Με τις φωνές των μαθητών και ενίοτε των… καθηγητών αναμένεται να γεμίσει και πάλι, έπειτα από 40 και πλέον χρόνια, το νεοκλασικό κτίριο των οδών Αχαρνών και Χέυδεν (η γνωστή Βίλα Αμαλίας), που από το 1932 φιλοξενούσε το ιστορικό 2ο Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών, έπειτα από την έγκριση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Αθηναίων για την αποκατάστασή του.
Ο προϋπολογισμός της ανακατασκευής αγγίζει τα 3.000.000 ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από το ΕΣΠΑ, στο πλαίσιο του σχεδίου αστικής ανάπτυξης «Εργο Αθήνα», ενώ, σύμφωνα με αυτό, το αριστούργημα του Ερνστ Τσίλερ, που χτίστηκε το 1860, θα επαναχρησιμοποιηθεί ως σχολείο. Η είδηση της «ανάστασης» του νεοκλασικού της Αχαρνών χαροποίησε ιδιαίτερα τον Σύλλογο των Αποφοίτων του 2ου Γυμνασίου Αρρένων Αθηνών, ο οποίος σήμερα αριθμεί περισσότερα από 1.000 μέλη, προερχόμενα κυρίως από τις τάξεις του 1947 και μετά.
Προσωπικότητες
Με αφορμή την ευχάριστη αυτή εξέλιξη, η «δημοκρατία» ανέτρεξε στο παρελθόν του ιστορικού σχολείου, στα θρανία του οποίου κάθισαν κατά καιρούς μερικές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας. Επιστήμονες, επιχειρηματίες, πολιτικοί, αθλητές, καλλιτέχνες και ακαδημαϊκοί έχουν συνδέσει το όνομά τους με το «αυστηρό αλλά αποτελεσματικό», όπως λένε, γυμνάσιο και δεν λησμονούν τα ανέμελα αλλά ταραγμένα -για τη χώρα- χρόνια που πέρασαν σε αυτό.
«Το γυμνάσιο αυτό απέκτησε τη μεγάλη φήμη του ευθύς μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο, επί γυμνασιαρχίας Πάνου Πάτρα (1947-1960), ενός ανθρώπου αυστηρού αλλά συνάμα άριστου γνώστη των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών της εποχής και καινοτόμου εκπαιδευτικού» αναφέρει ο επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ Αλέξανδρος Κώνστας, απόφοιτος και αυτός του ιστορικού σχολείου. Οι μαθητές τότε, εισερχόμενοι στις αίθουσες διδασκαλίας και στους επιβλητικούς ψηλοτάβανους διαδρόμους, διάβαζαν την προτροπή του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού: «Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα νιώσεις κάθε είδους μεγαλείο».
Ορθολογικό έργο
Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, ότι από ένα τέτοιο σχολείο, «για το ορθολογικό έργο του οποίου εν πολλοίς υπεύθυνος είναι ο γυμνασιάρχης Πάτρας», αποφοίτησαν νέοι οι οποίοι με τη μετέπειτα διαδρομή τους επιβεβαίωσαν -και συνεχίζουν να το κάνουν- τον θρύλο του 2ου Γυμνασίου. Αλέκος Φασιανός, Θεόδωρος Αγγελόπουλος, Σπύρος Λάμπρου, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Τρύφων Καρατζάς, Μάριος Στρόφαλης, Γιώργος Μαύρος και Πέτρος Ζουμπουλάκης. Και είναι μόνο μερικοί από τους δεκάδες αποφοίτους του σχολείου, του οποίου ποτέ δεν έπαψαν να αισθάνονται μαθητές, όπως χαρακτηριστικά επεσήμαναν σε πρόσφατη εκδήλωση προς τιμήν του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου, αποφοίτου και αυτού της τάξης του ’47.
Οι απόφοιτοι του 1956 εκδίδουν ακόμα την εφημερίδα τους
Σήμερα, δεκαετίες ολόκληρες μετά την αποφοίτησή τους, οι πρώην συμμαθητές συναντιούνται ακόμα στο εντευκτήριο του Συλλόγου Αποφοίτων 2ου Γυμνασίου Αρρένων Αθηνών (επί της οδού Ιουλιανού), θυμούνται τα παλιά και εκδίδουν ακόμη τη δική τους τριμηνιαία… μαθητική εφημερίδα, τους «Συμμαθητές»! Με μπροστάρηδες τους αποφοίτους του ’56, η εφημερίδα των παλιών συμμαθητών εξακολουθεί να δένει με μια αόρατη κλωστή τις ζωές όσον είχαν την τύχη να περάσουν την πόρτα του 2ου Γυμνασίου, κρατώντας ζωντανές τις μνήμες των μαθητικών χρόνων τους σε ένα σχολείο που στην εποχή του θεωρούνταν πρότυπο. «Το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων ήταν μαζί με το Βαρβάκειο το κορυφαίο σχολείο των Αθηνών. Υπήρχαν παιδιά που έρχονταν ακόμη και από την Καλλιθέα, δηλώνοντας ψεύτικες διευθύνσεις, και ο λόγος ήταν ακριβώς η καλή φήμη που ακολουθούσε το σχολείο» τονίζει ο απόφοιτος της τάξης του ’70 και επιχειρηματίας σήμερα Νίκος Βερροιόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων.
Τα μετέπειτα χρόνια
Το 1973, ωστόσο, το αρχιτεκτονικό στολίδι του Τσίλερ κλείνει τις πόρτες του και το σχολείο μεταφέρεται σε ένα εξίσου εξαιρετικό κτίσμα στην αρχή της οδού Αχαρνών, κοντά στην πλατεία Βάθη (πρώην Αρσάκειο). Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 παύει πια να είναι αρρένων και μετατρέπεται σε μεικτό, «εξέλιξη ευεργετική, η οποία έδωσε επιπλέον ώθηση και άλλη δυναμική στο 2ο», όπως χαρακτηριστικά σημείωσε στην πρόσφατη τιμητική εκδήλωση για τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο ο μουσικοσυνθέτης Μάριος Στρόφαλης.
Από το 1990 έως και τον Δεκέμβριο του 2012 το κτίριο της Χέυδεν θα τελέσει υπό κατάληψη από άτομα του αντιεξουσιαστικού χώρου και τότε είναι που θα λάβει και το όνομα Βίλα Αμαλίας.
«Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η παρουσία των καταληψιών βοήθησε στη διάσωση του σχολείου μας από την πλήρη εγκατάλειψη ή ακόμα και την κατάρρευση» σχολιάζει ο κ. Βερροιόπουλος. Οσον αφορά το παρόν, ο ίδιος αναφέρει ότι το 2ο Γυμνάσιο δεν υφίσταται πλέον στην Αθήνα. «Για κάποια χρόνια λειτούργησε στο κτίριο της πλατείας Βάθη, έπειτα μετατράπηκε σε διαπολιτισμικό σχολείο και σήμερα το 2ο Γυμνάσιο δεν υφίσταται. Είναι φυσικό να είμαστε χαρούμενοι με την προοπτική της επαναλειτουργίας της “φυσικής έδρας” του σχολείου μας. Αυτός άλλωστε ήταν και ο σκοπός και η επιθυμία του συλλόγου μας. Για τον λόγο αυτόν και οι περισσότεροι από εμάς με κάθε ευκαιρία επαναφέραμε το θέμα στην επικαιρότητα».
Πρώτο κουδούνι το 2015
Η μελέτη της ανακατασκευής της Επαυλης Αργυροπούλου (όπως επίσης είναι γνωστό το 2ο Γυμνάσιο, μια και σε αυτό διέμενε από το 1860 ο διπλωμάτης Π. Αργυρόπουλος) προβλέπει επίσης την ανακατασκευή της παρακείμενης κατοικίας του κατοχικού πρωθυπουργού Ιωάννη Ράλλη. Επιπλέον, προβλέπεται η διατήρηση και η ενίσχυση της περιμετρικής λιθοδομής και η κατεδάφιση των υπόλοιπων δομικών στοιχείων στο εσωτερικό του κτιρίου, ώστε σε αυτό να στεγαστούν οι νέες αίθουσες, τα εργαστήρια, οι χώροι πληροφορικής και οι λοιποί βοηθητικοί χώροι, ενώ τα δύο κτίσματα θα ενοποιηθούν εσωτερικά και στους τρεις ορόφους τους. Στο εξωτερικό, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το ενοποιημένο πια σχολικό συγκρότημα αναμένεται να διατηρήσει την αρχική νεοκλασική μορφή του, όπως επίσης προβλέπεται η διατήρηση της χαρακτηριστικής ελικοειδούς εσωτερικής σκάλας.
Η υπογραφή της σύμβασης του έργου της ανακατασκευής αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Μάρτιο και οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να έχουν καταθέσει την προσφορά τους έως τις 7 Ιανουαρίου 2014. Το… κουδούνι στο ιστορικό κτίριο της Χέυδεν θα ηχήσει και πάλι -σύμφωνα με τον σχεδιασμό- το φθινόπωρο του 2015.
Αγγελος Σκορδάς
Μ.Η.Τ. 232120