Ο καλός φίλος μου Γιώργος Δραγώνας

Είναι αμήχανες και συνάμα σκοτεινές οι στιγμές που πρέπει να αποχαιρετήσεις δημόσια έναν καλό φίλο. Οχι γιατί δεν έχεις τι να πεις, αντιθέτως. Αλλά γιατί γνωρίζεις ότι ο ίδιος θα αισθανόταν εξαιρετικά άβολα με την αποτύπωση στερεοτύπων στο χαρτί. Κι αυτό γιατί ο Γιώργος Δραγώνας ήταν ένας άνθρωπος πέρα από τα στερεότυπα του νεοελληνικού δρώμενου. Γνωριζόμασταν τα τελευταία δέκα χρόνια. Μας έφεραν κοντά το περιοδικό «Highlights», ένα εξαιρετικό εγχείρημα και ένα περιοδικό φύσει και θέσει avant garde, όπως άλλωστε και ο εκδότης του, σε μια Ελλάδα εθισμένη στον λαϊκισμό της βαλκανο-pop culture, και η κοινή μας φίλη Αφροδίτη. Σταματώ εδώ τα προσωπικά δεδομένα γιατί γνωρίζω ότι και ο ίδιος θα ενοχλούνταν. Οπως επίσης γνωρίζω ότι θα τον ευχαριστούσε ένα «δωρικό» obituary.

Το πότε γεννήθηκε, πού και το εξαιρετικά ενδιαφέρον βιογραφικό του θα το διαβάσετε κι αλλού. Εγώ θα μιλήσω για τον καλό μου φίλο Γιώργο Δραγώνα, που όποτε βρισκόμουν Αθήνα συναντιόμασταν στο αγαπημένο του Κολωνάκι, στη Βιβλιοθήκη ή στο Φίλιον, συζητώντας για εσωτερική και εξωτερική πολιτική, για Ιστορία αλλά και για «πολιτικά νέα» όπως του έλεγα γελώντας κι αυτός απαντούσε με το ιδιαίτερο φλεγματικό του στιλ: «Πολιτικό κουτσομπολιό δηλαδή». Ηταν ένας άνθρωπος βαθύτατα καλλιεργημένος, μια προσωπικότητα που από την πρώτη στιγμή που τον συναντούσες καταλάβαινες το ειδικό της βάρος, αλλά την ίδια στιγμή και εξαιρετικά δοτικός. Αστός και πατριώτης -όχι σοβινιστής- με όλη τη σημασία της λέξης, όχι μόνο από άποψη καταγωγής, αλλά κυρίως από ένστικτο, θέση και στάση ζωής. Κοσμοπολίτης και πολιτικά συντηρητικός. Συντηρητικός όχι όμως με αυτόν τον νέο-λουδίτικο τρόπο που καταντά στείρος, αήθης, φοβικός, μίζερος, λούμπεν και καταθλιπτικός, που μυρίζει πανικό, σενάρια συνωμοσίας και αμάθεια, αλλά με μια συγκροτημένη και συγκεκριμένη στάση και θέση για τη ζωή και μια δομημένη αντίληψη περί της εξελικτικής δυναμικής των γεγονότων.

Ενας συντηρητικός παλαιάς, λαμπερής κοπής με μια σύγχρονη ματιά για τη ζωή και μια έξοχα σαρκαστική προσέγγιση για όλα όσα δομούν τον κοινωνικοπολιτικό μας χώρο, που εκκινούσε από έναν θαυμάσιο αντικομφορμιστικό αυτοσαρκασμό, χαρακτηριστικό ανθρώπων υψηλής ευφυΐας και αισθητικής. Με βαθιά αγάπη για τον πολιτισμό, του άρεσε να μιλά με τις ώρες για την ελληνική «ήπια ισχύ» και με ποιους τρόπους θα μπορούσε η χώρα μας να βγει ξανά με δύναμη προς τα έξω, να διαδραματίσει ξανά κεντρικό ρόλο στα διεθνή πολιτισμικά δρώμενα, αξιοποιώντας με σεβασμό και αισθητική στο ίδιο το περιεχόμενο την απροσμέτρητη πολιτιστική της κληρονομιά.

Αυτό που σου έκανε αυτομάτως εντύπωση στον Γιώργο Δραγώνα ήταν ο αξιακός του κώδικας, με αταλάντευτες αρχές που αποτελούν τον θεμέλιο λίθο κάθε κοινωνίας στον λαβύρινθο των καιρών που έχει καταφέρει να παράξει ένα σταθερό πλαίσιο ευνομίας και ευημερίας για τον εαυτό της. Πίστη στη σκληρή δουλειά, σεβασμός στις ικανότητες και στην ευφυΐα, αλλά και ενδελεχή όσο και αντικειμενική κριτική πρώτα προς τον εαυτό του και μετά προς τους άλλους. Θυμάμαι όταν μου έστειλε το χειρόγραφό του «Αναμνήσεις ενός Αστού», λέγοντάς μου στο τηλέφωνο ότι θέλει «αντικειμενικά σκληρή κριτική». Το διάβασα, μου άρεσε ο εξαιρετικός και ειλικρινής τρόπος γραφής και του είπα ότι πρέπει να προχωρήσει στην έκδοσή του, όπως και τελικώς έκανε από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Οταν όμως παρατήρησα ότι είναι εξαιρετικά νωρίς να γράφει για τις αναμνήσεις του και ότι ακόμα είναι «μάχιμος», δεν μου απάντησε…

Φίλε Γιώργο, κάθε φορά που θα κατεβαίνω τη Σόλωνος θα θυμάμαι τις βόλτες μας από το Κολωνάκι προς το γραφείο σου, με απίθανες συζητήσεις για το διεθνές γίγνεσθαι, τη σύγχρονη ελληνική πολιτική σκηνή, την πορεία της Ευρώπης, σχέδια για επιστημονικές μονογραφίες και συνέδρια, μια καλή ταινία, τη Σύρο, το Πήλιο. Γιώργο Δραγώνα, καλό ταξίδι. Ακούγεται τόσο τετριμμένος αυτός ο τελευταίος αποχαιρετισμός, αλλά όπως έγραψε ο Οσκαρ Ουάιλντ, το τετριμμένο, το σκοτεινό και το απροσδόκητο οριοθετούν τη θνητή μας φύση.

Σπύρος Λίτσας

*Επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας / Tweeter: @Spyros_Litsas

{{-PCOUNT-}}12{{-PCOUNT-}}

Κορυφαίες Ειδήσεις