Το «όπλο» των προθεσμιακών καταθέσεων έχουν ρίξει στη μάχη για τη συγκράτηση της αιμορραγίας κεφαλαίων τα τραπεζικά ιδρύματα, δίνοντας τη δυνατότητα στους καταθέτες «να κλειδώσουν» αποδόσεις-ρεκόρ. Προσφέρουν υψηλά επιτόκια, σειρά από προνόμια, ευέλικτη διαχείριση του λογαριασμού και προσπαθούν να κερδίσουν όσο το δυνατόν περισσότερες από τις καταθέσεις που είχαν κάνει φτερά είτε για άλλες χώρες είτε για τα… σεντούκια, τα μαξιλάρια και τις γλάστρες των πελατών.
Η ασφυκτική έλλειψη ρευστότητας αναγκάζει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να θέσουν σε πρώτη προτεραιότητα τη διατήρηση της καταθετικής τους βάσης και -αν είναι δυνατόν- την ενίσχυσή της. Ιδιαίτερα θετικό είναι το γεγονός ότι πλέον έχουν πρόσβαση στις υψηλές αποδόσεις και οι επενδυτές με μικρότερο εισόδημα, ακόμη και κάτω από 10.000 ευρώ. Παράλληλα, σε πολλές περιπτώσεις οι τράπεζες δίνουν τη δυνατότητα στους καταθέτες είτε να πάρουν το ποσό των τόκων μπροστά είτε να πραγματοποιείται μηνιαία ή τριμηνιαία απόδοση κεφαλαίων, προσφέροντάς τους έτσι ένα επιπλέον σταθερό εισόδημα σαν δώρο σε μια εποχή που βλέπουν τα έσοδά τους να ψαλιδίζονται διαρκώς.
Το «πάρτι» στις προθεσμιακές καταδεικνύουν και τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, με το μέσο επιτόκιο καταθέσεων από νοικοκυριά με συμφωνημένη διάρκεια ενός έτους να αυξάνεται περαιτέρω για έβδομο διαδοχικό μήνα τον Ιούνιο κατά 15 μονάδες βάσης και να διαμορφώνεται στο 4,10%.
Τα δεδομένα είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκά για τους καταθέτες, ανεξαρτήτως του τραπεζικού ιδρύματος που θα επιλέξουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μικρή τράπεζα που πριν από ένα πεντάμηνο για κατάθεση 50.000 ευρώ έδινε μεικτό επιτόκιο 5% για πέντε μήνες, ενώ σήμερα δίνει 5% για τρίμηνο ή 5,15% για εξάμηνο για το ίδιο ποσό. Εξίσου δελεαστικές είναι οι αποδόσεις που προσφέρονται και από τις μεγαλύτερου μεγέθους τράπεζες, φτάνοντας ακόμη και το 4,5%. Ετσι, δίνεται η δυνατότητα στους καταθέτες να εξασφαλίσουν κέρδη χωρίς να χρειαστεί να… προδώσουν την τράπεζα που συνεργάζονται εδώ και χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, τα επιτόκια των μικρότερων τραπεζών είναι κατά κανόνα υψηλότερα σε σχέση με αυτά των μεγαλύτερων (καθώς αυτές προσφέρουν και μεγαλύτερη ασφάλεια), με τη διαφορά να φτάνει το 0,5% ή και το 1% κατά περίπτωση.
Οι αποδόσεις σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και εξαρτώνται από το ποσό της κατάθεσης, τη διάρκεια της επένδυσης και το προφίλ της τράπεζας. Στις παραδοσιακές προθεσμιακές καταθέσεις, διάρκειας από τρεις έως 12 μήνες, το επιτόκιο κυμαίνεται μεταξύ 4,5% και 5,25%, ακόμη και για μεσαία ή μικρά ποσά.
Ακόμη υψηλότερα είναι τα επιτόκια στις κλιμακούμενες καταθέσεις, οι οποίες, εκτός από τα υψηλά επιτόκια των «παραδοσιακών», προσφέρουν ακόμη επιτόκια-μπόνους σε συγκεκριμένους μήνες ή αύξηση της απόδοσης για όσο περισσότερο διάστημα μείνει πιστός ο πελάτης. Οι καταθέσεις προσφέρουν κλιμακωτή αύξηση του επιτοκίου κάθε μήνα, δίνοντας υψηλότερες αποδόσεις σε όσους μείνουν πιστοί στην τράπεζα για μεγάλο χρονικό διάστημα, έως 24 μήνες. Τα επιτόκια φτάνουν ακόμη και το 10% για έναν όμως μήνα, συνήθως τον τελευταίο. Αυτό συμβαίνει όμως μόνο υπό την προϋπόθεση ότι ο πελάτης θα παραμείνει την τράπεζα χωρίς «να σηκώσει» μέρος ή το σύνολο από τα χρήματά του.
Το ποσό της απόδοσης ανεβαίνει κατά πολύ για τους μεγάλους καταθέτες και για τους νέους πελάτες που φέρνουν στην τράπεζα ποσά άνω των 300.000 ευρώ. Ο πήχης εδώ σκαρφαλώνει, με την ετήσια απόδοση να διαμορφώνεται από 5,5% έως 6%. Για παράδειγμα, στη νέα κατάθεση 16μηνης διάρκειας που λάνσαρε το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων το επιτόκιο κορυφώνεται και φτάνει στο 6,3%, με τη μέση απόδοση να διαμορφώνεται στο 5,21%.
Η ξέφρενη κούρσα στην αγορά έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, ενώ κύκλοι της αγοράς συμβουλεύουν τους καταθέτες «να κλειδώσουν» τα χρήματά τους όσο είναι καιρός και για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προκειμένου να εξασφαλίσουν κέρδη. Τονίζουν δε ότι ο «κύκλος του ακριβού χρήματος» θα κλείσει το προσεχές διάστημα, καθώς ήδη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φαίνεται ότι έχει αναστείλει τα σχέδιά της για μια άμεση νέα αύξηση στο βασικό επιτόκιο του ευρώ. Από την άλλη, αν αναλογιστεί κανείς το ύψος των χρημάτων που είχαν… αποδημήσει από τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα -ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους 12 μήνες-, καθώς και το μέγεθος του προβλήματος ρευστότητας που είχε δημιουργηθεί σε αυτά, φαίνεται ότι οι καταθέτες έχουν ακόμη το χρονικό περιθώριο να εξετάσουν προσεκτικά τι προσφέρει το κάθε ίδρυμα και να επιλέξουν αυτό που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες τους.
Παραδείγματα προθεσμιακών καταθέσεων:
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων:
– Κλιμακούμενη 16μηνης διάρκειας για ποσά άνω των 20.000 ευρώ: Αρχικό επιτόκιο 4,20% που αυξάνεται έως 6,30%. Μέση απόδοση στο 5,21%.
-Απλή 12μηνης διάρκειας για ποσά από 5.000 ευρώ: Επιτόκιο 4,65%.
Εθνική Τράπεζα:
-18μηνης διάρκειας «Δώρο Εθνικής» για ποσά άνω των 20.000 ευρώ: Για μηνιαίες περιόδους που συμπληρώνονται τον Αύγουστο, τον Δεκέμβριο και τον Απρίλιο, απόδοση 5,80%.
Κύπρου:
-3Plus3 για ποσά άνω των 30.000 ευρώ: Επιτόκιο 2,3% στο α΄ τρίμηνο και 4,5% στο β΄.
-REFLEX 12μηνης διάρκειας για ποσά από 7.500 ευρώ: Τριμηνιαία αύξηση επιτοκίου από 3,25% έως 4%.
Πειραιώς:
-«Με το Παραπάνω» για ποσά από 5.000 ευρώ: Διάρκεια 6, 12, 18 ή 24 μήνες, μηνιαία απόδοση των τόκων.
-«Με το Παραπάνω» 3ετίας, για ποσά από 30.000 ευρώ: Επιτόκιο 3% το 1ο έτος, 4% το 2ο και 5% το 3ο.
Millennium Bank:
-10μηνη κατάθεση με επιτόκιο που κλιμακώνεται στο 10% για τον 10ο μήνα κατάθεσης.
Τ.Τ.:
-«Ανεβαίνω» 15μηνης διάρκειας (για ποσά άνω των 20.000 ευρώ): Επιτόκιο που κλιμακώνεται από το 3% έως το 6%.
Νεκταρία Σταμούλη