Τι θέλουμε να γίνουμε όταν «μεγαλώσουμε», μέρος ΙΙ. Η Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, θα μπορούσε δίχως κόπο αλλά με αυστηρό θεσμικό πλαίσιο να παραγάγει πρωτογενή πλούτο, ώστε το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της να βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις του δυτικού κόσμου από τον τουρισμό.
Το μήκος των ακτογραμμών της Ελλάδας, τα πανέμορφα βατά βουνά της – μια πρόσφατη εκδρομή στον Γράμμο με κάνει να αναρωτιέμαι γιατί η δυτική Μακεδονία, και πιο συγκεκριμένα η Καστοριά, έχει τόσο υψηλό ποσοστό ανεργίας, όταν θα μπορούσε από την υπεραξία του χειμερινού τουρισμού και της παράλληλης άνθησης επαγγελμάτων παροχής υπηρεσιών να διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά βιοτικού επιπέδου στην Ευρώπη.
Για ποιο λόγο ο ελληνικός τουρισμός αυτοπαγιδεύεται σε μια αλληλουχία στερεότυπων που συνοψίζονται στο ακόλουθο πολυεπίπεδο τέλμα: tsoliadaki, tzatziki, mouzaka, ouzo, rooms to let. Γιατί ο τουρισμός αποτελεί για τον Ελληνα παράλληλη εργασία και όχι μια διαδικασία που απαιτεί επαγγελματίες από τη μια και ένα κράτος με συγκροτημένη νομοθεσία που θα προστατεύει τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα των πόλεων και γενικότερα των τουριστικών περιοχών και τον φυσικό πλούτο από την άλλη.
Θέλουμε να γίνουμε μια πραγματικά μεγάλη δύναμη στον χώρο του τουρισμού; Τότε ο ιστότοπος του ΕΟΤ πρέπει να διαθέτει εκτός της επιλογής ανάγνωσης στα αγγλικά και τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα ρωσικά και την επίσημη κινεζική. Τις γλώσσες, δηλαδή, που μιλά η πλειονότητα των πολιτών του πλανήτη αυτού. Θέλουμε να ξεπεράσουμε το σύνδρομο της Ισπανίας, του χαμηλού εισοδήματος, δηλαδή, τουρισμού που προτιμά την Ελλάδα με εκδρομικά πακέτα all inclusive, τα οποία δεν αποδίδουν συνάλλαγμα στις τοπικές οικονομίες; Τότε θα πρέπει οι τουριστικές σχολές μας να ανεβάσουν επίπεδο ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία και την παραγωγή υψηλόβαθμων στελεχών του τουριστικού τομέα όχι μόνο στον κλάδο της διοίκησης ενός ξενοδοχείου, αλλά και στο επίπεδο των coctail mixologists, αλλά και των σεφ, για παράδειγμα. Η παροχή υψηλού επιπέδου διακοπών πρέπει να ξεκινά από τη στιγμή που ο πελάτης πατήσει το πόδι του στο ελληνικό έδαφος και να σταματά τη στιγμή που επιβιβάζεται ξανά στο αεροσκάφος που θα τον οδηγήσει σπίτι του. Στο μεσοδιάστημα, διαδραματίζεται μια κρίσιμη διαδικασία που θα βαρύνει αποφασιστικά για το εάν και κατά πόσο ο πελάτης θα μεταμορφωθεί σε σταθερό επισκέπτη της χώρας μας ή αν θα επιστρέψει στην πατρίδα του και θα μεταβληθεί σε φορέα αποτροπής έλευσης άλλων επισκεπτών στην Ελλάδα.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν μπορεί να έχουμε και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο στην υπόθεση «τουρισμός και περιβάλλον». Με πολύ απλά λόγια, είτε το ελληνικό κράτος θα αποφασίσει να θεσπίσει αυστηρούς νόμους αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος σε ζώνες τουριστικού ενδιαφέροντος είτε θα αποδεχθούμε ότι ο πρωτογενής πλούτος για τη χώρα πρέπει να προέλθει από την εκμετάλλευση του υπεδάφους και, επομένως, η προστασία του περιβάλλοντος εισέρχεται σε δεύτερη μοίρα. Αν το περιβάλλον δεν προσεχθεί, η Ελλάδα θα αποχωρήσει οριστικά από τον χάρτη των τουριστικών περιοχών του πλανήτη. Το «συγγνώμη, λάθος» όχι μόνο δεν μπορεί να γίνει ανεκτό, αλλά αποδεικνύει ότι ακόμα και σήμερα προσεγγίζουμε τον τουρισμό ως πάρεργο και όχι ως μια εξαιρετικά σημαντική διαδικασία, ικανή να βγάλει την Ελλάδα από τα σημερινά αδιέξοδα, να προσφέρει ζωτικό χώρο σε σοβαρούς επιχειρηματίες που επιθυμούν να ασχοληθούν με τον ελληνικό τουρισμό και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας υψηλά αμειβόμενες. Και αναφέρω αυτή τη διάσταση γιατί πλέον στην Ελλάδα έχουμε ξεχάσει το βασικό δόγμα της ελεύθερης οικονομίας, ότι οι υψηλές αμοιβές προσελκύουν στελέχη υψηλών ικανοτήτων, που παρέχουν υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, και όχι το αντίστροφο.
Σπύρος Ν. Λίτσας
Μ.Η.Τ. 232120