Είναι απίστευτη η μανία με την οποία αναζητάμε τον διχασμό, την ώρα που μας είναι απαραίτητες οι μεγαλύτερες δυνατές συγκλίσεις. Είναι εφιαλτική η πραγματικότητά μας, καθώς όσοι εκφράζουν δημόσιο λόγο και ασκούν εξουσία προσδιορίζονται μόνο σε σχέση με τον αντίπαλο. Αντί να τους απασχολεί να αναδείξουν αυτά που πιστεύουν και να μας πείσουν για την ορθότητά τους, καταναλώνουν το μέγιστο της επιχειρηματολογίας τους για να κατακεραυνώσουν την άλλη άποψη.
Η διχαστική μανία, διαρκώς παρούσα, διατρέχει σοβαρά και ασόβαρα. Από τη συζήτηση για το δημοψήφισμα για την παραμονή μας στην ευρωζώνη μέχρι το νομοσχέδιο Μπαλτά για την Παιδεία και από το λείψανο της αγίας Βαρβάρας μέχρι την ερμηνεία του Σάκη Ρουβά στον «Αξιον Εστί». Ενας λόγος είναι η ιστορικά αποδεδειγμένη καταγραφή της παθογένειας αυτής στο εθνικό μας DNA. Ενας άλλος νομίζω ότι είναι η αλλεργία μας απέναντι στην αλήθεια και την αυτοκριτική.
Τα «αντιισταμινικά» μας γι’ αυτήν είναι να μετατρέπουμε σε «αλήθεια» το φαντασιακό του καθενός μας και, αντί της αυτοκριτικής, να αναζητούμε τον αναδρομικό «καθαγιασμό» των πεπραγμένων μας με κάθε τρόπο. Φυσικό επακόλουθο μιας τέτοιας διαδικασίας είναι να μην αφήνει χώρο ούτε στον ουσιαστικό διάλογο ούτε στη σύνθεση απόψεων. Το αποτέλεσμα περιγράφει ο Κωστής Παλαμάς στο διαχρονικής αξίας ποίημά του «Γύριζε»:
«Γύριζε, μη σταθείς ποτέ, ρίξε μας πέτρα μαύρη ο ψεύτης είδωλο είναι εδώ, το προσκυνά η πλεμπάγια η Αλήθεια τόπο να σταθή για μια στιγμή δε θάβρη. Αλάργα. Νέκρα της ψυχής της χώρας τα μουράγια. Η Πολιτεία λωλάθηκε, κι απόπαιδα τα κάνει το Νου, το Λόγο, την Καρδιά, τον Ψάλτη, τον Προφήτη κάθε σπαθί κάθε φτερό, κάθε χλωρό στεφάνι στη λάσπη. Σταύλος ο ναός, μπουντρούμι και το σπίτι. Από θαμπούς δερβίσηδες και στέρφους μαναταρίνους, κι από τους χαλκοπράσινους η Πολιτεία πατιέται. Χαρά στους χασομέρηδες! Χαρά στους Αρλεκίνους! Σκλάβος ξανάσκυψε ο τρωμιός και δασκαλοκρατιέται. Δεν έχεις, Ολυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Οσσα, ραγιάδες έχεις, μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι. Και δημοκόποι Κλέωνες και λογοκόποι Ζωίλοι και Μαμμωνάδες βάρβαροι και χαύνοι λεβαντίνοι λύκοι, κοπάδια, οι πιστικοί και ψωριασμένοι οι σκύλοι και οι χαροκόποι αδιάντροποι, και πόρνη η Ρωμιοσύνη!»
Για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, δύο μεγάλες υπερβάσεις είναι επιβεβλημένες. Η πρώτη αφορά το παρελθόν και τα πεπραγμένα. Οσοι είχαν λόγο σ’ αυτό δεν μπορούν να κουνούν επιδεικτικά το χέρι στο παρόν, αποσιωπώντας τις δικές τους ευθύνες για όσα έγιναν και κυρίως όσα δεν έγιναν. Η δεύτερη, το μέλλον. Οσοι ισχυρίζονται ότι ήρθαν για να το γράψουν δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιούν τα ίδια φθαρμένα υλικά, τις ίδιες αποτυχημένες συνταγές που τους το στέρησαν επί δεκαετίες.
Στη δημοκρατία ο κοινωνικός αυτισμός δεν συγχωρείται. Αν, λοιπόν, επιμείνουν στις συμπεριφορές τους, οι μεν κυβερνώντες δεν θα συνοδεύουν για πολύ την… ελπίδα στην εξουσία, οι δε αντιπολιτευόμενοι δεν θα έχουν καμία ελπίδα να την ξανασυναντήσουν! Οι κοινωνίες των πολιτών, ως ζώντες οργανισμοί, βρίσκουν πάντα τον δρόμο να αποφεύγουν τις ταφόπλακες που ετοιμάζονται γι’ αυτές είτε από άγνοια κινδύνου είτε από ανάγκη «νεκρόφιλης» υστεροφημίας. Αλλα «λείψανα» είναι αυτά που θα πάρουν τον «επιτάφιο» δρόμο τους.
Γιώργος Κ. Στράτος
Μ.Η.Τ. 232120