Κορυφώνεται η αγωνία και οι διαβουλεύσεις σε διεθνές επίπεδο εν όψει της Συνόδου Κορυφής της ερχόμενης Πέμπτης για το ελληνικό χρέος. Σε τεντωμένο σχοινί κινείται πλέον η ευρωζώνη, καθώς οι αποδόσεις των ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας έκαναν νέο άλμα, ενώ «τσίμπησαν» ακόμη και τα ασφάλιστρα χρεοκοπίας (CDS) της Γαλλίας και της Γερμανίας. Ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος είχε χθες τηλεφωνική επικοινωνία με Ευρωπαίους ομολόγους του, όπως τον Γερμανό Β. Σόιμπλε, και τον Γάλλο Φ. Μπαρουάν.
Στο μεταξύ, αποφασίστηκε μια ημέρα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής να πραγματοποιηθεί τηλεφωνική διάσκεψη υψηλόβαθμων αξιωματούχων των χωρών της ευρωζώνης, προκειμένου να καθοριστούν οι τελευταίες λεπτομέρειες της πρότασης συμφωνίας για το νέο ελληνικό πακέτο δανειοδότησης, που θα τεθούν υπόψη των ηγετών των χωρών της ευρωζώνης.
Οι αγορές δείχνουν εξαιρετικά απαισιόδοξες για το τι θα αποφασιστεί την Πέμπτη, καθώς ενέτειναν τις πιέσεις τους προς τα ομόλογα των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Η διαφορά της απόδοσης του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου με το αντίστοιχο γερμανικό έκανε άλμα άνω των 70 μονάδων και διαμορφώθηκε στις 1.570 μονάδες (αντιστοιχεί σε επιτόκιο δανεισμού άνω του 17%), ενώ ρεκόρ έκαναν και τα spreads της Ιταλίας και της Ισπανίας, που διαμορφώθηκαν στις 332 και 367 μονάδες αντίστοιχα. Ενδεικτικό της ανησυχίας που υπάρχει στις αγορές για τον κίνδυνο εξάπλωσης της κρίσης στο σύνολο της ευρωζώνης είναι ότι χθες μπήκαν στον χορό της κρίσης και οι δυνατές οικονομίες του πυρήνα της Ευρώπης, με τα γαλλικά CDS να σημειώνουν ρεκόρ, ενώ τα γερμανικά να βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2009. Ειδικότερα, τα πενταετή γαλλικά CDS σημειώνουν ρεκόρ στις 123 μ.β. τη Δευτέρα, ενώ τα γερμανικά διαμορφώνονται στις 65 μ.β. (τα CDS των ελληνικών ομολόγων βρίσκονται στις 2.487 μονάδες).
Οι αγορές δεν φάνηκαν χθες να παίρνουν και πολύ σοβαρά υπόψη τους τις δηλώσεις εκπροσώπου της γερμανικής κυβέρνησης ότι το Βερολίνο περιμένει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Πέμπτης θα καταλήξουν «σε ένα καλό αποτέλεσμα, άξιο να παρουσιαστεί».
Σπύρος Δημητρέλης
7 ερωτήσεις – απαντήσεις για Σύνοδο Κορυφής και επιλεκτική χρεοκοπία
Επτά καίριες ερωτήσεις και τις αντίστοιχες απαντήσεις τους για την κρίση χρέους στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα και τις κυοφορούμενες διαδικασίες για την αντιμετώπισή της σε ευρωπαϊκό επίπεδο δίνει η «δημοκρατία». Πρόκειται για ερωτήματα που αφορούν τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων αλλά και αυτών που έρχονται τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.
1. Εχουν συμφωνήσει οι Ευρωπαίοι ηγέτες για το μοντέλο διάσωσης της Ελλάδας; Τι είναι η συμμετοχή των ιδιωτών;
Στο τραπέζι έχουν πέσει πολλές προτάσεις, οι τεχνοκράτες και οι πολιτικοί έχουν συμφωνήσει σε βασικά σημεία, αλλά υπάρχουν αρκετές λεπτομέρειες που πρέπει να ξεκαθαριστούν. Εκτιμάται ότι το νέο πακέτο θα αγγίζει τα 110 δισ. ευρώ, από τα οποία 50 δισ. θα προέλθουν από τις ιδιωτικοποιήσεις (πρόβλεψη υψηλού ρίσκου σύμφωνα με αναλυτές, αφού επί σχεδόν δύο χρόνια η κυβέρνηση δεν έχει πωλήσει ούτε μία κρατική επιχείρηση), 30 δισ. από ιδιώτες επενδυτές, με μετακύλιση λήξης και «κούρεμα» ομολόγων, δηλαδή ζημιές για όσους έχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα (είναι η περιβόητη συμμετοχή των ιδιωτών), και άλλα 30 δισ. μέσω διμερούς βοήθειας από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Οι αγορές στοιχηματίζουν ότι δύσκολα θα υπάρξει συμφωνία που θα δίνει ουσιαστική λύση στο πρόβλημα χρέους της ευρωζώνης. Γι’ αυτό χθες καταγράφηκαν νέα ρεκόρ στη διαφορά επιτοκίου (spread) μεταξύ των γερμανικών και των ιταλικών ή ισπανικών ομολόγων.
2. Σε ποια σημεία υπάρχουν τριβές ή διαφωνίες;
Από τις δημόσιες τοποθετήσεις διαφόρων παραγόντων προκύπτει ότι δεν έχει ξεπεραστεί η αντίθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στη συμμετοχή ιδιωτών στο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. Η Γερμανία θεωρεί απαράβατο όρο τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, ακόμα κι αν αυτό οδηγήσει σε υποβάθμιση της Ελλάδας σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας». Οι ειδικοί φαίνεται ότι δεν έχουν καταλήξει και στην ακριβή δοσολογία των επιμέρους μέτρων που περιλαμβάνει το πακέτο. Για παράδειγμα, πόσα και ποιας λήξης ομόλογα θα αντικατασταθούν με νέα μεγαλύτερης διάρκειας;
3. Σε ποια περίπτωση θα οδηγηθεί η Ελλάδα σε επιλεκτική χρεοκοπία;
Στην εξαιρετικά πιθανή περίπτωση που οι ιδιώτες συμμετάσχουν στο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας τα ελληνικά ομόλογα θα υποβαθμιστούν περαιτέρω. Γιατί θα υποβαθμιστούν; Γιατί οι ιδιώτες επενδυτές θα δεχτούν «εθελοντικά» να αντικαταστήσουν τα ομόλογά τους, που λήγουν π.χ. μέχρι το 2015 και φτάνουν τα 88 δισ. ευρώ, με νέα που μπορεί να λήγουν δέκα χρόνια αργότερα. Ο ομολογιούχος δέχεται να πάρει τα χρήματά του με δέκα χρόνια καθυστέρηση, αλλά παράλληλα θα περιοριστεί και η απόδοση του ομολόγου («κούρεμα»). Οι οίκοι αξιολόγησης έχουν προειδοποιήσει ότι θα θεωρήσουν αυτή τη συναλλαγή αδυναμία του ελληνικού Δημοσίου να καλύψει τμήμα των υποχρεώσεών του και συνεπώς θα υποβαθμίσουν τα ελληνικά ομόλογα στην κατηγορία «επιλεκτική χρεοκοπία».
4. Γιατί οι Γερμανοί επιμένουν στη συμμετοχή ιδιωτών στο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας και γιατί κάποιοι αντιδρούν σε αυτό το ενδεχόμενο;
Οι Γερμανοί επιμένουν γιατί με αυτόν τον τρόπο οι ιδιώτες που δάνεισαν την Ελλάδα ή άλλες «προβληματικές» χώρες θα επιβαρυνθούν για την απερίσκεπτη (όπως αποδείχτηκε) κίνησή τους. Επιπλέον, μέσω της συμμετοχής ιδιωτών, θα μειωθούν τα χρήματα που θα δώσουν κατευθείαν στην Ελλάδα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Οι αντιδράσεις συνδέονται με τις επιπτώσεις που θα έχει μια νέα υποβάθμιση των ελληνικών ομολόγων για τις τράπεζες και την οικονομία.
5. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία από νέα υποβάθμιση ελληνικών ομολόγων και συμμετοχή τους στο πακέτο διάσωσης;
Οι ελληνικές τράπεζες θα αντεπεξέλθουν ύστερα από υποβάθμιση των ομολόγων μόνο με τη στήριξη της ΕΚΤ, ώστε να διατηρήσουν επαρκή ρευστότητα. Κάτι τέτοιο το αποκλείει ο επικεφαλής της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ, αλλά θεωρείται σίγουρο πως θα παρακαμφθεί με πολιτική απόφαση. Τα ασφαλιστικά ταμεία θα δεχτούν, επίσης, πλήγμα από τυχόν «κούρεμα» των ομολόγων και μάλλον δεν θα συμμετάσχουν στην «εθελοντική» λύση που προωθεί η Γερμανία. Πάντως, θα είναι η πρώτη φορά που κράτος-μέλος της ευρωζώνης τίθεται σε καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας και πολλοί φοβούνται ότι είναι αδύνατον να προβλέψουμε τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.
6. Ποια λύση θεωρείται η πλέον ενδεδειγμένη και γιατί δεν υιοθετείται;
Ολοι σχεδόν οι ειδικοί συμφωνούν ότι το πρόβλημα χρέους που αντιμετωπίζει ο ευρωπαϊκός Νότος και η Ιρλανδία θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με την έκδοση ευρωομολόγου. Ο μηχανισμός διάσωσης θα εξέδιδε ευρωομόλογα, με σαφώς χαμηλότερο επιτόκιο από αυτό με το οποίο δανείζονται σήμερα χώρες, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία (αλλά πλέον και η Ιταλία). Ετσι θα καλύπτονταν, με λογικό κόστος, οι δανειακές ανάγκες αυτών των χωρών. Οι Γερμανοί αντιτίθενται, προς το παρόν, στην έκδοση ευρωομολόγου, γιατί θεωρούν πως με αυτόν τον τρόπο ο «σπάταλος» Νότος θα επιδοτείται από τον ευρωπαϊκό Βορρά και κυρίως από τους Γερμανούς φορολογουμένους.
7. Υπάρχει περίπτωση διάσπασης της ευρωζώνης και εξόδου της χώρας από αυτήν;
Βρετανικές εφημερίδες, όπως οι «Financial Times», δημοσίευσαν αυτές τις ημέρες άρθρα που δίνουν πιθανότητες 50% για διάσπαση της ευρωζώνης. Οι αρνητικές προβλέψεις αποδίδονται στο γεγονός ότι δεν συμμετέχουν στην ευρωζώνη… Οι ηγέτες κρατών-μελών της τελευταίας αποκλείουν, με κάθε ευκαιρία, το ενδεχόμενο εξόδου μιας χώρας από το ευρώ. Οικονομολόγοι αλλά και ισχυροί τραπεζικοί όμιλοι φαίνεται ότι εξετάζουν τις επιπτώσεις από τη χρεοκοπία μιας χώρας-μέλους της ευρωζώνης ή από τη διάσπασή της.
Φώτης Κόλλιας
Πωλούνται κατεπειγόντως Καζίνο Πάρνηθας, ΕΛ.ΤΑ., ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΛΑΡΚΟ, αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες
Ανοίγει βηματισμό η κυβέρνηση στο επιβαλλόμενο από τους δανειστές μας ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, ενώ ετοιμάζει εισπρακτική ρύθμιση για όσους έχουν καταπατήσει δημόσια κτήματα με αντάλλαγμα την παροχή τίτλων ιδιοκτησίας. Μάλιστα, μαζί με το πλημμύρισμα της χώρας με «φρουτάκια» που προβλέπει το τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, εξετάζεται από την κυβέρνηση η παροχή αδειών για νέα καζίνα. Χθες ανακοινώθηκε η πρόσκληση για την πρόληψη συμβούλων πωλήσεις επτά κρατικών «ασημικών», όπως λιμάνια, αεροδρόμια και ταχυδρομεία. Μάλιστα, οι προσφορές πρέπει να υποβληθούν το αργότερο έως τις 25 Ιουλίου, δηλαδή εντός επτά ημερών. Πρόκειται για κατεπείγουσα διαδικασία από την πλευρά της κυβέρνησης, καθώς, με βάση όσα έχει δεσμευτεί έναντι της τρόικας και των ισχυρών της ευρωζώνης, θα πρέπει έως το τέλος του έτους να έχει εξασφαλίσει έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι σήμερα έχει εισπράξει μόλις 392.000.000 από την πώληση του 10% του ΟΤΕ στους Γερμανούς της Deutsche Telekom.
Χθες, το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι αναζητά συμβούλους ιδιωτικοποίησης για τα εξής περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου:
ΚΑΖΙΝΟ ΠΑΡΝΗΘΑΣ. Το Δημόσιο κατέχει το 49% του καζίνου, αναζητεί επενδυτή προκειμένου να πουλήσει το σύνολο της κρατικής συμμετοχής. Ανανέωση των αδειών καζίνων και διερεύνηση της δυνατότητας να δοθούν νέες άδειες για να ανοίξουν περισσότερα καζίνα.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ. Στόχος της κυβέρνησης είναι να παραχωρήσει την εκμετάλλευση των περιφερειακών αεροδρομίων σε στρατηγικούς επενδυτές.
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΑ. Η κυβέρνηση στοχεύει στην πώληση σε στρατηγικό επενδυτή τουλάχιστον του 40% των ΕΛ.ΤΑ. από το 90% που διαθέτει. Το υπόλοιπο 10% ανήκει στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
ΛΑΡΚΟ Α.Ε. Το Δημόσιο διαθέτει το 55,2% της μεταλλευτικής εταιρίας και επιζητεί στρατηγικό επενδυτή για την πώληση του συνόλου της συμμετοχής του μαζί με την εκχώρηση του μάνατζμεντ.
ΤΡΑΙΝΟΣΕ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΧΑΙΟΥ ΥΛΙΚΟΥ – ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ. Η κυβέρνηση στοχεύει στην πλήρη ιδιωτικοποίηση της εταιρίας σιδηροδρομικού μεταφορικού έργου ΤΡΑΙΝΟΣΕ καθώς και στην εκχώρηση σε ιδιώτες της συντήρησης του τροχαίου υλικού και της εμπορικής εκμετάλλευσης των πέντε σημαντικότερων σιδηροδρομικών σταθμών (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Βόλος, Λάρισα).
ΜΙΚΡΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΜΑΡΙΝΕΣ, ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Σε ψηφιακή μορφή τα τα κρατικά ακίνητα
Στην καταγραφή σε ψηφιακή μορφή όλης της δημόσιας περιουσίας προχωρά το υπουργείο Οικονομικών, ως πρώτο βήμα για τη σταδιακή εκχώρηση της εκμετάλλευσής της σε ιδιώτες. Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων προχώρησε σε προκήρυξη του έργου της απεικόνισης σε ψηφιακή μορφή των κρατικών ακινήτων, κτημάτων (ανταλλάξιμα κ.λπ.) καθώς και στην πλήρη ηλεκτρονική καταγραφή των κληροδοτημάτων και των σχολαζουσών κληρονομιών (κληρονομιές στις οποίες δεν εμφανίζεται κληρονόμος). Μάλιστα, στην προκήρυξη του έργου προβλέπεται ότι θα σταλούν ειδοποιητήρια πληρωμής τέλους ιδιοκτησίας σε όσους έχουν καταπατήσει δημόσια κτήματα.
Μ.Η.Τ. 232120