Τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών στην Τουρκία παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Το ισλαμικό Κόμμα ΑΚΡ, δηλαδή Κόμμα Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης, του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Νταβούτογλου είναι μεν πρώτο, αλλά δεν μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, ενώ άπιαστο όνειρο θα παραμείνει η προσδοκία του Ερντογάν να μετασχηματίσει το σύστημα σε προεδρικό ώστε να αυξήσει τις εξουσίες του.
Τα αποτελέσματα ως τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δίνουν 40,8% στο ΑΚΡ, 25,1% στο αντιπολιτευόμενο CHP (Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό) των κεμαλιστών, 16,4% στους Γκρίζους Λύκους του ΜΗΡ με ηγέτη τον ακραίο εθνικιστή Μπαχτσελί και 12,9% στο HDP, το κόμμα Δημοκρατίας των Λαών, που στηρίζεται κυρίως από τους Κούρδους και την Αριστερά της Τουρκίας. Το φιλοκουρδικό κόμμα αποτελεί την έκπληξη, διότι κατόρθωσε να ξεπεράσει με άνεση το όριο του 10%, το οποίο έχει τεθεί από τη νομοθεσία για την είσοδο στη Βουλή και το οποίο υπάρχει ακριβώς για να εμποδίζει την είσοδο φιλοκουρδικών κομμάτων.
Ο Γκρίζος Λύκος Μπαχτσελί δηλώνει ότι δεν θέλει να μετάσχει σε κυβέρνηση συνεργασίας, αν και έχω την υποψία ότι το λέει για να εκβιάσει τον Νταβούτογλου, ο οποίος αναζητεί αναγκαστικά συμμάχους για τον σχηματισμό κυβερνήσεως. Αν τελικά ο Μπαχτσελί επιβάλει τους όρους του, θα έχουμε μια επικίνδυνη ισλαμοεθνικιστική κυβέρνηση με δυσάρεστες συνέπειες για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό. Θα συνδυαστούν οι νεοοθωμανικές ιδέες του Νταβούτογλου με τον φασίζοντα εθνικισμό των Γκρίζων Λύκων, οι οποίοι επέτυχαν άνοδο του ποσοστού τους κατά 3%.
Το ενδεχόμενο μιας τέτοιας κυβερνήσεως στην Αγκυρα θυμίζει τις μαύρες ημέρες της εισβολής στην Κύπρο το 1974, όταν οι Ισλαμιστές του Ερμπακάν -πνευματικού πατρός των Ερντογάν και Νταβούτογλου- συγκυβερνούσαν μαζί με τον κεντροαριστερό πρωθυπουργό Ετσεβίτ και τους Γκρίζους Λύκους του συνταγματάρχη Αλπαρσλάν Τουρκές. Με αρχηγό τον Μπαχτσελί οι Γκρίζοι Λύκοι και το κόμμα ΜΗΡ έχουν μετάσχει σε συγκυβέρνηση τριών κομμάτων, ακριβώς τότε που ο Γιώργος Α. Παπανδρέου χόρευε τα ζεϊμπέκικα με τον αείμνηστο Ισμαήλ Τζεμ!
Πάντως η δηλωμένη μέχρι στιγμής άρνηση του Μπαχτσελί οδηγεί στα επόμενα σενάρια:
Α) Συνεργασία με το φιλοκουρδικό κόμμα. Δεν αποκλείεται δεδομένου ότι φραστικά τουλάχιστον οι Ερντογάν – Νταβούτογλου έχουν ταχθεί υπέρ της ρυθμίσεως του Κουρδικού ζητήματος. Προσωπικά το θεωρώ δύσκολο, δεδομένου ότι η κυβέρνηση Νταβούτογλου έχει κατηγορηθεί για υποστήριξη των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, οι οποίοι μάχονται κατά των Κούρδων στη Συρία. Αν ευοδωθεί αυτή η συνεργασία, ίσως οδηγήσει σε διεύρυνση των δικαιωμάτων των πολυάριθμων Κούρδων της Τουρκίας και σε σταδιακή μετατροπή της χώρας σε ομοσπονδία Τούρκων, Κούρδων και άλλων εθνοτήτων.
Β) Συνεργασία με τους κεμαλιστές του CHP. Πολύ δύσκολο, αλλά όχι απίθανο ενδεχόμενο. Οι κεμαλιστές αντιτάσσονται στα ισλαμικά «πιστεύω» του ΑΚΡ και υποστηρίζονται από τον Στρατό, ο οποίος δεν συμπαθεί το δίδυμο Ερντογάν – Νταβούτογλου. Ας μην ξεχνάμε τις μαζικές διώξεις αποστράτων που κατηγορήθηκαν ως επίδοξοι πραξικοπηματίες από τον Ερντογάν.
Γ) Νέες εκλογές, που μάλλον είναι το πιθανότερο ενδεχόμενο, αλλά με μεγάλη επικινδυνότητα για το ΑΚΡ. Μπορεί σε μια νέα αναμέτρηση οι Ερντογάν – Νταβούτογλου να βγουν πιο αδύναμοι και το φιλοκουρδικό HDP ακόμη πιο ενισχυμένο, διότι θα ξεθαρρέψουν πολλοί ως σήμερα φοβισμένοι ψηφοφόροι.
Για τον Ελληνισμό το δίδαγμα είναι ότι κάθε Τούρκος ηγέτης ακμάζει και παρακμάζει, αλλά η συνισταμένη της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής παραμένει σταθερή και επιθετική σχετικά με τη Θράκη, το Αιγαίο, την Κύπρο, τα Βαλκάνια. Αντί κατά καιρούς να θαυμάζουμε την Τσιλέρ, τον Τζεμ, τον Ερντογάν κ.ά., ας ενισχύσουμε την Εθνική Αμυνά μας και ας σταματήσουμε τις χορευτικές επιδείξεις, όπως η πρόσφατη του κ. Κοτζιά με τον Τούρκο ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου.
Κωνσταντίνος Χολέβας
Μ.Η.Τ. 232120