Oι πιλότοι της Lufthansa καθήλωσαν τα αεροσκάφη του γερμανικού αερομεταφορέα στο έδαφος. Οι δημόσιοι υπάλληλοι στο Μόναχο αλλά και σε άλλες περιοχές απεργούν ζητώντας μισθολογικές αυξήσεις. Ακόμα και οι υπάλληλοι της Amazon στη Γερμανία απεργούν ζητώντας αυξήσεις. Στη Γερμανία δεν είναι όλα ρόδινα και ακόμα και η «ιστορική» απόφαση για τη θεσμοθέτηση του κατώτατου μισθού δεν αναμένεται να λύσει το πρόβλημα της εισοδηματικής ανισότητας, που σπάνια αναφέρεται στις αναλύσεις περί γερμανικής ηγεμονίας. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, το 19% των Γερμανών, περίπου 23.000.000 άνθρωποι, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μέσος όρος των συντάξεων είναι 700 ευρώ τον μήνα με πτωτικές τάσεις. Περίπου 4.200.000 άνθρωποι ζουν με το κοινωνικό επίδομα των 382 ευρώ τον μήνα (Hartz IV) συν το επίδομα φθηνής κατοικίας.
Ο νόμος που θεσμοθετεί κατώτατο μισθό στη χώρα και ο οποίος θα εφαρμοστεί το αργότερο έως το 2017 και αποτελεί πρόγραμμα-κλειδί της τρίτης κυβέρνησης Μέρκελ πήρε το πράσινο φως την Τετάρτη. Το επίπεδο της κατώτατης αμοιβής στη Γερμανία ορίστηκε στα 8,5 ευρώ μεικτά την ώρα. Αυτός ο νόμος ήταν το βασικό θέμα της διαπραγμάτευσης μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Ο νόμος θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2015, αλλά προβλέπεται η εφαρμογή μεταβατικής περιόδου για τους τομείς όπου θα ισχύει ακόμη κλαδική σύμβαση. Το αργότερο μέχρι το 2017 θα έχει εφαρμοστεί για όλους τους εργαζομένους πλην των κάτω των 18 ετών, των μαθητευομένων και των μακροχρόνια ανέργων, οι οποίοι εξαιρούνται για το πρώτο εξάμηνο από την πρόσληψή τους. Με βάση τη συμφωνία, οι εταιρίες θα έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν τους μακροχρόνια ανέργους λιγότερο από τον κατώτατο μισθό για τους πρώτους έξι μήνες εργασίας. Η υπουργός Εργασίας Αντρέα Νάλες, στέλεχος των Σοσιαλδημοκρατών, επιδίωκε η εξαίρεση να αφορά μόνο τους μακροχρόνια ανέργους, για τους οποίους οι εργοδότες τους λάμβαναν επιδοτήσεις. Ο νόμος που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο πρέπει να εγκριθεί στη συνέχεια από τους βουλευτές της Κάτω Βουλής της Γερμανίας και στη συνέχεια από τα μέλη της Ανω Βουλής.
Η θέσπιση κατώτατου μισθού αποτελεί επανάσταση σε μια χώρα όπου η διαπραγμάτευση των μισθών από τους κοινωνικούς εταίρους αποτελούσε ιστορικό θεσμό. Οι εταίροι της Γερμανίας, με πρώτη τη Γαλλία, ελπίζουν ότι η εφαρμογή του νόμου θα αντιμετωπίσει το ντάμπινγκ σε ορισμένους τομείς όπως των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, και ότι θα τονώσει την εσωτερική κατανάλωση στην πρώτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρώπης.
Η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ και οι συντηρητικοί συμφώνησαν με μισή καρδιά με το σχέδιο, και μάλιστα οι Χριστιανοδημοκράτες ήλπιζαν να περιορίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο το πεδίο εφαρμογής του κατώτατου μισθού με την πρόβλεψη σειράς εξαιρέσεων, χρησιμοποιώντας ως απειλή την κατάργηση θέσεων εργασίας σε μεγάλη κλίμακα. Πολλοί όπως ο Καρλ Μπρένκε, ερευνητής στο Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Μελετών, προειδοποιούν για τις συνέπειες της θέσπισης του κατώτατου μισθού. «Σίγουρα ο κατώτατος μισθός θα επηρεάσει την κατανομή μισθών και θα συμβάλει στον περιορισμό της ανισότητας στα χαμηλά εισοδήματα. Ωστόσο, υπάρχουν δύο περιορισμοί οι οποίοι θα πρέπει να προσεχθούν. Από τη μια μεριά στηρίζονται αυτά τα πορίσματα στην υπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές στο πεδίο της απασχόλησης. Εάν μειωθεί η απασχόληση, αυτό θα έχει επιπτώσεις και στα εισοδήματα, τα οποία θα μειωθούν». Οι συντελεστές της έρευνας καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η καθιέρωση του κατώτατου μισθού δεν θα μείωνε σημαντικά τη φτώχεια και την εισοδηματική ανισότητα.
Αν και το ποσοστό ανεργίας είναι σχετικά χαμηλό, καθώς κυμαίνεται γύρω στο 7%, με αυξητικές ωστόσο τάσεις, το μέλλον της γερμανικής οικονομίας κάθε άλλο παρά ευοίωνο είναι, καθότι πρόκειται για μια κατεξοχήν εξωστρεφή οικονομία, η εξέλιξη της οποίας εξαρτάται σημαντικά από την πορεία των εξαγωγών, γεγονός που ανησυχεί δεόντως τις γερμανικές οικονομικές και πολιτικές ελίτ.
Για τον κατώτατο μισθό η ίδια η Μέρκελ έχει δεχτεί σφοδρή κριτική, καθώς πολλοί την κατηγορούν ότι ποτέ δεν ήταν πραγματικά καγκελάριος όλων των Γερμανών. Οι χαμηλόμισθοι, το πραγματικό εισόδημα των οποίων είναι χαμηλότερο απ’ ό,τι πριν από 20 χρόνια, είναι χιλιάδες.
Στα κάγκελα πιλότοι, δημόσιοι υπάλληλοι και οι απασχολούμενοι στην Amazon
Οι απεργίες όμως συνεχίζονται. Οι εργαζόμενοι στο διαδικτυακό πολυκατάστημα Αmazon της Γερμανίας απέργησαν τη Δευτέρα, διεκδικώντας εξίσωση των μισθών τους με τον μέσο όρο των αποδοχών στον κλάδο. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις στην Αmazon Γερμανίας ξεκίνησαν τον περασμένο Μάιο και, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, θα συνεχιστούν εάν χρειαστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς η εργοδοσία είχε τον απαιτούμενο χρόνο να διαπραγματευθεί προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία με τους εργαζομένους. Από την πλευρά της, η διοίκηση υποστηρίζει ότι οι εργαζόμενοι ανήκουν στον κλάδο των logistics (της τροφοδοσίας) και όχι της διανομής, όπως ισχυρίζονται οι ίδιοι, και οι αποδοχές τους είναι ανάλογες.
Αναταραχή επικρατεί στο γερμανικό δημόσιο, όπου από τα μέσα Μαρτίου δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι προκηρύσσουν διαρκώς απεργίες με κύριο αίτημα τις αυξήσεις στους μισθούς. Από τη Βαυαρία έως τη Βάδη – Βιρτεμβέργη και το Μόναχο χιλιάδες εργαζόμενοι στο δημόσιο συμμετέχουν στις απεργίες. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις κορυφώθηκαν αυτή την εβδομάδα με την ιστορική, όπως χαρακτηρίστηκε, τριήμερη απεργία των περίπου 5.400 πιλότων της Lufthansa. Τουλάχιστον 3.800 πτήσεις ακυρώθηκαν, πάνω από μισό εκατομμύριο επιβάτες έμειναν με το εισιτήριο στο χέρι. Η Lufthansa υπολόγισε το κόστος της τριήμερης απεργίας σε διψήφιο αριθμό εκατομμυρίων έως και 50.000.000 ευρώ. Επί 40 χρόνια στη Lufthansa οι πιλότοι που ξεπερνούσαν το όριο ηλικίας για πτήσεις υπέγραφαν τα λεγόμενα «προσυνταξιοδοτικά συμβόλαια». Αυτές οι συμβάσεις εργασίας τούς έδιναν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να έχουν ασφάλιση ως προσωπικό της εταιρίας, χωρίς όμως να πραγματοποιούν πτήσεις, έως ότου συμπληρώσουν το 65ο έτος της ηλικίας τους και βγουν στη σύνταξη. Με τους νέους νόμους περί συνταξιοδότησης που ισχύουν για όλους τους εργαζομένους στη Γερμανία οι πιλότοι είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται κανονικά έως τη συμπλήρωση των 65 ετών. Ανοιχτό παραμένει και το θέμα των μισθολογικών αυξήσεων, με το συνδικάτο των πιλότων Cockpit να ζητά αυξήσεις ύψους περίπου 10%. Το ύψος των συνολικών διεκδικήσεων των πιλότων υπολογίζεται στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Κι όμως, η Μέρκελ ενισχύθηκε κι άλλο
Πάντως η ίδια η Ανγκελα Μέρκελ δεν φαίνεται να έχει προσωπικό πολιτικό κόστος από τις απεργίες ή από τη θέσπιση του κατώτατου μισθού που έχει δυσαρεστήσει τους εργοδότες. Σύμφωνα με την τελευταία εβδομαδιαία δημοσκόπηση του ινστιτούτου Forsa για λογαριασμό των Stern και RTL, Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU) κερδίζουν μια μονάδα σε και συγκεντρώνουν για πέμπτη φορά εντός του τρέχοντος έτους 42% στην πρόθεση ψήφου. Οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες (SPD), αντίθετα, συνεχίζουν να βρίσκονται σε ιστορικό δημοσκοπικό χαμηλό, λαμβάνοντας, όπως και τις προηγούμενες εβδομάδες, μόλις 23%. Ισχυρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης παραμένει η Αριστερά με 10%, ενώ μία μονάδα χάνουν οι Πράσινοι, υποχωρώντας στο 9%.
Στέλλα Θεοδώρου
Μ.Η.Τ. 232120