Τον πολύ χαρακτηριστικό τίτλο «Από την ύφεση στην αναιμική ανάκαμψη» επέλεξε η PwC προκειμένου να περιγράψει με λίγες λέξεις τη νέα έκθεσή της για την ελληνική οικονομία.
Τι προβλέπει; Αυτό που όλοι μας λίγο πολύ έχουμε αντιληφθεί χωρίς να είμαστε ειδικοί! Οτι η Ελλάδα, έτσι όπως πάνε τα πράγματα, δεν έχει καμία προοπτική. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έκθεση επισημαίνεται πως, ακόμα κι αν η χώρα λάβει όλα τα χρήματα από τις επόμενες δόσεις, ουσιαστική ανάκαμψη δεν θα έρθει. Απλώς, θα γίνεται μια συνεχής ανακύκλωση χρήματος με κονδύλια που θα βγαίνουν από τα ταμεία των δανειστών, για να επιστρέφουν λίγες ημέρες μετά και πάλι σε αυτούς και μάλιστα με τόκο!
Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ελλάδα έχει πολύ σημαντικό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας εξαιτίας των περιορισμένων επενδύσεων. Οι επενδυτικές ανάγκες για την περίοδο 2017-2022 εκτιμώνται στο ιλιγγιώδες ποσό των 268 δισ. ευρώ, που φυσικά δεν θα έρθουν ούτε στα όνειρά μας. Ο διευθύνων σύμβουλος της PwC Ελλάδας βάζει μια επιπλέον διάσταση για τη στρατηγική της κυβέρνησης, που συνδέει το κλείσιμο της αξιολόγησης με μια συμφωνία για το χρέος. «Η συνεχιζόμενη συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους έχει οδηγήσει εκτός εικόνας την ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις ώστε να στηρίξουν την ανάπτυξη. Τα σημερινά χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης που απολαμβάνει η χώρα δεν διευκολύνουν την κινητοποίηση ελληνικών ή ξένων κεφαλαίων. Αν δεν διαμορφωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών, απόλυτα εστιασμένων στις επενδύσεις, η ανάκαμψη θα παραμείνει αναιμική» ανέφερε σε δηλώσεις του.
Εν ολίγοις, η κυβέρνηση έχει εστιάσει υπερβολικά στο ζήτημα του χρέους και δεν προκύπτει μία λύση, όλα πηγαίνουν πίσω και χάνει το τρένο! Στο τέλος κινδυνεύουμε να μη λάβουμε καμία ελάφρυνση για το χρέος και παράλληλα να χάσουμε τις όποιες ελπίδες ανάκαμψης των οικονομικών δεικτών (μην ξεχνάμε, φυσικά, ότι στηρίζονται στην υπερφορολόγηση και την αφαίμαξη της μεσαίας τάξης).
Στη μελέτη υπογραμμίζεται η ανάγκη να διατυπωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών που θα διευκολύνει την επιτάχυνση των επενδύσεων, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απίθανο ξένα κεφάλαια να καλύψουν σημαντικό μέρος του κενού. Υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι στη σημερινή Ελλάδα θα βρεθεί σοβαρός ξένος επενδυτής να βάλει τα χρήματά του; Ακόμα και όταν εμφανίζονται ορισμένοι (όχι για οικονομικούς λόγους πάντα…), οι ελληνικές κυβερνήσεις κάνουν ό,τι μπορούν για να τους διώξουν!
Η PwC προτείνει οκτώ στόχους που μπορεί να βοηθήσουν τη χώρα, οι οποίοι είναι χιλιοειπωμένοι, όμως δεν προχωρούν. Συγκεκριμένα:
1. Βελτίωση εμπιστοσύνης στην πολιτική διαδικασία και στους θεσμούς.
2. Ενεργή διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων.
3. Επιτάχυνση των επενδύσεων σε υποδομές.
4. Αναβίωση της αγοράς κατοικίας.
5. Αλλαγή της αρχιτεκτονικής του τραπεζικού συστήματος.
6. Κινητοποίηση θεσμικών ιδίων κεφαλαίων για τις ΜΜΕ.
7. Αύξηση της «μαλακής» χρηματοδότησης.
8. Σταθεροποίηση φορολογικού συστήματος.
Τίποτα σπουδαίο ή καινούργιο, δηλαδή. Απλές πολιτικές που θα έπρεπε να ισχύουν εδώ και δεκαετίες. Εμπιστοσύνη, σταθερότητα, συγκεκριμένοι όροι «παιχνιδιού»: Αυτό είναι το τρίπτυχο! Δυστυχώς, όμως, ούτε αυτό το αυτονόητο δεν μπορούμε να πετύχουμε στη χώρα μας! Μάλιστα, η τσαπατσουλιά και το ξεχαρβάλωμα των νόμων διαχέονται παντού και δεν αφορούν μόνο την οικονομία. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες ότι βγάζει σε δημόσια διαβούλευση τον νέο νόμο της για τα πανεπιστήμια! Ερχεται, δηλαδή, για τρίτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια να αλλάξει τα ισχύοντα.
Πώς με τέτοια νοοτροπία να έχει μέλλον ο τόπος μας; Τι να συζητήσουμε, λοιπόν, για επενδύσεις, αφού ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να λύσουμε τα βασικά. Είναι σαν να θέλουμε να πάμε στο πανεπιστήμιο χωρίς να ξέρουμε την αλφαβήτα.
Δημήτρης Ριζούλης
Μ.Η.Τ. 232120