Με δεμένα τα χέρια βρίσκεται ακόμη μια φορά το Δημόσιο σε ό,τι αφορά την προσπάθεια αποχώρησής του από τον έλεγχο των τραπεζών και επιστροφής τους σε ιδιωτικά χέρια. Ούτε και σε αυτή, την τρίτη κατά σειράν περίοδο άσκησης των warrants (δικαιώματα αγοράς μετοχών), θα μπορέσει το Δημόσιο να επωφεληθεί, καθώς οι τιμές των μετοχών των τραπεζών στο Χρηματιστήριο κινούνται χαμηλότερα από τις τιμές στις οποίες θα συνέφερε τους επενδυτές να αγοράσουν νέες. Την ίδια ώρα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας εξακολουθεί να έχει απώλειες 10 δισεκατομμυρίων ευρώ σε σχέση με τα κεφάλαια που κατέβαλε ως μετοχικό κεφάλαιο για να σώσει τις τράπεζες (έχει καταβάλει και επιπλέον κεφάλαια για να καλύψει το χρηματοδοτικό τους).
Τα τραπεζικά ιδρύματα αναζητούν ακόμη μια δίοδο προς την ιδιωτικοποίησή τους μέσω των «τίτλων παραστατικών δικαιωμάτων κτήσης μετοχών», όπως λέγονται στα ελληνικά τα warrants, με τον απεγκλωβισμό τους από το Δημόσιο να παραμένει ο κύριος στόχος. Η υποκείμενη αξία κάθε warrant είναι η κοινή μετοχή της τράπεζας πάνω στην οποία αυτό θα έχει εκδοθεί.
Οι συγκεκριμένοι τίτλοι αποτέλεσαν ένα κίνητρο για τους επενδυτές να συμμετάσχουν στην αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών. Ομως, τα συγκεκριμένα warrants μπορούν να ασκηθούν από τους κατόχους τους σε καθορισμένες ημερομηνίες – είτε στη λήξη τους είτε σε μια συγκεκριμένα ημέρα ανά εξάμηνο. Παράλληλα, οι τιμές τους κινούνται υψηλότερα από τις τιμές των μετοχών των τραπεζών -με εξαίρεση τη μετοχή της Alpha Bank- καθιστώντας έτσι ασύμφορη την άσκησή τους.
Ετσι, με τον τρόπο που έγινε η έκδοση των warrants και το ίδιο το ΤΧΣ είναι δεσμευμένο ως το 2016, εκτός κι αν τα αγοράσει το ίδιο. Και αυτό γιατί τα warrants είναι «κλειδωμένα» για την πρώτη τριετία από την έκδοσή τους και μόνο από το β’ εξάμηνο του 2016 και μετά το ΤΧΣ θα μπορεί να πουλήσει τις μετοχές που αντιστοιχούν στα warrants, χωρίς να δεσμεύεται από το δικαίωμα των κατόχων.
Στην περίπτωση της Alpha Bank η 12η Δεκεμβρίου έχει οριστεί ως η καταληκτική ημερομηνία άσκησης του παραστατικού, με τιμή εξάσκησης το 0,47 ευρώ, ενώ η καταχώριση εντολών συμμετοχής στην άσκησης ξεκίνησε την περασμένη Πέμπτη. Ετσι, από εδώ και μόνο το Δημόσιο θα μπορούσε να αντλήσει περί τα 300.000.000 ευρώ.
Η τρίτη περίοδος εξάσκησης της Εθνικής Τράπεζας έχει οριστεί στις 26 Δεκεμβρίου και θα μεταφερθεί για τις 29 λόγω αργίας, με τιμή τα 4,57 ευρώ και τρέχουσα τιμή στο Χρηματιστήριο τα 2,04 ευρώ. Για τις 2 Ιανουαρίου έχει οριστεί η ημερομηνία άσκησης παραστατικών τίτλων της Τράπεζας Πειραιώς, με τιμή εξάσκησης 1,81 ευρώ και τρέχουσα τιμή στο Χρηματιστήριο 1,27 ευρώ. Επομένως, και για τις δύο περιπτώσεις θέμα εξάσκησης των warrants δεν υφίσταται.
Η λύση που εξετάζεται είναι η μετατροπή τους σε αμερικανικού τύπου warrants, κάτι που θα έδινε τη δυνατότητα να ασκηθούν οποιαδήποτε στιγμή. Ομως, προς το παρόν το ενδεχόμενο αυτό δυσχεραίνεται εξαιτίας του κλίματος που επικρατεί στις αγορές. Ετσι η ιδιωτικοποίηση των τραπεζών με αυτόν τον τρόπο θα πρέπει να περιμένει ώσπου η χώρα να αποκτήσει ξανά πρόσβαση στις αγορές και να αρθεί το πολιτικό ρίσκο.
Η διαδικασία σταδιακής ιδιωτικοποίησης των τεσσάρων συστηματικών τραπεζών καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, με το υπουργείο Οικονομικών να μην μπορεί πρακτικά να ανακτήσει ούτε ευρώ από τα συνολικά 25 δισ. ευρώ που έχει δαπανήσει για τη σωτηρία τους. Κι αυτό γιατί η αξία των μετοχών που κατέχει το Ταμείο έχει πλέον υποχωρήσει κάτω από τα 15 δισ. ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι το Ταμείο μετρά ήδη απώλειες 10 δισ. ευρώ.
Αν το Ταμείο προχωρήσει στην πώληση του μεριδίου του αυτή τη στιγμή αναμένεται να βγει χαμένο, ιδιαίτερα δε στην περίπτωση της Εθνικής και της Eurobank. Το Ταμείο έχει καταβάλει ως μετοχικό άνω των έξι δισ. ευρώ στη Εurobank. Σήμερα αυτή η συμμετοχή του ΤΧΣ αποτιμάται μόλις 1,441 δισ. ευρώ, δηλαδή μετρά υποαξίες άνω των 4,5 δισ. ευρώ.
Σημαντικές απώλειες έχει το Δημόσιο και στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας. Για την αύξηση κεφαλαίου της το Δημόσιο είχε καταβάλει 8,4 δισ. ευρώ λαμβάνοντας 2 δισ. μετοχές. Σήμερα η συμμετοχή του αποτιμάται σε περίπου 4 δισ. ευρώ, δηλαδή έχει υποαξίες περίπου 4,4 δισ. ευρώ.
Διαφορετική είναι η περίπτωση των Alpha Bank και Πειραιώς, για τις οποίες το Ταμείο είχε καταβάλει 4 δισ. ευρώ και 6,9 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Στην Τράπεζα Πειραιώς το ΤΧΣ χάνει κάτι λιγότερο από δύο δισ. ευρώ. Η μοναδική συμμετοχή που έχει υπεραξία είναι αυτή στην Alpha Bank, όπου έβαλε περί τα 4 δισ. ευρώ και σήμερα η συμμετοχή αποτιμάται περί τα 4,7 δισ. ευρώ.
Με την πλάτη στον «τοίχο»!
Το ΤΧΣ βρίσκεται πλέον με την πλάτη στον τοίχο και προσπαθεί να αυξήσει ορισμένα έστω από τα χαμένα έσοδα μέσω ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων και απαιτήσεων των πτωχευμένων τραπεζών.
Συγκεκριμένα, η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένεται να θέσει υπό ενιαία κεντρική διοίκηση όλες τις εκκαθαρίσεις των προβληματικών τραπεζών που τέθηκαν σε καθεστώς εξυγίανσης τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για τις εκκαθαρίσεις των προβληματικών δανείων και άλλων περιουσιακών στοιχείων των Αγροτική Τράπεζα, ΤΤ, Probank, Proton Bank και FBB, καθώς και των συνεταιριστικών τραπεζών Αχαϊκή, Λαμίας και Λήμνου – Λέσβου.
Στόχος είναι να ανακτηθεί μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και να ρευστοποιήσουν περιουσιακά στοιχεία που είχαν δοθεί ως εξασφαλίσεις. Υπολογίζεται ότι από την εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μπορεί να ανακτηθεί ποσό περί τα δύο δισ. ευρώ.
Πολυτίμη Οικονόμου
Μ.Η.Τ. 232120