Μία από τις πιο δύσκολες νύχτες που πέρασε ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος κατά τη διάρκεια της δωδεκαετούς θητείας του ήταν η βραδιά των εκλογών του 2006. Τότε είδε για πρώτη φορά τα ποσοστά του να συρρικνώνονται δραματικά και να τον οδηγούν στη μάχη του δεύτερου γύρου. Εκείνο το βράδυ οι στενοί συνεργάτες του, όλοι οι τότε αντιδήμαρχοι, η σύζυγός του Ελένη και ο Μιχάλης Λεμούσιας είχαν συγκεντρωθεί στο γραφείο του στον τρίτο όροφο του παλιού δημαρχείου για να ακούσουν τα εκλογικά αποτελέσματα. Οταν λοιπόν διαμορφώθηκε η οριστική εικόνα του εκλογικού αποτελέσματος, ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης, εμφανώς στενοχωρημένος, είχε δηλώσει: «Κάναμε τόσο έργο, αλλά ο κόσμος δεν το κατάλαβε».
Η ιστορία έχει το δικό της ενδιαφέρον γιατί δείχνει αυτό που φάνηκε και στην προχθεσινή δήλωση του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου, που πλέον βρίσκεται σε κελί στις Φυλακές Διαβατών: ότι ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης είχε πάντοτε μια απόσταση από την πραγματικότητα. Τότε δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί δεν έπεισε τους πολίτες για το έργο του. Τώρα, γιατί δεν έπεισε ούτε τους πολίτες αλλά ούτε και το δικαστήριο, που τον καταδίκασε σε ισόβια κάθειρξη.
Το περιστατικό έχει και επιπλέον ένα ενδιαφέρον, γιατί φέρνει στη μνήμη τα εκλογικά αποτελέσματα της «Αναγέννησης», της παράταξης που το 1998 ίδρυσε ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος. Τότε, στην πρώτη εκλογική του μάχη για τον κεντρικό δήμο της Θεσσαλονίκης, η νίκη ήταν σχετικά εύκολη, καθώς ο συνδυασμός του έλαβε 44,5% στον πρώτο γύρο και 54,2% τη δεύτερη Κυριακή, αντίθετα το 2002 η εκλογή του ήταν πανηγυρική και από τον πρώτο γύρο. Η «Αναγέννηση» εκτοξεύτηκε στο 54,2%. Τέσσερα χρόνια αργότερα ήρθε η προσγείωση στην πραγματικότητα: 41,4% στον πρώτο γύρο και μια αγχωτική νίκη με 52,6% στον δεύτερο γύρο. «Ηταν πράγματι κατόρθωμα του Παπαγεωργόπουλου να ανεβάσει τα ποσοστά της Αράπογλου από το 21,6% του πρώτου γύρου στο 47,4% στο δεύτερο. Επαιζε μόνος του με μια σκληρή αλλά όχι δημοφιλή αντίπαλο και παρ’ ολίγον να χάσει» ήταν ένα από τα επιτυχημένα σχόλια της εποχής.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που αναζητούν την εξήγηση της πτώσης του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου σε εκείνη την περίοδο και ειδικότερα στο διάστημα από το 2005 ως το 2007, τότε που τα δημοσιεύματα για τη δράση του στενού του συνεργάτη Μιχάλη Λεμούσια ήταν συνεχή – και για την περιβόητη «Παγία» αλλά και για άλλες μικρότερες υποθέσεις. Ο ίδιος ο Παπαγεωργόπουλος έδειξε να αμφιταλαντεύεται για το μέλλον του στενού συνεργάτη του. Ετσι, μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γύρου των εκλογών του 2006 είδαμε έναν διαφορετικό Παπαγεωργόπουλο: έβγαλε τη γραβάτα, βγήκε στους δρόμους και άφησε να εννοηθεί ότι πήρε το μήνυμα του πρώτου γύρου και ότι ήταν έτοιμος να αποχωριστεί τον γενικό γραμματέα του δήμου. Παρ’ όλα αυτά, όταν τελικά πέτυχε την επανεκλογή του, τον κράτησε στη θέση του. Ομως πια το καράβι είχε αρχίσει να μπάζει νερά. Και όχι βέβαια μόνο εξαιτίας του Λεμούσια.
Σε όλη αυτή την πορεία και ο ίδιος ο Παπαγεωργόπουλος έκανε πολλά λάθη. Μετά την πρώτη περίοδο της θητείας του, όπου δρομολογήθηκαν σημαντικά έργα στη Θεσσαλονίκη, άρχισαν γρήγορα οι αμφισβητήσεις. Χαρακτηριστικά και τα παρατσούκλια που προέρχονται από τη δεύτερη φάση της θητείας του. Ο Παπαγεωργόπουλος ήταν ο «ατσαλάκωτος δήμαρχος», γιατί πάντα εμφανιζόταν ντυμένος στην τρίχα, πρόσεχε υπερβολικά την εξωτερική του εμφάνιση και δεν συνομιλούσε συχνά με τον απλό κόσμο. Εκείνη την εποχή είχε γραφτεί -εν είδει καυστικού σχολίου- ότι η καθημερινή του ενασχόληση με το… μουστάκι του ξεπερνούσε το πεντάλεπτο! Ισως υπερβολικός ο σχολιασμός, αυτό όμως που κάποιοι επιμένουν ότι ίσχυε ήταν ότι κάτω από το κρεβάτι του είχε μια ζυγαριά, για να ελέγχει κάθε πρωί τα κιλά του. Από εκείνη την εποχή προέρχεται και το έτερο παρατσούκλι του, περί «Λουδοβίκου» και «λουδοβίκειας συμπεριφοράς».
Οι σχέσεις με Καραμανλή και Σαμαρά και οι δημοσκοπήσεις
Η υποψηφιότητα Παπαγεωργόπουλου για τον Δήμο Θεσσαλονίκης ήταν μια ιδέα του Κώστα Καραμανλή, που γεννήθηκε κάπου το 1997. Ο νεοεκλεγείς τότε πρόεδρος της Ν.Δ., θέλοντας να ξεπεράσει τα εσωτερικά προβλήματα που καταγράφονταν στη δημοτική ομάδα του αείμνηστου Ντίνου Κοσμόπουλου, άρχισε ήδη από το καλοκαίρι του 1997 να μετρά την υποψηφιότητα Παπαγεωργόπουλου για τον κεντρικό δήμο. Ο «φτερωτός γιατρός», παλιός αθλητής του στίβου στον σύλλογο Αετός, είχε την εικόνα του καλού παιδιού και του έντιμου πολιτικού. Ετσι, επειδή τα νούμερα στις δημοσκοπήσεις για τον Παπαγεωργόπουλο ήταν ψηλά, η υποψηφιότητά του έκλεισε κάπου τον Απρίλιο του 1998. Η χημεία των δύο ανδρών ήταν πάντοτε καλή και δεν διαταράχτηκε σχεδόν ποτέ. Αντίθετα, με τον Αντώνη Σαμαρά η σχέση ξεκίνησε με μια σύγκρουση. Κι αυτό γιατί στη συνάντηση των δύο ανδρών, που έγινε τον Μάιο του 2010 και είχε θέμα την υποψηφιότητα Παπαγεωργόπουλου για τον δήμο, διαπιστώθηκε διαφωνία. Ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης ήθελε να κατέβει ξανά υποψήφιος, ο Σαμαράς, έχοντας στα χέρια κάποιες αρνητικές δημοσκοπήσεις, επιθυμούσε να γυρίσει σελίδα. Ετσι το deal δεν έγινε και μεταξύ των δύο ανδρών δημιουργήθηκε μια ψυχρότητα, κάτι που στη συνέχεια ανατράπηκε.
Ο ίδιος δικηγόρος
«Το μεγάλο λάθος του Βασίλη ήταν ότι ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές αυτής την υπόθεσης δεν πήρε ούτε στο ελάχιστο αποστάσεις από τον στενό του συνεργάτη. Ούτε καν λίγο πριν ολοκληρωθεί η δίκη και όταν πια το κλίμα είχε βαρύνει πολύ γι’ αυτόν» σημειώνει «γαλάζιος» παράγοντας, που δεν ήταν ποτέ απέναντι στον τέως δήμαρχο. «Εξακολουθείτε να μη διαχωρίζετε τη θέση σας;» τον ρώτησε ο πρόεδρος του δικαστηρίου λίγο πριν τελειώσει η απολογία του. «Ο,τι καταλαβαίνει το δικαστήριο» ήταν η απάντησή του. Μεγάλο σφάλμα και η επιλογή να έχουν μαζί τον ίδιο δικηγόρο!
Η αιχμή που επίσης ακούστηκε συχνά από πολλές πλευρές είναι ότι σε όλη τη διάρκεια της δημόσιας παρουσίας του ο Παπαγεωργόπουλος δεν έδειξε ποτέ ότι μπορεί να κάνει και λάθος. «Ούτε τώρα, τις τελευταίες ημέρες πριν από την απόφαση της δίκης, δεν έδινε το αίσθημα ότι έχει κάποιον προβληματισμό και ότι πιθανώς να μη διαχειρίστηκε τα πράγματα σωστά» τονίζει έμπειρο στέλεχος της Ν.Δ. Στο ίδιο μήκος κύματος και το σχόλιο αυτοδιοικητικού της Θεσσαλονίκης, που θυμίζει τον Σωκράτη. «Οταν ασχολείσαι με τα δημόσια πράγματα, πρέπει να έχεις το κουράγιο αλλά και τη δύναμη να βγεις και να δείξεις μεταμέλεια. Και να παραδεχτείς ότι μπορεί και κάπου να έκανες λάθος» σχολιάζει με νόημα. Κάτι τέτοιο από το στόμα του Παπαγεωργόπουλου δεν ακούστηκε…
Η κοινή γνώμη της Θεσσαλονίκης δείχνει ελαφρώς διχασμένη για την απόφαση. Πολλοί απλοί πολίτες εκφράζουν τη συμφωνία τους για τη σκληρή απόφαση του δικαστηρίου, γιατί βλέπουν σε αυτήν μια πρώτη τιμωρία των πολιτικών. Αυτό το κλίμα κυριάρχησε και στον διάλογο που άνοιξε αυτές τις ημέρες στο διαδίκτυο, όπου η απόφαση χαρακτηρίστηκε αυστηρή, αλλά και ένα σαφές μήνυμα των δικαστικών προς τους πολιτικούς.
«Ο Παπαγεωργόπουλος ήταν ο πρώτος πολιτικός που δικάστηκε και πλήρωσε για όλους» τονίζει πολιτικός του φίλος από τα παλιά. Μάλιστα μερικοί «γαλάζιοι» σχολιαστές θεωρούν ότι η υπόθεση Παπαγεωργόπουλου πάει να γίνει αντίβαρο στην υπόθεση του Ακη Τσοχατζόπουλου, ενώ δεν λείπουν και οι ενστάσεις για την ίδια την απόφαση. «Η προσέγγιση και η απόφαση του δικαστηρίου είναι υπερβολική. Πρέπει πάντως να μελετηθεί γιατί με αυτήν ίσως να ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις της δικαστικής εξουσίας και των ανθρώπων που διοικούν» σημειώνεται χαρακτηριστικά. Επίσης αρκετοί θεωρούν άδικο το γεγονός ότι δεν του αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά, ότι το δικαστήριο ουσιαστικά δεν δέχτηκε ότι ο Παναγιώτης Σαξώνης υπεξαιρούσε και πριν από το 1998, αλλά και ότι ο Παπαγεωγόπουλος δεν τον γνώριζε. «Δεν έχει σημασία ότι δεν τον είχε δει ποτέ; Αλλά δήθεν ήξερε ότι ο Λεμούσιας έπαιρνε από τον Σαξώνη λεφτά και μετά τα μοιράζονταν. Αυτά δεν είναι λογικά πράγματα» τονίζουν οι υποστηρικτές του.
Τώρα αναζητούν πού πήγαν τα λεφτά
Το ερώτημα βέβαια που τίθεται από πολλούς είναι πού πήγαν τα εκατομμύρια του σκανδάλου που στάθηκε η αιτία να καταδικαστεί ισόβια ο πρώην δήμαρχος και οι Σαξώνης και Λεμούσιας. Το επόμενο διάστημα ο τέως δήμαρχος πρόκειται να δικαστεί για το οικονομικό σκάνδαλο της πάγιας προκαταβολής, ύψους 1.200.000. ευρώ, ενώ εκκρεμεί εις βάρος του χωριστή δικαστική έρευνα για ξέπλυμα χρήματος.
Σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση, το ποσό της υπεξαίρεσης στο δημοτικό ταμείο της Θεσσαλονίκης ανέρχεται σε 17.900.000 ευρώ. Ποσό 1.700.000. ευρώ κράτησε ο Σαξώνης, ενώ τα υπόλοιπα ποσά αγνοούνται. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου ανέφερε κατά τη διάρκεια της δίκης ότι τα εν λόγω κλεμμένα εκατομμύρια «αποκρύφτηκαν σε άγνωστες οικονομικές περιοχές». Μέρος των χρημάτων αυτών λέγεται ότι κατέληξε σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό Λεμούσια – Παπαγεωργόπουλου στην Τράπεζα Κύπρου, κάτι το οποίο ο τέως δήμαρχος αμφισβήτησε, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «αν μου βρουν έστω και ένα ευρώ, θα πέσω από τον Λευκό Πύργο». Αλλη φημολογία υποστηρίζει ότι μεγάλα ποσά -περίπου 400.000 ευρώ- παίχτηκαν στο Χρηματιστήριο, ενώ ακούστηκε και το σενάριο ότι τα λεφτά κατευθύνθηκαν σε άλλους λογαριασμούς, που μπορεί να είναι μπλεγμένοι σε άλλες υποθέσεις σκανδάλων τοκογλυφίας.
Η έφεση και οι αγωγές
Η υπόθεση βέβαια θα έχει πολλές ουρές. Ο Παπαγεωργόπουλος θα καταθέσει έφεση, η δίκη θα ξαναγίνει, ενώ το ερχόμενο διάστημα η νομική υπηρεσία του Δήμου Θεσσαλονίκης θα καταθέσει σειρά αγωγών στα αστικά δικαστήρια, διεκδικώντας αποζημιώσεις από τους εμπλεκομένους, που μπορεί να φτάσουν έως τις δημεύσεις περιουσιών, ενώ αγωγές εκκρεμούν εις βάρος της εταιρίας ορκωτών ελεγκτών, οι οποίες βεβαίωναν επί χρόνια ότι τίποτα μεμπτό δεν συνέβαινε στη διαχείριση του ταμείου.
Νίκος Οικονόμου
Μ.Η.Τ. 232120