Έγκλημα στα Τέμπη: Στα έλαια σιλικόνης, που είχε… προαναγγείλει ο Κυριάκος, κατέληξε ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
Στο συμπέρασμα που είχε… προαναγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λίγες ημέρες μετά την τραγωδία των Τεμπών καταλήγει ο καθηγητής του Εργαστηρίου Τεχνολογίας Καυσίμων και Λιπαντικών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Δημήτρης Καρώνης, αναφέροντας πως τα έλαια σιλικόνης μπορούσαν να προκαλέσουν την έκρηξη και την πυρόσφαιρα, ενώ επικαλείται την έκθεση της Αστυνομίας και τα βίντεο που κατέθεσε στις Αρχές η εταιρία σεκιούριτι Interstar, με την οποία συνεργάζεται ο ΟΣΕ, για να αντικρούσει άλλους επιστήμονες και το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) πως προκλήθηκε από άγνωστο εύφλεκτο υλικό που μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία.
Στον Μπακαΐμη
Το πόρισμα του κ. Καρώνη κατατέθηκε χθες στον εφέτη ανακριτή Λάρισας Σωτήρη Μπακαΐμη, συμπτωματικά λίγα 24ωρα μετά την αποκάλυψη πως η εταιρία Interstar διέθετε τα επίμαχα βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας από τον Νοέμβριο του 2024, αλλά τα παρέδωσε στον δικαστικό λειτουργό τον περασμένο Φεβρουάριο, ύστερα από σχεδόν τέσσερις μήνες… Το πόρισμα 132 σελίδων του καθηγητή του Πολυτεχνείου, το οποίο «αφιερώνεται στη μνήμη των αθώων θυμάτων του τραγικού δυστυχήματος της 28ης Φεβρουαρίου 2023», όπως αναφέρει ο κ. Καρώνης στην πρώτη σελίδα πριν από τα περιεχόμενα της πραγματογνωμοσύνης, κατατέθηκε και αυτό με πολύμηνη καθυστέρηση, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως τα έλαια σιλικόνης, υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου, μπορούν να δημιουργήσουν πυρόσφαιρα, ενώ σε θερμοκρασίες άνω των 330 βαθμών Κελσίου αναφλέγονται.
Απαντώντας στο ερώτημα αν είναι δυνατή η καύση του ελαίου (σιλικόνης) ψύξης των μετασχηματιστών (Μ/Σ) των ηλεκτραμαξών των συγκρουσθεισών αμαξοστοιχιών, το πόρισμα αναφέρει σχετικά: «Οσον αφορά την καύση, τα έλαια σιλικόνης με αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να αναφλεγούν όταν η θερμοκρασία στον χώρο υπερβεί τους 300°C και εν συνεχεία να καούν. Στο έγγραφό της η Hellenic Train αναφέρει: “Σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας, η θερμοκρασία του μετασχηματιστή εξαρτάται από διάφορους παράγοντες εξωτερικούς, όπως η θερμοκρασία περιβάλλοντος, και εσωτερικούς, όπως η τιμή της ζητούμενης και της παραγόμενης ισχύος η οποία διαρκώς μεταβάλλεται.
Σύμφωνα με τον κατασκευαστή, θεωρείται υπερβολική όταν υπερβαίνει τους 155°C στην περιέλιξη του μετασχηματιστή και τους 90°C στο υγρό σιλικόνης. Επομένως, η θερμοκρασία των ελαίων πρέπει να ήταν στην περιοχή των 90°C και, κατά συνέπεια, πολύ χαμηλότερη του σημείου ανάφλεξης των ελαίων. Αρα, όσον αφορά την καύση, είναι λογικό να υποτεθεί ότι τα έλαια σιλικόνης συμμετείχαν στην πυρκαγιά λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούσαν μετά την ανάπτυξη της πύρινης σφαίρας. (…) Ο σχηματισμός πύρινης σφαίρας υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου υψηλής έντασης ρεύματος είναι εφικτός. Αυτό σημαίνει πως και στην περίπτωση του υπό διερεύνηση τραγικού δυστυχήματος είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο, αφού έχουν καταγραφεί αναλαμπές που αποδίδονται σε ηλεκτρικό τόξο».
Το ηλεκτρικό τόξο
Συμπερασματικά, ο καθηγητής του Πολυτεχνείου καταλήγει στην έρευνά του πως ο σχηματισμός της πύρινης σφαίρας έγινε υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου, και σε αυτή -την πυρόσφαιρα- είναι πιθανό να συμμετείχαν και τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών, αφού αναπτύχθηκαν πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Το πώς η φωτιά προκλήθηκε από τα έλαια και όχι από υδρογονάνθρακες ή άλλο εύφλεκτο φορτίο ο κ. Καρώνης δεν το εξηγεί επιστημονικά, αλλά επικαλείται την έκθεση της Αστυνομίας και τα βίντεο που κατέθεσε στις Αρχές ο συνήγορος της εταιρίας φύλαξης Interstar Βασίλης Καπερνάρος.
Ο καθηγητής αναφέρει σχετικά: «Από τα στοιχεία του φορτίου της εμπορικής αμαξοστοιχίας και την έκθεση αυτοψίας της Ελληνικής Αστυνομίας δεν αναφέρεται πουθενά καταγραφή υλικού που θα έχει χαρακτηριστικά αυτών που απαιτούνται για τον σχηματισμό εύφλεκτου νέφους ατμών που θα μπορούσε να οδηγήσει στον σχηματισμό πύρινης σφαίρας. Επίσης, σύμφωνα με το με Α.Π. 3022/21/8925/4-ζ΄/27-03-2025 έγγραφο της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών της Ελληνικής Αστυνομίας, τα τρία βίντεο που απεικονίζουν τη διέλευση της εμπορικής αμαξοστοιχίας από τη Νότια Σήραγγα Πλαταμώνα και το ΚΕΚ Ραψάνης αποτελούν ακριβή αντίγραφα (γνήσια) αρχείων βίντεο από τις αντίστοιχες κάμερες ασφαλείας. Κατόπιν παρακολούθησης των σχετικών βίντεο, παρατηρείται ότι οι τρεις ανοιχτές φορτάμαξες δεν έφεραν επάνω τους κάτι άλλο πέραν των μεταλλικών ελασμάτων (λαμαρίνες) που αναφέρονταν στις αντίστοιχες φορτωτικές (δεν εντοπίζεται πάνω στα μεταλλικά ελάσματα κάποιο αντικείμενο που θα μπορούσε να παραπέμπει σε δεξαμενή ή δοχεία αποθήκευσης κάποιου υγρού).
Με δεδομένο δε πως οι υπόλοιπες φορτάμαξες με τα εμπορευματοκιβώτια δεν είχαν το παραμικρό ίχνος φωτιάς και, σύμφωνα με την έκθεση αυτοψίας της Ελληνικής Αστυνομίας, τα εμπορευματοκιβώτια βρέθηκαν είτε με εμπορεύματα σύμφωνα με τις φορτωτικές είτε κενά, δεν φαίνεται να υπήρχε στην εμπορική αμαξοστοιχία φορτίο με πτητικό υλικό από το οποίο θα μπορούσε να σχηματιστεί νέφος εύφλεκτων ατμών που θα οδηγούσε σε σχηματισμό πύρινης σφαίρας». Επίσης, κάνει αναφορά στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ «που έχει διερευνήσει διεξοδικά το τραγικό συμβάν, καταγράφηκαν στα βίντεο τρεις έντονες αναλαμπές που χαρακτηρίζονται ως ηλεκτρικό τόξο (…). Με βάση τις ανωτέρω παρατηρήσεις, ο σχηματισμός πύρινης σφαίρας υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου υψηλής έντασης ρεύματος είναι εφικτός. Αυτό σημαίνει πως και στην περίπτωση του υπό διερεύνηση τραγικού δυστυχήματος είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο, αφού έχουν καταγραφεί αναλαμπές που αποδίδονται σε ηλεκτρικό τόξο».
Διαβάστε επίσης: Τέμπη: Μετωπική σύγκρουση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης
Μ.Η.Τ. 232120