ΤΟ ΤΕΡΑΣ ΚΑΙ Η ΣΙΩΠΗ

Απαίτηση για μηδενική ανοχή σε αντισημιτισμό και ρατσισμόΑπό τη
Βάσω Κόλλια

Πριν από περίπου 2.800 χρόνια ο Ομηρος στην «Ιλιάδα» αντιμετώπισε σκληρά και απορριπτικά τον Αχιλλέα όταν αυτός αρνήθηκε να παραδώσει τον νεκρό Εκτορα στον Πρίαμο. Πριν από περίπου 2.500 χρόνια ο Σοφοκλής αντιμετώπισε εντελώς απαξιωτικά τον Κρέοντα που αρνήθηκε να παραδώσει τον νεκρό Πολυνείκη στην Αντιγόνη. Το 1825 ο Ιμπραήμ ασπάζεται τον νεκρό Παπαφλέσσα ως ένδειξη σεβασμού μετά τη μάχη στο Μανιάκι.

Μπορούμε να απαριθμήσουμε άπειρες περιπτώσεις σεβασμού του νεκρού ή των ταφικών μνημείων από την ελληνική και την παγκόσμια Ιστορία. Ολοι οι πολιτισμοί, παρά τις διαφορές τους, συμπίπτουν σε αυτό το σημείο.
Ανεξάρτητα από τη βαρβαρότητα ή όχι μιας εποχής ή ενός λαού, ανεξάρτητα από το θρήσκευμα ή την κυρίαρχη ιδεολογία, ο σεβασμός στον νεκρό και στο ταφικό μνημείο ήταν πάντα το κοινό και ξεχωριστό χαρακτηριστικό. Δεν υπάρχει πολιτισμός, δεν υπάρχει λαός, που να μη χαρακτηρίζεται από αυτό το στοιχείο, ακόμη και για τον εχθρό του. Η σκύλευση, η προσβολή ενός νεκρού και της μνήμης του, η βεβήλωση ενός νεκροταφείου, ενός ταφικού μνημείου είναι πράξη που ξεφεύγει από τα όρια και τις αρχές του ανθρώπινου πολιτισμού. Χαρακτηρίζει την έννοια της βαρβαρότητας. Μιας βαρβαρότητας που δεν είναι ανεκτή ούτε κατά τη διάρκεια μιας πολεμικής σύρραξης.

Δυστυχώς, τα περιστατικά βανδαλισμού νεκροταφείων ή άλλων ταφικών μνημείων έχουν πολλαπλασιαστεί τραγικά τα τελευταία χρόνια στην πατρίδα μας. Ενας από τους κύριους στόχους αυτών των βανδαλισμών είναι τα μνημεία των Εβραίων συμπατριωτών μας.
Πριν από λίγες μέρες ξαναζήσαμε μια νέα βεβήλωση ταφικών μνημείων στο Εβραϊκό Νεκροταφείο Νίκαιας. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουν προηγηθεί τουλάχιστον άλλες τρεις πράξεις αντισημιτικού μίσους: η βεβήλωση του μνημείου του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης στις αρχές του χρόνου, το «χάπενινγκ» του ρασοφόρου φασίστα με το ψευδώνυμο «πατέρας Κλεομένης», τον Ιούλιο, στο μνημείο Ολοκαυτώματος της Λάρισας και η καταστροφή του μνημείου του Ολοκαυτώματος στην Καβάλα, πέρυσι τον Μάρτιο. Δεν μπορούμε πλέον ως κοινωνία να παραμένουμε απαθείς σε μια τέτοια δράση και συμπεριφορά, η οποία συνιστά και αναβάθμιση της αντισημιτικής βίας στην Ελλάδα.

Το 2017 η πατρίδα μας κατέκτησε μια ακόμη αρνητική πρωτιά, όταν στέφθηκε πρωταθλήτρια του αντισημιτισμού στην Ευρώπη. Σκαρφάλωσε σε αυτή την αρνητική κορυφή με ποσοστό 67%, με μεγάλη απόσταση από τη δεύτερη Πολωνία (45%) και την τρίτη Γαλλία (37%).
Πρέπει να αντιδράσουμε τώρα, προτού είναι πολύ αργά. Οπως έχω γράψει πριν από λίγο καιρό σε ένα άλλο άρθρο μου, εδώ στη «δημοκρατία», πρέπει να τολμήσουμε να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας και να φτιάξουμε το παρόν μας και το μέλλον μας. Ας συμμετέχουμε, λοιπόν, όλοι μας στην ανθρώπινη αλυσίδα που θα δημιουργηθεί αύριο, στις 12 το μεσημέρι, στον χώρο του Εβραϊκού Νεκροταφείου της Νίκαιας. Μια κίνηση συμβολική από όλους μας, χριστιανούς και Εβραίους Ελληνες, για να διακηρύξουμε ότι δεν είμαστε διατεθειμένοι να σιωπούμε πια για τίποτα. Απαιτούμε μηδενική ανοχή από όλους στα φαινόμενα αντισημιτισμού και ρατσισμού.

Η έξοδος από την κρίση δεν εξαρτάται μόνο από το τέλος των Μνημονίων ή τη ρύθμιση του χρέους. Εξαρτάται πρωτίστως από την αντιμετώπιση του σαθρού αξιακού μας συστήματος.
Μόνο η παιδεία, η διασφάλιση της δικαιοσύνης, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της αξιοκρατίας και του αλληλοσεβασμού μπορούν να αντιμετωπίσουν το τέρας που έχουμε δημιουργήσει. Μόνον έτσι θα δημιουργήσουμε ξανά την Ελλάδα του ανθρωπισμού και του πολιτισμού, που όλα μπορεί να τα δαμάσει, ακόμη και το δικό της κακό πρόσωπο. Κάτι που πρέπει να κάνουμε γρήγορα για μη συνηθίσουμε το τέρας, όπως θα έλεγε ο Μάνος Χατζιδάκις.