η συνέντευξή του την Πέμπτη στο Star.
Σε κάθε περίπτωση, οι βουλευτές είναι ανήσυχοι, αμήχανοι και, ελλείψει επιχειρημάτων, εξαφανισμένοι, αποφεύγοντας να βγαίνουν και σε ραδιοφωνικές εκπομπές. «Δεν μπορώ να βγω στην εκπομπή σας – ελπίζω να με καταλάβετε. Ντρέπομαι για την παράταξή μου… Είναι σε πολύ δύσκολη θέση, κι εγώ ψέματα δεν έχω μάθει να λέω…» ήταν το μήνυμα βουλευτή σε ραδιοφωνικό παραγωγό λίγα 24ωρα πριν. «Εχουμε μπλέξει με τις βρομιές και μας έχουν διαλύσει…» ήταν η απάντηση άλλου βουλευτή που κλήθηκε να βγει στην εκπομπή, ενώ άλλοι έθεταν ως όρο για να βγουν σε εκπομπές να μην ερωτηθούν για τις υποκλοπές…
