Η ΕΥΡΑΣΙΑ

Η επίσκεψη Ναρίσκιν στη Θεσσαλονίκη και το μέτωπο της Ουκρανίας

O πρόεδρος της ρωσικής Δούμας Σεργκέι Ναρίσκιν δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Στενός συνεργάτης του Πούτιν, επισκέφθηκε προ εβδομάδος τη Θεσσαλονίκη, παρά το γεγονός ότι το όνομά του είναι εγεγραμμένο στη μαύρη λίστα με τα ανεπιθύμητα πρόσωπα στην Ε.Ε. Η κυβέρνηση αποφάσισε να σπάσει το εμπάργκο και να του επιτρέψει την επίσκεψη μόλις λίγο καιρό μετά την επίσκεψη Πούτιν.

Το γεγονός ότι ο Ναρίσκιν μίλησε για «νέο ψυχρό πόλεμο» αξιολογείται ως εξαιρετικά σημαντικό και προϊδεάζει για το τι μας επιφυλάσσει το μέλλον στην ευρύτερη περιοχή τα επόμενα χρόνια. Διπλωματικοί αναλυτές, που γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα, έλεγαν πρόσφατα ότι το μέτωπο της Ουκρανίας δεν άνοιξε απλώς για να περιορίσει τη Ρωσία στην αυλή της και για να της κόψει ενδεχομένως την όρεξη να απλωθεί πάλι στα εδάφη των παλαιών σοβιετικών δημοκρατιών, όπως πιστεύεται. Αυτός είναι ένας λόγος, αλλά δεν είναι ο βασικός.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του παλαιού αναλυτή με τις βαθιές ιστορικές γνώσεις, η Ουκρανία «άνοιξε» για να μηδενιστεί η πιθανότητα προσέγγισης μεταξύ χωρών – λαών που ζουν σε αυτό που ονομάζεται «ευρωασιατικός όγκος». Και, κατ’ επέκταση, «Ευρωασιατική Ενωση». Για να κρατά η Αμερική την Ευρώπη στην αγκαλιά της και να αποτρέπει το φλερτ της με τη Ρωσία.

Πώς να εξηγήσει κανείς ότι η Μέρκελ διάλεξε για πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έναν Πολωνό -τον μετριοπαθή Τουσκ- ο οποίος για τους Ρώσους είναι κόκκινο πανί λόγω εθνικότητας; Μα, για να κόψει κάθε γέφυρα επικοινωνίας.

Πώς να εξηγήσει επίσης κάποιος το κατενάτσιο που παίζει για το Brexit η Ανατολικογερμανίδα καγκελάριος, που μεγάλωσε σε μια χώρα που ονειρευόταν ότι η Αμερική θα τη σώσει; Μα, και πάλι με την ερμηνεία ότι η καγκελάριος είναι κρυπτοατλαντίστρια. Το βασικό ερώτημα, όμως, για τα πολλά επόμενα χρόνια είναι τι συμφέρει την Ευρώπη, όχι τι συμφέρει την Αμερική, εκείνη πράγματι προστατεύει ωραιότατα τα συμφέροντά της. Τη συμφέρει, την Ε.Ε., ο ψυχρός πόλεμος που εμποδίζει την ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων με την Ανατολή ή τη συμφέρει μια άλλη πολιτική;

Ο διπλωματικός αναλυτής μου είπε ότι απαιτούνται τρεις στρατηγικές επιλογές. Πρώτον, μια Ευρώπη με αρχηγό τη Γερμανία, που θα επιτρέπει όμως στις άλλες χώρες να αναπνεύσουν. Δεύτερον, μια Ευρώπη που θα έχει σχέσεις εμπορικής ισοτιμίας με τις ΗΠΑ. Και, τρίτον, μια Ευρώπη που θα μπορεί να απλώσει λίγο τα φτερά της προς την Ανατολή. Αλλιώς, η εξίσωση δεν βγαίνει. O κίνδυνος να μπλέξουμε σε μέτωπα που δεν μας αφορούν (με πολεμικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα) είναι υπαρκτός.

Mανώλης Κοττάκης