Καμία προστασία από τις κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων δεν προσφέρει η ρύθμιση για τις ληξιπρόθεσμες όφειλες προς το Δημόσιο. Οπως ορίζει ρητά ο νόμος (και αποκρύπτεται από την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών), η Εφορία θα μπορεί να προχωρά σε κατασχέσεις ακινήτων αυτοκινήτων, μισθών ή συντάξεων, ακόμη και όταν οι οφειλέτες είναι συνεπής και πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους!
Ο νόμος 4152/2013, που πήρε ΦΕΚ πριν από δύο εβδομάδες, είναι σαφής:
«Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα, και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε, να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη, και να μη χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας (…), ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης αυτού, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη, να δίνει εντολή παρακράτησης μέρους ή του συνόλου της χρηματικής απαίτησης του οφειλέτη κατά τρίτων προσώπων για την είσπραξη της οποίας ζητείται το αποδεικτικό ενημερότητας» κ.λπ.
Με άλλα λόγια, το ρίσκο που αναλαμβάνει κάποιος με τις νέες διατάξεις είναι, εν αγνοία του, να δώσει στο Δημόσιο τα «κλειδιά» της περιουσίας του, ώστε να εισπράξει από μόνο του τα χρέη, είτε αυτός πληρώνει τις δόσεις του είτε όχι.
Τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα θα πρέπει να περάσουν από «ιερά εξέταση» για να γίνει δεκτή η αίτησή τους. Το υπουργείο Οικονομικών φαίνεται ότι βρήκε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να υποχρεώσει 2.500.000 οφειλέτες να αποκαλύψουν «με χαρτί και καλαμάρι» της περιουσία τους, ακόμη και τους τραπεζικούς λογαριασμούς με τις καταθέσεις τους.
Αποκτά έτσι η Εφορία τη δυνατότητα να προχωρά με συνοπτικές διαδικασίες σε κατασχέσεις, ακόμη και αν οι οφειλέτες τηρούν με συνέπεια τις νέου τύπου ρυθμίσεις χρεών που θα κάνουν.
Ο οφειλέτης μαζί με την αίτηση υποχρεούται να καταθέσει υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 και να δώσει στοιχεία για:
-το σύνολο των περιουσιακών του στοιχείων (κινητή και ακίνητη περιουσία οποιασδήποτε μορφής),
-το ετήσιο εισόδημά του,
-επενδύσεις/συμμετοχές κάθε μορφής,
-τους αριθμούς των τραπεζικών του λογαριασμών (IBAN),
-οχήματα των οποίων έχει την κυριότητα,
-τα ακίνητα επί των οποίων έχει εμπράγματο δικαίωμα,
-απαιτήσεις από τρίτους,
-το τρέχον και το αναμενόμενο εισόδημά του.
Για χρέη άνω των 75.000 ευρώ ο οφειλέτης υποχρεούται να προσκομίσει εκτίμηση πραγματογνώμονα (από λογιστή, δικηγόρο κ.λπ.) για την περιουσία και την οικονομική του θέση. Για μεγάλα χρέη, άνω των 300.000 ευρώ, υποχρεώνεται να προσκομίσει εγγυητική επιστολή τράπεζας, να εγγράφει υποθήκη επί ακινήτων του ή ακόμα και να βρει εγγυητή άλλο «αξιόχρεο» πρόσωπο.
Στέλιος Κράλογλου