Όλες οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τον εκλεκτό της Λεπέν ως το πιο ισχυρό «άλογο» της κούρσας για την επόμενη μέρα στη Γαλλία
Όλο και περισσότερο παγιώνεται στις δημοσκοπήσεις στη Γαλλία ότι η αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού δεν είναι κάτι προσωρινό αλλά κλειδώνει, ως σταθερό φαβορί, το κόμμα της Λεπέν. Ποτέ πριν δεν είχε έρθει τόσο κοντά στο να πάρει την προεδρία.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Αν γίνονταν σήμερα οι εκλογές, ο Ζορντάν Μπαρντελά, νυν πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού της Λεπέν, θα ήταν ο νικητής, όποιος κι αν ήταν ο αντίπαλός του. Ο Μπαρντελά θα λάμβανε 35%-36% στον πρώτο γύρο, ανάλογα με τους αντιπάλους του, σύμφωνα με την έρευνα της γαλλικής εταιρίας δημοσκοπήσεων Odoxa. Στον δεύτερο γύρο ο Μπαρντελά θα εξασφάλιζε τη νίκη σε κάθε σενάριο.
Πρακτικά ο 30χρονος έγινε ο αντ’ αυτού της Λεπέν από ένα γύρισμα της τύχης τον Μάρτιο 2025. Ηταν τότε που η πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν αποκλείστηκε από την άσκηση δημόσιου αξιώματος για πέντε χρόνια. Η δίκη της έφεσής της έχει προγραμματιστεί για τις αρχές του 2026. Ετσι, ο Μπαρντελά κρίθηκε η μόνη βιώσιμη λύση για να είναι υποψήφιος για την προεδρία, αν τελικώς δεν μπορέσει να κατέβει η Λεπέν στις εκλογές.
Ισως εξίσου σημαντικό, αν όχι σημαντικότερο, εύρημα από τη δημοσκοπική πρωτιά -υπήρξε, άλλωστε, κι άλλη δημοσκόπηση στη Γαλλία με παρόμοια αποτελέσματα, στις αρχές Νοεμβρίου- να είναι το σπάσιμο ενός ταμπού στη χώρα, ότι κανένα κόμμα δεν θα συνεργαστεί με αυτό της Λεπέν. Τώρα οι Ρεπουμπλικάνοι, το mainstream συντηρητικό κόμμα στη Γαλλία, οδεύει προς μια «ένωση της Δεξιάς» που θα μπορούσε να βάλει τη Λεπέν ή τον προστατευόμενό της Μπαρντελά, στο Μέγαρο των Ηλυσίων το 2027.
Η τάση είναι κυρίαρχη σε όλη την Ευρώπη. Στην ουσία άρχισε όταν η παγκοσμιοποίηση προκάλεσε μια νέα ευθυγράμμιση μεταξύ ψηφοφόρων και κομμάτων. Οι γνωστοί διαχωρισμοί Δεξιάς – Αριστεράς έπαψαν να καλύπτουν όλο το φάσμα του νέου σκηνικού των προβλημάτων. Ο διαχωρισμός άρχισε να γίνεται μεταξύ των ωφελημένων από την παγκοσμιοποίηση κι αυτών που ζημιώθηκαν οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά από αυτές τις αλλαγές.
Εγιναν προσπάθειες να «φιμωθεί» η τάση με επικοινωνιακές στρατηγικές «κολακείας – στιγματοποίησης». Οι «νικητές της παγκοσμιοποίησης», έλεγε το αφήγημα, ήταν οι ψηφοφόροι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και όλοι οι άλλοι, οι διαφωνούντες, ήταν οι φτωχοί, αποτυχημένοι κι αμόρφωτοι. Το αφήγημα, όμως, δεν περπάτησε, αφού μέσα σε λίγα χρόνια έγινε πασιφανές ότι δεν ήταν μόνο κάποιοι περιθωριακοί και τεμπέληδες που έμειναν έξω από το τρένο των ωφελημένων αλλά η μεγάλη πλειονότητα των σκληρά εργαζόμενων πολιτών.
Το κοινωνικό ασανσέρ είχε σπάσει, το κόστος ζωής εκτινάχτηκε στον ουρανό και η ανεξέλεγκτη μετανάστευση άλλαζε βίαια και τις γειτονιές της μεσαίας τάξης. Η πεφωτισμένη, όσο και διαβρωμένη, «ελίτ» της παγκοσμιοποίησης αποδείχθηκε ότι πλούτιζε επειδή ήταν απλά βολεμένη από κομματικούς μεσάζοντες, κερδοσκόπους και επαγγελματίες λαμόγια. Ο Μπαρντελά μοιάζει, όσον αφορά το παρελθόν του, το ακριβώς αντίθετο του Μακρόν. Γιος μιας φτωχής οικογένειας με καταγωγή από την Ιταλία, μεγάλωσε σε μη προνομιούχα γειτονιά, δούλεψε από μικρός και δεν διαθέτει πανεπιστημιακό πτυχίο.
Εξυπνος και δραστήριος, ήταν παντελώς άγνωστος όταν τον διάλεξε η Λεπέν ως το Νο 2 στο κόμμα και πιθανό διάδοχό της, προβάλλοντάς τον ως το σύμβολο του μεταβαλλόμενου προσώπου του κινήματός της. Είναι ο φιλόδοξος νέος πολιτικός που θέλει να μετατρέψει αυτό που για πολύ καιρό θεωρούνταν κίνημα διαμαρτυρίας σε κόμμα διακυβέρνησης. «Δεν θέλουμε να αποσταθεροποιήσουμε το σύστημα. Αντιθέτως, θέλουμε να το ενισχύσουμε» είπε τον Μάρτιο σε συνέντευξη στους «Times».
«Δεν λέω ψέματα για το ποιος είμαι» διατυμπανίζει: «Ζούσα σε ένα φτωχικό μπλοκ διαμερισμάτων που ελεγχόταν από εμπόρους ναρκωτικών. Η βία ήταν συχνή, ακόμα και οι πυροβολισμοί. Οι λευκοί χριστιανοί Γάλλοι ήταν μειονότητα, έμεναν κυρίως μουσουλμάνοι. Με το που έβγαινες έξω απ’ το σπίτι αντιμετώπιζες εχθρικό περιβάλλον. Νομίζω ότι υπάρχει μια μορφή πολιτισμικής βίας σε αυτές τις γειτονιές». Κι ανέφερε ότι στην πολιτική μπήκε μόνο και μόνο για τη Λεπέν: «Ηταν η μόνη πολιτικός που φαινόταν να καταλαβαίνει τι ένιωθα, που μιλούσε σε ανθρώπους σαν εμένα για το πώς να τα βγάλω πέρα, για το βιοτικό επίπεδο, για ασφάλεια, ταυτότητα, την υπερηφάνεια του να είσαι Γάλλος».
Λεπέν και Μπαρντελά ακολούθησαν έως τώρα μια στρατηγική που αποδεικνύεται ιδιαίτερα αποτελεσματική. Η Λεπέν τα πηγαίνει παγίως πολύ καλά με τα ακροατήρια της εργατικής τάξης, αλλά ο Μπαρντελά καλλιεργεί ένα πιο φιλοεπιχειρηματικό προφίλ και ήδη έχει ευρεία απήχηση στους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους, αυτούς δηλαδή που χρειάζεται για να σχηματίσει κυβέρνηση. Απομένει, βέβαια, πάνω από ένας χρόνος μέχρι να πραγματοποιηθούν οι εκλογές στη Γαλλία. Πάντως, αν καταφέρουν εσωκομματικά να βρουν μια ισορροπία μεταξύ της «σχολής Λεπέν» και της πιο φρέσκιας «σχολής Μπαρντελά», μπορεί το κόμμα της να κατακτήσει την εξουσία συνδυάζοντας πρακτικά την ηγεσία της Λεπέν αλλά με προεδρικό υποψήφιο τον Μπαρντελά.
Τυπικά, επειδή ακόμη είναι άγνωστο αν θα προλάβει να εκδικαστεί η έφεση της Λεπέν μέχρι τις εκλογές ή ποιο θα είναι το αποτέλεσμά της, ο Μπαρντελά πρέπει να δείχνει ότι είναι έτοιμος να ηγηθεί μιας προεδρικής κούρσας, σε περίπτωση που η Λεπέν δεν θα μπορέσει να κατέβει. Αλλά όχι και να κάνει ανοιχτή προεκλογική εκστρατεία ακόμα, ώστε να μη φανεί σαν να υποσκάπτει τη Λεπέν. Ενα είναι το σίγουρο: Η τακτική που ακολουθεί έως τώρα του βγαίνει.
ΖΟΡΝΤΑΝ ΜΠΑΡΝΤΕΛΑ
Πρόεδρος Εθνικού Συναγερμού
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 1995 στο παριζιάνικο προάστιο Σεν Ντενί, σε ένα συγκρότημα κατοικιών χαμηλού εισοδήματος από γονείς ιταλικής καταγωγής. Το 2012, σε ηλικία 16 ετών, έγινε μέλος στο κόμμα της Μαρίν Λεπέν. Αρχισε να σπουδάζει Γεωγραφία στο Πανεπιστήμιο Παρισιού – Σορβόννης, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Το 2019, σε ηλικία 23 ετών, η Λεπέν τον όρισε για να ηγηθεί της εκστρατείας του κόμματός της για τις ευρωεκλογές και το RN (Εθνικός Συναγερμός) ήρθε πρώτο μπροστά από το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν. Το 2019 διορίστηκε δεύτερος αντιπρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού και πρώτος αντιπρόεδρος το 2021. Το 2022 έγινε υπηρεσιακός πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού μετά την παραίτηση Λεπέν για να θέσει υποψηφιότητα στις γαλλικές προεδρικές εκλογές εκείνης της χρονιάς. Στις 31 Μαρτίου 2025 η Λεπέν κρίθηκε ένοχη για υπεξαίρεση κονδυλίων της Ε.Ε., της απαγορεύτηκε να συμμετάσχει στις γαλλικές προεδρικές εκλογές του 2027 και ο Μπαρντελά έγινε ο επικρατέστερος υποψήφιος του κόμματος για τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία.


