Μικρά παιδιά από τεσσάρων έως έξι ετών κάνουν έναν κύκλο και ακουν με προσήλωση τις μελωδίες ενός παραδοσιακού οργάνου που παίζει ο δάσκαλός τους. Είναι η πρώτη τους επαφή με την παράδοση και τη βυζαντινή μουσική. Λίγο πιο μακριά, κάποιοι άλλοι λιλιπούτειοι μαθητές κάνουν πρόβα (μαζί με αρκετούς άλλους, μεγαλύτερους), μετέχοντας στη χορωδία βυζαντινής μουσικής. Αυτά συνέβαιναν σε όλη τη διάρκεια της φετινής χρονιάς στο πρότυπο Σχολείο Ψαλτικής που λειτουργεί στο Μαρούσι και ολοκλήρωσε πριν από λίγες μέρες τα μαθήματά του. To Σχολείον Ψαλτικής ιδρύθηκε το 2008 από τους Κωνσταντίνο Μπουσδέκη και Κωνσταντίνο Φωτόπουλο. Πρόκειται για μια μουσική σχολή που ασχολείται αποκλειστικά με τη διδασκαλία της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, εκκλησιαστικής και κοσμικής. Παράλληλα με τα μαθήματα βυζαντινής μουσικής, δραστηριοποιείται και η υψηλών απαιτήσεων βυζαντινή χορωδία «Εν ψαλτηρίω», με 25 μόνιμα μέλη. «Στόχος και των δύο αυτών δραστηριοτήτων είναι η μεταλαμπάδευση της ανεκτίμητης βυζαντινής μουσικής σε ανθρώπους που έχουν αυτή την κλίση, αλλά και η διάδοσή της στο ευρύ κοινό» δηλώνει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο νεαρός συνιδρυτής της Σχολής Κωνσταντίνος Μπουσδέκης.
Πρόκειται για μια ιδιωτική πρωτοβουλία, λόγω, όμως, του ότι βρίσκεται στα όρια της Μητρόπολης Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού, έχει την ευλογία και τη στήριξη του σεβασμιότατου κ. Κυρίλλου αλλά και του Δήμου Αμαρουσίου. Πέραν της κλασικής ύλης της βυζαντινής μουσικής, υπάρχουν τμήματα παλαιογραφίας και μελοποιίας, αλλά και τμήματα για πρακτικούς ψάλτες, για ιερείς και για σλαβόφωνους. Στον τομέα της παραδοσιακής μουσικής διδάσκονται τραγούδι, κλαρίνο, βιολί, λύρα κρητική, λύρα πολίτικη, νέι, καβάλ, λάφτα, ταμπουρά, ούτι, κανονάκι, σαντούρι, λαούτο και παραδοσιακά κρουστά. Υποχρεωτικά είναι και τα μαθήματα θεωρίας. «Από τον συνδυασμό όλων αυτών των μαθημάτων προκύπτουν οι χορωδίες και τα μουσικά σύνολα της σχολής μας» λέει ο κ. Μπουσδέκης και προσθέτει: «Είναι πολύ σημαντικό οι ψάλτες αλλά και οι μουσικοί να μαθαίνουν να συνεργάζονται και να λειτουργούν ως σύνολο. Εκεί διδάσκονται από τους παλαιότερους και εμπειρότερους και εκεί βλέπουν μια πιο πρακτική εφαρμογή των μαθημάτων που κάνουν. Πολύ σημαντική (για τους μαθητές της βυζαντινής μουσικής) είναι και η παρουσία τους στα ιερά αναλόγια των δασκάλων τους, όπου, κάθε Κυριακή, κάνουν πράξη όλα αυτά που διδάσκονται κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Ελπιδοφόρο και με μεγάλη απήχηση είναι και το τμήμα μουσικής προπαιδείας, στο οποίο παιδιά 4-6 ετών εισάγονται στον κόσμο της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής μέσα από παιχνίδια, τραγούδια, ψαλμούς, ζωγραφική και χορό».
Στη σχολή φοιτούν συνολικά 80 μαθητές. Μόνο το παιδικό τμήμα αριθμεί 20 άτομα. «Οσο μικρότερος ξεκινήσει κανείς τόσο πιο εύκολο είναι να προχωρήσει, λόγω της αυξημένης αντίληψης και ευελιξίας που παρατηρείται σε αυτές τις ηλικίες» λέει ο κ. Μπουσδέκης, που σπεύδει να απαντήσει αν η βυζαντινή μουσική είναι ξεπερασμένη: «Η βυζαντινή μουσική έχει μια τεράστια και πολύ πλούσια ιστορία 12 αιώνων. Είμαστε πλέον σε μια εποχή που υπάρχει (επι)στροφή στις ρίζες και την παράδοση. Παρατηρείται έντονη και αυξανόμενη κινητικότητα και ζήτηση για τέτοιου είδους μαθήματα και αυτό είναι παρήγορο. Βέβαια, το μεγάλο μέρος του πληθυσμού εξακολουθεί να αγνοεί τα περί βυζαντινής μουσικής και αυτό δύσκολα θα αλλάξει. Για εμάς είναι ελπιδοφόρο και ενθαρρυντικό να βλέπουμε τη σχολή μας να γεμίζει με νέα παιδιά τα οποία -με τη σειρά τους- φέρνουν τους φίλους τους και πάει λέγοντας. Κρίνοντας και από τους ίδιους μας τους εαυτούς, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η παρέα παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτές τις περιπτώσεις. Μπορεί να σε κάνει να αγαπήσεις κάτι πάρα πολύ ή και να το απορρίψεις ακόμα. Οι γονείς στέλνουν τα παιδιά τους να μάθουν βυζαντινή μουσική ώστε να έχουν επαφή με ανθρώπους που είναι κοντά στον Θεό και την Εκκλησία. Είναι κέρδος μιας ζωής, γνώσεις που δεν ξεχνιούνται ποτέ».
Κατά την παλιά παράδοση της Κωνσταντινούπολης, οι ιδιοκτήτες της σχολής αποφάσισαν να επαναφέρουν τον θεσμό των Διαγωνισμών Μελοποιίας, μέσα από τον οποίο ελπίζουν να προκύψουν νέοι, ταλαντούχοι μελωδοί. Επίσης συνεργάζονται με σημαντικούς ιεροψάλτες. «Μεγάλη τιμή είναι για τη σχολή μας η συνεργασία με τον τ. Αρχοντα Λαμπαδάριο τ. Μ. τ. Χ. Ε. κ. Βασίλειο Εμμανουηλίδη, ο οποίος μας επισκέπτεται τακτικά και μας βοηθάει με την πολύτιμη εμπειρία του. Συχνή επαφή έχουμε και με Αγιορείτες ψάλτες από τις γνωστές ψαλτικές αδελφότητες των Δανιηλαίων και Θωμάδων, αλλά και με τους περισσότερους εξ Αθηνών μεγάλους πρωτοψάλτες, με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί ή έχουμε συμψάλει ή τους έχουμε προσκαλέσει για κάποιο σεμινάριο ή ομιλία» αναφέρει, κλείνοντας, ο κ. Μπουσδέκης.
Info: Eγγραφές πραγματοποιούνται από 1η Σεπτεμβρίου και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Μπορούν να γίνουν και μέσω της ιστοσελίδας www.sholeionpsaltikis.gr.
Και ειδικό παράρτημα στην (ορθόδοξη) Μόσχα
Η σχολή έχει και παράρτημα στη Μόσχα, που ήταν έως το 2008 Σχολή Βυζαντινής Μουσικής με διευθυντή τον έτερο ιδιοκτήτη Κωνσταντίνο Φωτόπουλο. Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν το πολυφωνικό σύστημα και όχι τη μονοφωνική βυζαντινή μουσική, όμως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που επιθυμούν να μάθουν τη δική μας μουσική γιατί τη θεωρούν πιο εκκλησιαστική. «Ο κ. Φωτόπουλος έμεινε στη Μόσχα πολύ καιρό, και τώρα οι τότε μαθητές του συνεχίζουν το πολύ δύσκολο έργο της διδασκαλίας της βυζαντινής μουσικής. Υπάρχει καθημερινή επαφή και ήδη πολλοί από τους εκεί μαθητές μας διδάσκουν σε ινστιτούτα, σε ενοριακούς ναούς, σε ορθόδοξα μοναστήρια, ανδρικά και γυναικεία, και συγκροτούν βυζαντινούς χορούς. Επίσης, προσπαθούν να προωθήσουν τη βυζαντινή μουσική και σε πανεπιστημιακό επίπεδο, αφού κάποιοι είναι διδάκτορες ή καθηγητές σε μουσικά πανεπιστήμια. Είναι μια πολύ σημαντική και κοπιώδης προσπάθεια, χωρίς υποστήριξη από επίσημους φορείς, η οποία επιβιώνει λόγω της τεράστιας θέλησης αυτών των ανθρώπων και της απίστευτης αγάπης που έχουν για τη βυζαντινή μουσική. Το νιώθουμε αυτό πολύ έντονα κάθε φορά που τους επισκεπτόμαστε» αναφέρει ο κ. Μπουσδέκης.
Δημήτρης Ριζούλης
Μ.Η.Τ. 232120