Ερμαιο της ανυπαρξίας τους οι πολίτες, που πληρώνουν κάθε μέρα ακριβότερα τα προϊόντα σούπερ μάρκετ, ενώ αυτοί τσακώνονται ώστε να μεταθέσουν τις ευθύνες
Ο υπουργός Ανάπτυξης παραδέχεται ότι κυριαρχεί «ο πληθωρισμός της απληστίας». Η Επιτροπή Ανταγωνισμού διαπιστώνει πως η Ελλάδα βρίσκεται «στην 1η θέση ακρίβειας σε γάλα, τυρί και αβγά μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε.».
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Κι αντί τα δυο θεσμικά όργανα να κάνουν τη δουλειά τους ώστε να περιορίσουν τις ληστρικές τιμές, άνοιξαν από χθες και πόλεμο μεταξύ τους, πετώντας το μπαλάκι ευθυνών ο ένας στον άλλον. Ετσι, οι πολυεθνικές συνεχίζουν ακόμα πιο ανενόχλητα το αδηφάγο πάρτι αισχροκέρδειας, για τρίτο συνεχόμενο φθινόπωρο, σε βάρος των απροστάτευτων πολιτών!
Είναι θλιβερό ο φορολογούμενος αυτής της χώρας να νιώθει έρμαιο μιας άβουλης πολιτικής ηγεσίας που αποδέχεται νομοτελειακά την αισχροκέρδεια σαν να πρόκειται για «φυσικό φαινόμενο», μιας απούσας και «διαπιστωτικής» Επιτροπής Ανταγωνισμού κι ενός επιθετικού καρτέλ κολοσσών επιχειρήσεων στη λιανική τροφίμων.
Από το καλοκαίρι του 2021 και έπειτα, όταν άρχισε η πληθωριστική άνοδος, η κυβέρνηση επιχείρησε, με φωτοβολίδες τύπου «καλαθιού του νοικοκυριού», να πείσει -ανεπιτυχώς- ότι παίρνει μέτρα. Τώρα, προκειμένου να στρέψει αλλού τις δικές της ευθύνες, δημιουργεί σκηνικό σύγκρουσης με ακόμα μία ανεξάρτητη Αρχή. Ομως, στην προκειμένη περίπτωση η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν έχει να επιδείξει έργο όπως αυτό της ΑΔΑΕ του Ράμμου, ώστε να έχει την κοινή γνώμη μαζί της, αφού απλά παρακολουθεί κι αυτή άπραγη το κύμα ακρίβειας.
Ο δημόσιος χλευασμός της Επιτροπής Ανταγωνισμού από τον Σκρέκα υπάγεται στα συνηθισμένα επί Μητσοτάκη γκρίζα όρια της λειτουργίας των ανεξάρτητων Αρχών. Ο υπουργός Ανάπτυξης είπε, μεταξύ άλλων:
• «Εμείς θέλουμε ελέγχους, αλλά ένα πρόστιμο δεν έχει μπει από την Επιτροπή Ανταγωνισμού σε εταιρία τροφίμων ή καταναλωτικών προϊόντων το τελευταίο διάστημα για τις τιμές».
• «Αν η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν μπορεί να κάνει ελέγχους, τότε να μην κάνει ρεπορτάζ και να λέει ότι είμαστε οι πιο ακριβοί. Ή υπάρχει πρόβλημα ή δεν υπάρχει πρόβλημα, και δεν χρειάζεται να λέει τίποτε. Αρα, αν έχουμε πρόβλημα και είμαστε οι πιο ακριβοί, κάτι συμβαίνει. Γιατί δεν το ελέγχει;»
• «Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι ανεξάρτητη Αρχή και μπορεί να πάει να ελέγξει, να δει αν υπάρχουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Να πάει να το κάνει αυτό και όχι να κάνει ρεπορτάζ εύκολα».
Ο ρόλος της ΔΙΜΕΑ
Δυστυχώς, ο Σκρέκας έχει δίκιο για την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Δυστυχέστατα, όμως, ο υπουργός ρίχνει την ευθύνη στην ανεξάρτητη Αρχή, με στόχο να μη φανεί η γύμνια στο δικό του υπουργείο, δηλαδή στα ανύπαρκτα μέτρα ουσίας και τα αστεία πρόστιμα της ΔΙΜΕΑ για την ακρίβεια στα τρόφιμα.
Αν η Επιτροπή Ανταγωνισμού θελήσει να απαντήσει στην επίθεση, τότε κι αυτή -για να κρύψει τη δική της ανικανότητα- μπορεί να εκτοξεύσει ανάλογα βέλη στον Σκρέκα, για τον ρόλο της περιβόητης ΔΙΜΕΑ, που επίσης παρακολουθεί την ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης να καλπάζει, όπως και για τα… μέτρα Σκρέκα με τη «θηριώδη» μείωση κατά 5% σε μια χούφτα από προϊόντα, των οποίων το κόστος έχει ανέβει κατά 50%, 100% και 150% την τελευταία διετία.
Το πρόβλημα για τον πολίτη είναι ακριβώς αυτό: Ο εμπαιγμός και η ανευθυνότητα! Δηλαδή ότι δεν υπάρχει καμία κυβέρνηση και καμία Επιτροπή Ανταγωνισμού να τον υπερασπιστούν. Οι δυο θεσμοί-ασπίδες της χώρας είναι παθητικοί «διαπιστωτές» της ακρίβειας στα τρόφιμα, όχι κυνηγοί της. Και τσακώνονται ώστε να μεταθέσουν τις αδιαμφισβήτητες ευθύνες για τη ζούγκλα που επιβάλλουν τα σούπερ μάρκετ απέναντι στις ξεχειλωμένες αντιστάσεις της κυβέρνησης και της Επιτροπής.
Στις 22 Οκτωβρίου ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Γιάννης Λιανός, δήλωσε ότι «η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα για όλες τις μορφές αισχροκέρδειας». Το τελευταίο διάστημα έριξε και δύο καρφιά στην κυβέρνηση. Το πρώτο ήταν για αυτοπροστασία της Επιτροπής, ζητώντας «να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες για προσλήψεις προσωπικού», και το δεύτερο ήταν «ρουκέτα» στο αφήγημα του «καλαθιού του νοικοκυριού», τονίζοντας πως «εν τέλει δεν λειτούργησε» ως εργαλείο συγκράτησης των τιμών.
Τα πρόσφατα ευρήματα στην έρευνα της Επιτροπής, όπου έγινε λόγος για «πληθωρισμό απληστίας», με την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί στην ακρίβεια βασικών ειδών τροφίμων, η κυβέρνηση τα εξέλαβε ως επιθετική κίνηση εναντίον της. Ο Σκρέκας δήλωσε με νόημα χθες ότι «τώρα δημιουργείται ο πληθωρισμός της απληστίας, γιατί τώρα πέφτει το κόστος των πρώτων υλών, αλλά οι τιμές παραμένουν υψηλά. Αυτό θέλουμε να το σταματήσουμε», ζητώντας -και σωστά- περισσότερους ελέγχους από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Κανένα κυνήγι αισχροκέρδειας
Ομως, το υπουργείο Ανάπτυξης έχει δικό του ελεγκτικό μηχανισμό, τη ΔΙΜΕΑ, για την οποία ούτε ο Αδωνις Γεωργιάδης ούτε ο Κώστας Σκρέκας μπορούν να δηλώνουν περήφανοι.
Από τις βεβαιώσεις των προστίμων της ΔΙΜΕΑ δεν προκύπτει ότι γίνεται κάποιο κυνήγι της αισχροκέρδειας στις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων:
• Τον Ιανουάριο επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 92.500 ευρώ, τα περισσότερα χιλιάρικα και διχίλιαρα, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις παντός είδους.
• Τον Φεβρουάριο 66.000 ευρώ. Τον Μάρτιο 86.500 ευρώ. Τον Απρίλιο 81.750 ευρώ. Τον Μάιο 58.000 ευρώ και τον Ιούνιο… 6.000 ευρώ. Πενιχρά πρόστιμα, κατακερματισμένα σε χιλιάρικα.
• Τον Ιούλιο ο απολογισμός ελέγχων της ΔΙΜΕΑ ήταν 1.500.000 ευρώ, όμως τα 1.400.000 ευρώ αφορούσαν αποκλειστικά και μόνο τις εκπτώσεις σε τρεις μεγάλες αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών, όχι τροφίμων. Το 1.000.000 ευρώ τον Αύγουστο ήταν επίσης για αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών. Τον δε Σεπτέμβριο, οπότε η ακρίβεια άρχισε να καλπάζει πάλι στα τρόφιμα, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν ήταν ύψους 160.000 ευρώ, από 500ευρα μέχρι τριχίλιαρα.
Αν ο Σκρέκας θεωρεί τους ελέγχους στο υπουργείο Ανάπτυξης αποτελεσματικούς, τότε μάλλον του διαφεύγει πως στην πραγματικότητα είναι εξίσου αναποτελεσματικοί όσο και της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Είτε γίνονται είτε όχι, δεν υπάρχει καμία μείωση τιμών στα τρόφιμα, παρά μόνο διαπιστωμένες αυξήσεις κάθε μήνα από τον Σεπτέμβριο του 2021, κάτι που σε όλη την Ευρώπη το έχει «καταφέρει» σε τέτοιο βαθμό μόνο η Ελλάδα, όπως παραδέχονται εν τέλει και ο υπουργός και η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Ο Σκρέκας ανακοίνωσε χθες ότι η ΔΙΜΕΑ έχει κάνει ελέγχους σε επτά πολυεθνικές και τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν σύντομα. Απλά να σημειώσουμε ότι ο τζίρος των επτά μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, εφόσον ο υπουργός εννοεί τις πολυεθνικές λιανικής τροφίμων, εκτινάχθηκε πέρυσι στα 15 δισ. ευρώ!
Το πρώτο πεντάμηνο του 2023 ο τζίρος εκτοξεύθηκε κατά 9,9%, δηλαδή φέτος αναμένεται να ξεπεράσει τα 16-17 δισ. ευρώ. Η σύγκριση όποιων πιθανών προστίμων με τους δεδομένους «ντοπαρισμένους» από την ακρίβεια τζίρους θα είναι καταλυτική…
