Όλες οι μεταρρυθμίσεις που εξήγγειλε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν θητεία μόνο στον Στρατό Ξηράς και κατάργηση στρατοπέδων
Οι αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας ήταν σαρωτικές και ουσιαστικά αλλάζουν πολλά από τη θητεία μέχρι και τη δομή του Στρατεύματος. Τέλος η θητεία των οπλιτών σε Πολεμική Αεροπορία και Πολεμικό Ναυτικό, αύξηση της αποζημίωσης στους φαντάρους, από 8,8 ευρώ στα 50-100 ευρώ, κατάργηση στρατοπέδων και κατάργηση της Α’ Στρατιάς, ορισμένες από τις εξαγγελίες.
Τις δράσεις της Β’ Φάσης της μεταρρύθμισης «Ατζέντα 2030» στις Ένοπλες Δυνάμεις ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας παρουσία του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Θανάση Δαβάκη και των αρχηγών των τεσσάρων Γενικών Επιτελείων.
Όπως ανακοινώθηκε, μία από τις κύριες δράσεις της Β’ Φάσης είναι οι αλλαγές στη δομή διοίκησης. «Οι αρχηγοί και τα συμβούλια έχουν επεξεργαστεί με επιμέλεια, και θα ήθελα να τους ευχαριστήσω γι’ αυτό, τα διδάγματα των σύγχρονων πολέμων» σημείωσε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι «είναι φανερό πλέον ότι οι μεγάλοι, δυσκίνητοι, γραφειοκρατικοί σχηματισμοί δεν μπορούν να αντέξουν στη σύγχρονη πραγματικότητα».
Κατά συνέπεια, «πηγαίνουμε, λοιπόν, σε μια ενδυνάμωση της αυτονομίας των μειζόνων σχηματισμών, δημιουργώντας τέσσερις Ανώτατες Στρατιωτικές Διοικήσεις».
Ειδικότερα, η Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Θράκης (ΑΣΔΙΘ) θα προκύψει από τη μετονομασία του Δ’ Σώματος Στρατού, η Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Ηπείρου και Μακεδονίας (ΑΣΔΗΜ) από τη μετονομασία του Γ’ Σώματος Στρατού / NRDC-GR (NATO Rapid Deployable Corps – Greece), η Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Αιγαίου και Ανατολικής Μεσογείου (ΑΣΔΑΜ) από τη μετεξέλιξη της σημερινής Ανωτάτης Στρατιωτικής Διοίκησης Εσωτερικού Νήσων (ΑΣΔΕΝ) και η ΑΣΔΥΣ (Ανωτάτη Στρατιωτική Διοίκηση Υποστήριξης Στρατού), που υφίσταται και θα διατηρήσει τον ρόλο που έχει σήμερα.
Στο ίδιο πλαίσιο καταργούνται επίσης τα ενδιάμεσα επίπεδα διοίκησης. Οι τέσσερις Ανώτατες Στρατιωτικές Διοικήσεις (ΑΣΔΙ) υπάγονται στο Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ), αλλαγή που συνεπάγεται την κατάργηση της 1ης Στρατιάς. Στις εγκαταστάσεις της 1ης Στρατιάς στη Λάρισα όπου επίσης εδρεύει και το Ελληνικό Στρατηγείο Επιχειρήσεων Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΣΣΕΕ – EU OHQ) θα μετακινηθεί η Γενική Επιθεώρηση Στρατού, στην οποία θα ανατεθούν πρόσθετες αρμοδιότητες και η οποία θα αναλάβει επίσης τη διοίκηση του ΕΣΕΕΕ. Επίσης ανακοίνωσε τη δημιουργία Διοικήσεων Μη Επανδρωμένων Μέσων στο Πολεμικό Ναυτικό, στην Πολεμική Αεροπορία και την Αεροπορία Στρατού.
Μία άλλη δράση της Β’ Φάσης αφορά τις συγχωνεύσεις επιπλέον 45 στρατοπέδων, που θα προστεθούν στις συγχωνεύσεις 137 στρατοπέδων που έχουν ολοκληρωθεί ήδη.
Στρατοδικεία
Ταυτόχρονα θα γίνει συγχώνευση των Στρατιωτικών Δικαστηρίων από 15 σε έξι. «Η Στρατιωτική Δικαιοσύνη θα διατηρήσει παρουσία στην Αθήνα, στη Λάρισα, στη Θεσσαλονίκη και την Ξάνθη» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εθνικής Αμυνας. Για να τεκμηριώσει τις συγχωνεύσεις που ανακοίνωσε, παρέθεσε ενδεικτικά παραδείγματα. Το Στρατοδικείο Ιωαννίνων, το οποίο καταργείται, δικάζει οκτώ υποθέσεις τον χρόνο, το Ναυτοδικείο Ιωαννίνων δικάζει 10 υποθέσεις ετησίως και το Αεροδικείο Ιωαννίνων δικάζει δύο υποθέσεις ετησίως. «Συνολικά, δηλαδή, 20 υποθέσεις τον χρόνο. Εναντι αυτών των 20 υποθέσεων, έχουμε έξι δικαστές και 15 άτομα προσωπικό. Δηλαδή, έχουμε 21 ανθρώπους για 20 υποθέσεις τον χρόνο!» σχολίασε ο κ. Δένδιας.
Παρόμοια κατάσταση ισχύει και για την Κρήτη. Το Στρατοδικείο Χανίων, που επίσης καταργείται, εκδικάζει έξι υποθέσεις ετησίως, το Ναυτοδικείο Χανίων 10 υποθέσεις ετησίως και το Αεροδικείο Χανίων πέντε υποθέσεις ετησίως. Συνολικά 21 υποθέσεις τον χρόνο, για τις οποίες διατίθενται πέντε δικαστές και 15 άτομα προσωπικό (20 άτομα για 21 υποθέσεις).
Από τις ανωτέρω δράσεις θα προκύψει συνολική εξοικονόμηση πόρων 85 εκατ. ευρώ ετησίως και επιπλέον εξοικονόμηση 16,5 εκατ. ευρώ από τις συγχωνεύσεις των στρατοπέδων. «Μόνο από την κατάργηση του επιπέδου της Στρατιάς θα απελευθερωθούν εκατοντάδες ικανότατοι αξιωματικοί, των οποίων οι δυνατότητες θα μπορούν να αξιοποιηθούν με πολύ καλύτερο τρόπο από εδώ και πέρα. Μόνον η κατάργηση της Στρατιάς μάς δίνει 30.000 ώρες, ανθρωποώρες εξοικονόμηση τον μήνα. Για την ακρίβεια 29.504» είπε ο κ. Δένδιας.
Υπόγεια οχυρωματικά έργα στα νησιά
Παράλληλα θα αρχίσει και η δημιουργία σειράς έργων αμυντικής οχύρωσης, κυρίως στον Έβρο και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, «στη νέα αντίληψη που τα διδάγματα των πολέμων που διεξάγονται, ιδίως του πολέμου της Ουκρανίας, τα καθιστούν απαραίτητα».
Όπως ανακοινώθηκε, στον εκσυγχρονισμό των υπαρχουσών οχυρωματικών δομών -η χώρα έχει ήδη δομές, που θα πρέπει απλώς να καταστούν επιχειρησιακά αξιοποιήσιμες αμέσως- θα προστεθούν 207 νέα έργα στην ηπειρωτική Ελλάδα και 315 νέα έργα στη νησιωτική Ελλάδα. Η πρόβλεψη είναι ότι το 100% του εν λόγω προγράμματος κατασκευών θα έχει ολοκληρωθεί στο βάθος μιας τριετίας και ο προϋπολογισμός αυτών των έργων έχει υπολογιστεί στα 65 εκατ. ευρώ.
Σημαντική αλλαγή θα πραγματοποιηθεί και στη θητεία, τον «στρατό των πολιτών», κατά τον χαρακτηρισμό του υπουργού Εθνικής Αμυνας. Οπως εξήγγειλε, από την 1η Ιανουαρίου 2026 καταργείται πλέον η κατάταξη στρατεύσιμων στο Πολεμικό Ναυτικό και στην Πολεμική Αεροπορία, καθώς «είναι όπλα (Κλάδοι) πλήρους συνθέσεως και στον καιρό ειρήνης. Αναφέρθηκε, όμως, και σε εξαιρέσεις. «Ελάχιστες περιπτώσεις που οι επαγγελματικές τους δυνατότητες επιβάλλουν να υπηρετήσουν στο Πολεμικό Ναυτικό ή στην Αεροπορία. Αναφέρομαι συγκεκριμένα σε καπετάνιους περισσότερο και σε μηχανικούς αεροσκαφών» εξήγησε. «Θα είναι ένας πολύ μικρός αριθμός, θα δώσουμε στη δημοσιότητα ακριβώς ποιες ειδικότητες θα είναι αυτές. Θα είναι ελάχιστες, όμως. Ελάχιστες!».
Παράλληλα θα αρχίσει και η δημιουργία σειράς έργων αμυντικής οχύρωσης, κυρίως στον Έβρο και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, «στη νέα αντίληψη που τα διδάγματα των πολέμων που διεξάγονται, ιδίως του πολέμου της Ουκρανίας, τα καθιστούν απαραίτητα».
Οπως ανακοινώθηκε, στον εκσυγχρονισμό των υπαρχουσών οχυρωματικών δομών -η χώρα έχει ήδη δομές, που θα πρέπει απλώς να καταστούν επιχειρησιακά αξιοποιήσιμες αμέσως- θα προστεθούν 207 νέα έργα στην ηπειρωτική Ελλάδα και 315 νέα έργα στη νησιωτική Ελλάδα. Η πρόβλεψη είναι ότι το 100% του εν λόγω προγράμματος κατασκευών θα έχει ολοκληρωθεί στο βάθος μιας τριετίας και ο προϋπολογισμός αυτών των έργων έχει υπολογιστεί στα 65 εκατ. ευρώ.
Σημαντική αλλαγή θα πραγματοποιηθεί και στη θητεία, τον «στρατό των πολιτών», κατά τον χαρακτηρισμό του υπουργού Εθνικής Αμυνας. Οπως εξήγγειλε, από την 1η Ιανουαρίου 2026 καταργείται πλέον η κατάταξη στρατεύσιμων στο Πολεμικό Ναυτικό και στην Πολεμική Αεροπορία, καθώς «είναι όπλα (Κλάδοι) πλήρους συνθέσεως και στον καιρό ειρήνης. Αναφέρθηκε, όμως, και σε εξαιρέσεις. «Ελάχιστες περιπτώσεις που οι επαγγελματικές τους δυνατότητες επιβάλλουν να υπηρετήσουν στο Πολεμικό Ναυτικό ή στην Αεροπορία. Αναφέρομαι συγκεκριμένα σε καπετάνιους περισσότερο και σε μηχανικούς αεροσκαφών» εξήγησε. «Θα είναι ένας πολύ μικρός αριθμός, θα δώσουμε στη δημοσιότητα ακριβώς ποιες ειδικότητες θα είναι αυτές. Θα είναι ελάχιστες, όμως. Ελάχιστες!».
Οι στρατεύσιμοι
Με το νέο σύστημα, όλοι οι στρατεύσιμοι θα κατατάσσονται στον Στρατό Ξηράς και θα ακολουθούν το νέο πρόγραμμα εκπαίδευσης, που μαζί με το νομοθέτημα για τη θητεία θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο.
Στο πλαίσιο της Β’ Φάσης δημιουργείται επίσης νέος κανονισμός τροφοδοσίας για τις Ενοπλες Δυνάμεις. «Ενας σύγχρονος κανονισμός τροφοδοσίας, τυποποίησης και λογοδοσίας επί της τροφοδοσίας, τον οποίο επεξεργάστηκαν τα Γενικά Επιτελεία και το ΓΕΕΘΑ, με σκοπό τη βελτίωση της διατροφικής αξίας», όπως ανέφερε. Την ευθύνη για την εφαρμογή του νέου κανονισμού θα αναλάβει ο γενικός επιθεωρητής Στρατού, ενώ θα δημιουργηθεί και ελεγκτικός μηχανισμός, για τη διασφάλιση της εφαρμογής.
«Δεν είναι δυνατόν η ποιότητα του φαγητού να μην είναι αυτή η οποία να επιτρέπει σε αυτά τα παιδιά που υπηρετούν την πατρίδα να εκτελούν την υπηρεσία τους. Δεν μπορεί το φαγητό να παράγεται -δεν ισχυρίζομαι ότι αυτό συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά συμβαίνει- για να πετάγεται στα σκουπίδια. Και δεν είναι δυνατόν οι πολίτες που υπηρετούν την πατρίδα φορώντας τη στολή να διατρέφονται από τα ΚΨΜ (Κέντρα Ψυχαγωγίας Μονάδας)» σημείωσε σχετικά ο κ. Δένδιας.