Μαζικές διαδηλώσεις και καταλήψεις σε διυλιστήρια και πυρηνικά εργοστάσια από συνδικάτα, φοιτητές για τις αλλαγές στα εργασιακά που θυμίζουν τον Μάη του ’68! Μάχες σώμα με σώμα στα μπλόκα
Από τη
Δήμητρα Αθανασοπούλου
Η Γαλλία μπαίνει στη Μηχανή του Χρόνου… Τα αυτοκίνητα σχηματίζουν ουρές έξω από τα βενζινάδικα. Δεν υπάρχουν καύσιμα. Υπάρχει ο φόβος του μπλακ άουτ. Μαζικές διακοπές ρεύματος; Προς το παρόν, μαζικές διαδηλώσεις και καταλήψεις. Οι φοιτητές ανακατεύονται με τους εργάτες. Καταλαμβάνουν εργοστάσια και στήνουν οδοφράγματα. Φωνές ωμού ρεαλισμού αναδεύονται με εκείνες της ουτοπίας. Εικόνες από το μακρινό παρελθόν ή από το προσεχές μέλλον;
Η Γαλλία παραλύει. Στο εδώ και το τώρα. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης κινδυνεύει με ενεργειακή κρίση. Mε πυρηνικούς σταθμούς να καταλαμβάνονται απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας. Με την Πόλη του Φωτός να «φλερτάρει» επικίνδυνα με το σκοτάδι, δεδομένου ότι αναμένεται να επηρεαστεί σημαντικά η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς το 75% παράγεται από πυρηνικές μονάδες.
Παράλυση
Και «η παράλυση κερδίζει τον ουρανό», όπως σημειώνει στη διαδικτυακή έκδοσή της η ιστορική εφημερίδα «L’ Humanite», που πρόσκειται ιστορικά στο Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο βρίσκεται πίσω από το παντοδύναμο συνδικάτο CGT – ενορχηστρωτής των απεργιακών κινητοποιήσεων ενάντια στον νέο εργασιακό νόμο.
Το δημοσίευμα «Με άρωμα ’68» της «Humanite» αναφέρεται στην κυριολεξία στον ουρανό, αφού μιλά για την απεργία στο αεροδρόμιο Ορλί. «Μα, πού πήγε η πραγματική χώρα;» αναρωτιέται από τη μεριά της η συντηρητική «Figaro», αφού τα συνδικάτα πολιτικής αεροπορίας εξήγγειλαν απεργίες, λίγο πριν αυτές αρχίσουν να επηρεάζουν και τη διανομή εφημερίδων.
Ηδη, τα μπλόκα στα διυλιστήρια ανάγκασαν τις γαλλικές Αρχές να καλύψουν τις ανάγκες τους από τα αποθέματα πετρελαίου, με τη γαλλική κυβέρνηση να καθησυχάζει μάταια για επάρκεια καυσίμων μέχρι και 100 ημέρες.
Στην πραγματικότητα, ο κίνδυνος παράλυσης της χώρας είναι περισσότερο από ορατός, με τις απεργίες των μηχανοδηγών στο μετρό και στους σιδηροδρόμους να ακολουθούν μόλις λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της ποδοσφαιρικής διοργάνωσης Euro 2016, τη 10η Ιουνίου.
Μάης 1968 – Μάης 2016. Σαράντα οκτώ χρόνια ύστερα από μια από τις μεγαλύτερες επαναστατικές απεργίες στην παγκόσμια Ιστορία, οι Γάλλοι καταλαμβάνουν τα διυλιστήρια. Και αυτό κάνει τη διαφορά: η πυρηνική διάσταση της απεργίας του 21ου αιώνα.
Το 1968, ο Βρετανοί -με πρώτο και καλύτερο τον βρετανικό «Economist»- είχαν χαρακτηρίσει τα γαλλικά συνδικάτα «αδύναμα», υποτιμώντας εκείνο που θα ακολουθούσε. Λίγο μετά, οι Γάλλοι συνδικαλιστές βάλθηκαν να αποδείξουν την παντοδυναμία τους και να εδραιώσουν τη θέση τους στη γαλλική κοινωνία. Είχε προηγηθεί το κύμα διαδηλώσεων των φοιτητών.
Η γαλλική εργατική τάξη τότε, μαζί με τους φοιτητές, διεκδίκησε το αδύνατο. Η Γαλλία έπαψε να «λειτουργεί».
Σχεδόν πέντε δεκαετίες μετά, ο Μάης του ’68 αποδεικνύεται ότι δεν είναι καρτ ποστάλ, ούτε σουβενίρ. Απόδειξη; Ο φετινός γαλλικός Μάης, με σκηνές από το παρελθόν.
Απεργίες
Τότε που οι εργάτες κατέλαβαν την αεροπορική εταιρία Sud-Aviation στη Νάντη και το εργοστάσιο της Renault στο Κλεόν. Λίγο μετά, οι εργάτες της Renault σε Flins, Le Mans και Boulogne-Billancourt. Ακολούθησαν απεργίες στο RATP και το SNCF. Ακινητοποιήθηκαν όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς και η διανομή εφημερίδων σταμάτησε. Οι αερομεταφορές και τα λιμάνια έβαλαν λουκέτο, οι ταχυδρόμοι και οι ανθρακωρύχοι συμμετείχαν ενεργά στις απεργιακές κινητοποιήσεις, ενώ οι εργάτες είχαν τον έλεγχο των αποθεμάτων πετρελαίου στη Νάντη, αρνούμενοι την είσοδο σε όλα τα βυτιοφόρα που δεν είχαν εξουσιοδότηση από την απεργιακή επιτροπή.
Το «πνεύμα» των απεργιακών καταλήψεων μεταγγίστηκε και στον κόσμο της διανόησης και των τεχνών, με ηθοποιούς να κλείνουν τα θέατρα του κεφαλαίου και γιατρούς να καταλαμβάνουν τα κεντρικά γραφεία της Ιατρικής Ενωσης.
Το «δημιουργικά εύφλεκτο» τοπίο στο Παρίσι θυμίζει για πρώτη φορά κάτι από εκείνον τον Μάη…
Αραγε, η Ιστορία επαναλαμβάνεται δίχως να καταλήγει αναγκαστικά φάρσα ή τραγωδία; Το βέβαιο είναι ότι οι πρώτες διακοπές ρεύματος πραγματοποιήθηκαν και πάλι στη Νάντη. Οπως βέβαιο είναι ότι δεν πρόκειται μόνο για ανοιχτή σύγκρουση ανάμεσα στη σοσιαλιστική κυβέρνηση και τη συνδικαλιστική συνομοσπονδία CGT γύρω από τη μεταρρύθμιση της εργασιακής νομοθεσίας. Μοιάζει να είναι κάτι πολύ περισσότερο, κάτι σαν ρεαλισμός που επιδιώκει το αδύνατο με το σχεδόν και πάλι απροσδιόριστο όνειρο ενός καλύτερου κόσμου.
Ο νόμος Ελ Κομρί που καταργεί τα «ιερά» κεκτημένα
«Εργασιακός νόμος: μια ιστορική παλινδρόμηση» έγραφε η ιστορική εφημερίδα «Humanite» για τον αμφιλεγόμενο νόμο Ελ Κομρί, που έχει προκαλέσει τον διχασμό και την παράλυση της Γαλλίας.
Τι προβλέπει ο νόμος Ελ Κομρί, το περίφημο νομοσχέδιο μεταρρύθμισης των εργασιακών σχέσεων που καταργεί τα ιερά κεκτημένα; Το σχέδιο νόμου κρίθηκε υπερβολικά φιλελεύθερο -κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των επιχειρήσεων-, καθώς υποστηρίζει την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Συγκεκριμένα, η κυβερνητική πρόταση προβλέπει ρεπό αντί της υπερωριακής αμοιβής.
Σημεωτέον ότι το νομοσχέδιο δεν πλήττει ακόμα ευθέως το «ιερό 35ωρο», αλλά επιτρέπει στις εταιρίες να επιβάλουν εναλλακτικά ωράρια εργασίας, παραβιάζοντας στην πραγματικότητα τις συλλογικές συμβάσεις, με ημερήσιο ωράριο έως 12 ώρες και 48ωρη εβδομαδιαία εργασία. Το εβδομαδιαίο ωράριο θα μπορεί να επεκτείνεται σε «εξαιρετικές περιπτώσεις» έως τις 60 ώρες
Στόχος του νομοσχεδίου, που προωθεί η νεαρή υπουργός Εργασίας της Γαλλίας Μιριάμ Ελ Κομρί, με τις «ευλογίες» της κυβέρνησης Βαλς, είναι η μείωση της ανεργίας, που έχει ξεπεράσει το 10%.
Διακύβευμα; Σύμφωνα με τα συνδικάτα, τίθενται σε κίνδυνο η εργασιακή σταθερότητα και ασφάλεια, ενώ διευκολύνονται οι απολύσεις.
Ο κίνδυνος για το Euro και ο σκληρός Ολαντ
Η πρώτη απεργία «με νόημα» στη Γαλλία -εδώ και αρκετά χρόνια- βρίσκει παράδοξα σκληρούς και ανυποχώρητους τόσο τον Φρανσουά Ολαντ όσο και τον Μανουέλ Βαλς. Κι ας απειλείται η Γαλλία με ενεργειακό μπλακ άουτ. Η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να αποσύρει τον εργασιακό νόμο. Ο πρόεδρος της Γαλλίας κατήγγειλε τον αποκλεισμό των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων «ως στρατηγική μιας μειοψηφίας», δεσμευόμενος ότι οι κινητοποιήσεις δεν θα απειλήσουν τη διεξαγωγή του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου, ενώ ο Γάλλος πρωθυπουργός, αφού δήλωσε ότι «η ομηρεία των καταναλωτών, της οικονομίας και της βιομηχανίας δεν είναι δημοκρατική», προειδοποίησε ότι, αν χρειαστεί, η Αστυνομία θα σπάσει με τη βία τα μπλόκα. Από τη μεριά του, ο γενικός γραμματέας της CGT Φιλίπ Μαρτίν ισχυρίστηκε ότι «η κοινή γνώμη παραμένει προσηλωμένη στην αμφισβήτηση του εργασιακού νομοσχεδίου».
Και αυτό έχει ήδη αποκρυσταλλωθεί στους γαλλικούς δρόμους.
Οταν η νεαρή υπουργός Εργασίας Μιριάμ Ελ Κομρί έκανε το τραγικό λάθος να επιχειρήσει να περάσει το νομοσχέδιο δίχως καν να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο, τότε το κίνημα Nuit Debout εξαπλώθηκε σε όλη τη Γαλλία. Πλέον, οι «Ορθιοι τη Νύχτα» της Γαλλίας βρίσκονται σε ανοιχτή επικοινωνία με τους Indignados της Ισπανίας, αφού ο νόμος που προλειαίνει τον δρόμο για τον εργασιακό Μεσαίωνα πέρασε με προεδρικό διάταγμα.
