Ενα στα τρία παιδιά στην Ελλάδα μεγαλώνει σε κατάσταση φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, όπως αποκαλύπτει έρευνα που διενήργησε για λογαριασμό της UNICEF το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με επικεφαλής τον καθηγητή Δημοσθένη Δασκαλάκη. Συνολικά 597.000 Ελληνόπουλα ζουν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ 322.000 παιδάκια μεγαλώνουν, στερούμενα ακόμα και βασικά αγαθά (υλική αποστέρηση). Πιο εντυπωσιακό είναι ότι τα στοιχεία της μελέτης «έρχονται» από τα πρώτα χρόνια των… μνημονίων, δηλαδή τα έτη 2010 και 2011, καθώς δεν συμπεριλαμβάνονται δεδομένα για τις επίσης «σκληρές» χρονιές 2012 και 2013.
Ανησυχητικά χαρακτηρίζει τα συμπεράσματα ο πρόεδρος της UNICEF Λάμπρος Κανελλόπουλος, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την ποιότητα ζωής και την υγεία των παιδιών. Σήμα SOS εκπέμπει και η Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, δηλώνοντας και επίσημα πια ότι η οικονομική κρίση έχει επιφέρει σοβαρές συνέπειες, «πλήττοντας» την παιδική ηλικία – τα πιο ξέγνοιαστα και αθώα χρόνια της ζωής κάθε ανθρώπου.
Η έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, που στηρίχθηκε στα στοιχεία της Eurostat και στις επίσημες κοινωνικές στατιστικές για τις συνθήκες διαβίωσης και τα εισοδήματα, δίχως να λαμβάνει υπόψη τον δανεισμό και τις φορολογικές επιβαρύνσεις των νοικοκυριών, ανέδειξε ότι μέσα σε μία μόλις χρονιά τα εισοδήματα των Ελλήνων μειώθηκαν κατά 10,9%. Μέσα στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται, έκρηξη καταγράφεται στον αριθμό των παιδιών που ζουν και μεγαλώνουν σε απόλυτη ένδεια: «Εκτίναξη παρουσιάζει ο αριθμός των παιδιών που ζουν σε περιβάλλον που απαντώνται ταυτόχρονα φτώχεια, χαμηλή ένταση εργασίας και σοβαρή υλική αποστέρηση. Ο αριθμός αυτός για το 2008 ήταν 29.000 παιδιά και το 2011 έχει εκτοξευτεί σε 69.000» σημείωσε ο επικεφαλής της έρευνας κ. Δασκαλάκης.
Ως προς τις συνθήκες υγιεινής και την ανάπτυξη των παιδιών, το 2011 ένα 14,8% των νοικοκυριών ζούσε σε κατοικίες, ακατάλληλες (ιδίως για ανηλίκους), με προβλήματα στα ταβάνια και στους τοίχους, εξαιτίας της υγρασίας, και σάπια κουφώματα. Την ίδια στιγμή, ο περιορισμός των δαπανών για την υγεία λόγω οικονομικής κρίσης επιβαρύνει την παιδική υγεία, αφού ήδη το 10,1% των νοικοκυριών δηλώνει αδυναμία να καλύψει ιατρικές εξετάσεις, ποσοστό αυξημένο κατά τρεις μονάδες από το 2008.
Σημαντικά είναι τα στοιχεία που αφορούν στη μετανάστευση, δεδομένου ότι από το 2008 πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς, μακριά από την Ελλάδα της ανεργίας και της φτώχειας 357.820 άτομα, εκ των οποίων 52.299 είναι έφηβοι (ως 19 ετών) και 36.466 ανήλικοι, έως 14 ετών. Μάλιστα, με βάση τις μετρήσεις, οι Ελληνες υπήκοοι που «περνούσαν» τα σύνορα αναζητώντας την τύχη τους στο εξωτερικό αποτελούσαν για το 2011 το 50% του εξερχόμενου μεταναστευτικού πληθυσμού. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί ότι ένας στους πέντε νέους δεν συμμετέχει σε καμία εργασιακή ούτε και εκπαιδευτική δραστηριότητα.
Υποσιτισμός: Κόβουν κρέας και ψάρι από τη διατροφή τους
Ενα στα τέσσερα νοικοκυριά με παιδιά «κούρεψε» τις δαπάνες διατροφής και έβγαλε από το οικογενειακό «μενού» το κρέας, τα ψάρια, το κοτόπουλο ή ακόμα και τη σαλάτα (λαχανικά), καθώς η ύπαρξη τέτοιων θρεπτικών τροφίμων κάθε δεύτερη μέρα φάνταζε… πολυτέλεια. Σύμφωνα με τη Eurostat, το εν λόγω ποσοστό ανέβηκε από 8,6% το 2010 στο 10,6% το 2011, αύξηση που αγγίζει το 25%. Η αύξηση παρουσιάζει διαστάσεις έκρηξης στα φτωχά νοικοκυριά, αφού αδυναμία για κρέας ή ψάρι ή κοτόπουλο κάθε δεύτερη ημέρα δήλωσε το 44,3 % των φτωχών νοικοκυριών το 2011, όταν το αντίστοιχο ποσοστό για το 2010 ανερχόταν σε 21,6%, αύξηση της τάξης του 50%.
Στο μεταξύ, επισημαίνεται ότι μία στις δύο ελληνικές οικογένειες του γενικού πληθυσμού (50,8%) δεν είναι σε θέση να κάνει μία εβδομάδα διακοπών τον χρόνο, ενώ το 37,2% δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών, δόσεων πιστωτικών καρτών και δανείων, τη στιγμή που μία στις τρεις οικογένειες (34,5%) δηλώνει οικονομική αδυναμία να καλύψει έκτακτες δαπάνες ακόμα και της τάξης των 500 ευρώ, όπως επεσήμανε ο επικεφαλής της έρευνας, κ. Δασκαλάκης.
Επιπρόσθετα, ένα σημαντικό ποσοστό ανηλίκων (16,4%) εμφανίζεται να διαβιεί σε νοικοκυριά με «σοβαρή υλική αποστέρηση», ανεβάζοντας τον απόλυτο αριθμό των παιδιών αυτών σε 322.000 για το 2011, νούμερο αυξημένο κατά 89.000 άτομα ή κατά 38,2% σε σχέση με το 2010.
Παραβατικότητα: Αύξηση- σοκ 58% για τις ηλικίες από 9 έως 13 ετών!
Οι συνθήκες οικονομικής κρίσης έχουν επιφέρει εκτόξευση της παραβατικότητας ανηλίκων, που μέσα σε έναν χρόνο, από το 2010 στο 2011, εμφανίζεται αυξημένη κατά 58%, όσον αφορά τα παιδιά από 9 έως 13 ετών. Τα ευρήματα αυτά δημιουργούν ανησυχία τόσο για την προστασία των παιδιών όσο και για την προφύλαξη της κοινωνίας από παραβατικές συμπεριφορές των ανηλίκων, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για το 2012, τα 2/3 των… αμούστακων «κακοποιών» είναι Ελληνες και το 33,8% αλλοδαποί.
Οι μικροί παραβάτες προχωρούν κυρίως σε κλοπές ή συναυτουργούν σε αυτές σε ποσοστό 72,2%, ενώ τα αδικήματα αφορούν επίσης τον νόμο περί ναρκωτικών (15,7%) σε ληστείες και συναυτουργία σε αυτές (7,7%).
Οσον αφορά τον τόπο διάπραξης των αδικημάτων, δεν ακολουθεί την κατανομή της συνολικής εγκληματικότητας, ούτε την πληθυσμιακή κατανομή. Από τις αστυνομικές διευθύνσεις προκύπτει ότι η υψηλότερη παραβατικότητα εμφανίζεται στην περιφέρεια, κυρίως στη Δυτική Ελλάδα, στην Κρήτη και την Πελοπόννησο, παρά στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα. Στη συνολική εγκληματικότητα για το 2012, στις τρεις παραπάνω περιφέρειες η εγκληματικότητα ανηλίκων αναλογούσε στο 6,2%, 5,1% και 4,9% αντίστοιχα, ενώ στην Αττική αφορά το 53,4% και στη Θεσσαλονίκη το 14,2%.
Ραδιομαραθώνιος ΕΡΤ για στήριξη
Η UNICEF προσκαλεί όλους να συμμετάσχουν στον μεγάλο ραδιομαραθώνιο που διοργανώνει την Τρίτη 28 Μαΐου από κοινού με την Ελληνική Ραδιοφωνία και ο οποίος θα διαρκέσει από τις 7 το πρωί έως τις 9 το βράδυ. Σκοπός της πρωτοβουλίας είναι η συμβολή στο πρόγραμμα που υλοποιεί η UNICEF για εμβολιασμό παιδιών ευπαθών κοινωνικών ομάδων στην Ελλάδα.
Χρυσάνθη Λαμπροπούλου
Μ.Η.Τ. 232120