Aλλαγές και στον τρόπο λειτουργίας της Βουλής και στη διαδικασία νομοθέτησης θα επιφέρει ενδεχόμενη σύσταση σώματος Γερουσίας και παράλληλη μείωση του αριθμού των βουλευτών. Η σκέψη για τον νέο θεσμό δεν είναι νέα, αλλά έχει εκφραστεί δημοσίως από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά τον περασμένο Ιούνιο στο προσυνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στο Ναύπλιο για τη συνταγματική αναθεώρηση, ο οποίος έβαλε στην προμετωπίδα των συνταγματικών αλλαγών που θα προωθήσει η Ν.Δ. τον θεσμό της Γερουσίας, τις αρμοδιότητές του, τη μείωση του αριθμού των βουλευτών, αλλά και το ασυμβίβαστο βουλευτή – υπουργού.
Οσον αφορά τη Γερουσία, η μεγαλύτερη συζήτηση γίνεται για τις αρμοδιότητες προκειμένου να αποτελέσει ένα δεύτερο νομοθετικό σώμα με ουσιαστικό ρόλο. Σε πρώτο στάδιο, η σύγκριση με ξένες Γερουσίες ή Ανω Βουλές χωρών όπως η Βρετανία (Βουλή των Λόρδων), η Γερμανία (Bundesrat), η Γερουσία του Κογκρέσου στις ΗΠΑ είναι παρακινδυνευμένη, τόσο για τις εξουσίες όσο και για τον τρόπο εκλογής των γερουσιαστών.
Ανώτατη κυβερνητική πηγή, μιλώντας στην «κυριακάτικη δημοκρατία», αποκάλυψε ότι μία από τις σκέψεις που υπάρχουν είναι στη Γερουσία να περάσει και η αρμοδιότητα της σημερινής β΄ ανάγνωσης των νομοσχεδίων.
Η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή θα ολοκληρώνει το έργο της κατά την α΄ ανάγνωση, όμως για να εισαχθεί το νομοσχέδιο προς συζήτηση και ψήφιση από την Ολομέλεια θα πρέπει να τυγχάνει της έγκρισης της Γερουσίας κατά την α΄ ανάγνωση. Πρακτικά και εφόσον ισχύσει αυτό σημαίνει την πλήρη ανατροπή όσων γνωρίζαμε μέχρι σήμερα καθώς η Γερουσία, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες, θα είναι το δεύτερο φίλτρο, ο δεύτερος έλεγχος στα νομοσχέδια, τα οποία θα μπορεί να μπλοκάρει πριν από την εισαγωγή τους στην Ολομέλεια και να αποτρέπει την ψήφισή τους. Πράγματα καινοφανή για τη μεταπολιτευτική Ελλάδα.
Αγνωστο ωστόσο παραμένει ακόμα αν η σχετική πρόβλεψη θα ισχύει και για τον Κρατικό Προϋπολογισμό, κάτι πάντως που δεν συμβαίνει στις περισσότερες άλλες χώρες με δύο νομοθετικά σώματα, ενώ η δυνατότητα εξεταστικών και επιτροπών προκαταρκτικής εξέτασης ενδέχεται να περάσει και αυτή στη Γερουσία.
Ως προς τον τρόπο εκλογής, μολονότι η συζήτηση δεν έχει μπει στις λεπτομέρειες, η σκέψη που υπάρχει είναι η επικράτεια να χωριστεί σε μεγάλες περιφέρειες οι οποίες και θα εκλέγουν τους γερουσιαστές (όσους εξ αυτών θα είναι με σταυρό) ανάλογα με την πληθυσμιακή δύναμή τους. (π.χ. γερουσιαστής Πελοποννήσου).
Η ενίσχυση του κύρους του βουλευτή αποτελεί πρώτη προτεραιότητα του Αντώνη Σαμαρά. Πιθανή σύσταση ωστόσο της Γερουσίας, η οποία απαιτεί συνταγματική αναθεώρηση, θα σημάνει και την ταυτόχρονη μείωση του αριθμού των βουλευτών στους 250. Ως αντίβαρο -και μόνο στο άκουσμα της σκέψης υπήρξαν πάλι αρκετές γκρίνιες από κυβερνητικούς βουλευτές- και προκειμένου να ενισχύσει τον θεσμό του βουλευτή η κυβέρνηση θα ρίξει στο τραπέζι της διαβούλευσης για τη συνταγματική αναθεώρηση και το ασυμβίβαστο μεταξύ βουλευτή και υπουργού. Βουλευτής που θα αποδέχεται τη θέση του υπουργού θα εξαναγκάζεται σε παραίτηση, ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο της απαγόρευσης της υποψηφιότητάς του στις βουλευτικές εκλογές που θα προκηρύσσονται αμέσως μετά τη θητεία του.
Με αυτόν τον τρόπο η Βουλή θα «καθαρίσει» από υπουργούς, οι οποίοι θα μετέχουν και στην εκτελεστική αλλά και στη νομοθετική εξουσία, και θα αποκτήσει ρόλο καθαρά νομοθετικό όπως ορίζει το Σύνταγμα, ενώ οι ακομμάτιστοι υπουργοί θα πρέπει πλέον να δίνουν μάχη για να περνούν τα νομοσχέδια από τη Βουλή, ο ρόλος της οποίας θα αναβαθμιστεί.
Γιώργος Λυκουρέντζος
Μ.Η.Τ. 232120