Ενα μεγάλο βήμα στην έρευνα για τη δημιουργία μιας βιολογικής θεραπείας που θα αποκαθιστά την αρρυθμία έκαναν επιστήμονες στις ΗΠΑ, οι οποίοι κατάφεραν να αναπτύξουν «βιολογικούς βηματοδότες» από απλά καρδιακά κύτταρα!
Ερευνητές του Ινστιτούτου Cedars-Sinai κατάφεραν να αναπρογραμματίσουν κύτταρα που είχαν αποσπάσει από την καρδιά, ώστε να γίνουν ακριβή αντίγραφα κυττάρων ενός πολύ εξειδικευμένου βηματοδότη, εισάγοντας σε αυτά μόνο ένα γονίδιο. Το γονίδιο αυτό φέρει την ονομασία Tbx18 και παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των συγκεκριμένων κυττάρων.
Οπως εξηγούν οι επιστήμονες, από τα 10 δισεκατομμύρια κύτταρα της καρδιάς, το πολύ τα 10.000 είναι κύτταρα βηματοδότη και συχνά αναφέρονται ως κύτταρα φλεβοκόμβου. Τα κύτταρα του βηματοδότη παράγουν ηλεκτρική δραστηριότητα που εξαπλώνεται στα άλλα κύτταρα της καρδιάς σε τακτικό μοτίβο, για να δημιουργήσουν μυϊκές συσπάσεις με ρυθμό. Αν αυτά τα κύτταρα αναπτυχθούν στραβά, τότε στην καλύτερη περίπτωση ο χτύπος της καρδιάς είναι ασταθής.
Οταν τα κύτταρα αυτά αναπρογραμματίστηκαν με το γονίδιο Tbx18, είχαν όλα τα βασικά στοιχεία των έμφυτων κυττάρων φλεβοκόμβου και τα διατηρούσαν ακόμη και όταν η επίδραση του γονιδίου είχε χαθεί. Ετσι, οι επιστήμονες κατάφεραν να δημιουργήσουν έναν βιολογικό βηματοδότη τόσο σε συνθήκες εργαστηρίου όσο και σε μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε ινδικά χοιρίδια.
Παλαιότερες προσπάθειες με τον ίδιο στόχο είχαν καταλήξει στην ανάπτυξη καρδιακών κυττάρων που δεν χτυπούσαν από μόνα τους, ενώ άλλες προσεγγίσεις περιελάμβαναν εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα. «Παρόλο που έχουν δημιουργηθεί και στο παρελθόν βιολογικοί βηματοδότες, η μελέτη αυτή είναι η πρώτη που δείχνει ότι ένα μόνο γονίδιο είναι αρκετό για να κατευθύνει τη μετατροπή των κυττάρων του μυοκαρδίου σε γνήσια κύτταρα βηματοδότη» είπε ο βασικός συντάκτης της έρευνας δρ Hee Cheol Cho. «Τα νέα κύτταρα παρήγαγαν ηλεκτρικούς παλμούς άμεσα και δεν ξεχώριζαν από τα έμφυτα κύτταρα του βηματοδότη».
Τα αποτελέσματα της νέας έρευνας θα δημοσιευτούν στην επιθεώρηση «Nature Biotechnology», ενώ θα είναι διαθέσιμα και στην ηλεκτρονική έκδοσή της.
Αλεξάνδρα Χυδηριώτη
Μ.Η.Τ. 232120