Η χώρα του δραματουργού Ερρίκου Ιψεν μετεξελίχθηκε σε εκείνη του μαζικού δολοφόνου Αντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ. Το αόρατο δίχτυ προστασίας της νορβηγικής κοινωνίας κατέρρευσε μέσα σε λίγες ώρες, σηματοδοτώντας ταυτοχρόνως την αποδόμηση του μέχρι τώρα «αψεγάδιαστου» (;) νορβηγικού κρατικού μηχανισμού, που οι αδυναμίες του εκτέθηκαν στα αδηφάγα βλέμματα της παγκόσμιας κοινότητας.
Σύμφωνα με άρθρο νορβηγικής εφημερίδας «Fremover», η αστυνομία επέπληξε τον Γκάιρ Γιόνσεν, έναν πατέρα δύο εφήβων που βρίσκονταν στον νησί Οτόγια την Παρασκευή, όταν τηλεφώνησε για να ενημερώσει για την επίθεση του Μπρέιβικ. Η αντίδραση τής δίχως αντανακλαστικά νορβηγικής αμέσου δράσεως ήταν: «Αν τα πράγματα είναι έτσι, πείτε στα παιδιά σας να μας πάρουν τα ίδια τηλέφωνο»! Δεν ήταν όμως το μοναδικό τραγικό παράδειγμα. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Φρέντι Λι, ενός άλλου πατέρα που έχασε την κόρη του στο νησί Οτόγια, η αστυνομία, όντας πλήρως απορροφημένη από την έκρηξη που είχε σημειωθεί στο Οσλο, αποκρίθηκε στο αίτημά του για βοήθεια στο νησί με την παροιμιώδη φράση: «Αυτό που μας αναφέρετε συμβαίνει στην πρωτεύουσα»!
Η ευκολία με την οποία εκτελέστηκε η τρομοκρατική επίθεση εξέπληξε ακόμη και τον ίδιο τον Μπρέιβικ, που δήλωνε «έκπληκτος» από το αποτέλεσμα και ρωτούσε επίμονα το δικηγόρο του για το «πόσους» σκότωσε.
Οσο για τους αγνοουμένους από το νησί Οτόγια, υπάρχει διχογνωμία, δεδομένου ότι η αστυνομία δεν επιβεβαιώνει την εκτίμηση πως μόνο ένας άνθρωπος αγνοείται.
Οι αστυνομικές γκάφες δεν σταματούν εδώ. Οι Αρχές σήμαναν «λάθος συναγερμό» κοινοποιώντας πως αναζητούν έναν επικίνδυνο, ψυχικά διαταραγμένο άνδρα, ο οποίος ταυτίζεται με τον Αντερς Μπρέιβικ.
Προφανώς η Νορβηγία αναγκάζεται σε «αφύπνιση». Η καχυποψία έχει διεισδύσει στη νορβηγική ειρηνική καθημερινότητα. Ηδη έχουν αυξηθεί σημαντικά τα μέτρα ασφάλειας. Η ύποπτη συμπεριφορά επιβάτη λεωφορείου προκάλεσε χθες προσωρινή διακοπή δρομολογίων -κάτι που έως τώρα ήταν αδιανόητο για τη νορβηγική πραγματικότητα-, ενώ εκκενώθηκαν και τμήματα του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού του Οσλο μετά τον εντοπισμό «ύποπτης αποσκευής».
Το ιδεατό σκανδιναβικό κράτος ανεκτικότητας και χαλαρότητας ανήκει πλέον στο παρελθόν. Τουλάχιστον όσον αφορά το νορβηγικό παράδειγμα. Οι Νορβηγοί όμως (εννέα στους δέκα, σύμφωνα με δημοσκόπηση) δείχνουν ικανοποιημένοι από τον τρόπο που διαχειρίστηκε την εθνική τραγωδία ο πρωθυπουργός Γενς Στόλτενμπεργκ. Μάλλον οι πολίτες του πλούσιου σε φυσικούς πόρους και υπηρεσίες κράτους έχουν ακόμα το κουράγιο να «σβήνουν» τις σκοτεινές πτυχές μιας τραγικής ιστορίας.
Δήμητρα Αθανασοπούλου
Μ.Η.Τ. 232120