Αυστηρό μήνυμα του πρωθυπουργού από τη Μόσχα που όμως ελπίζει ότι θα υπάρξει (έντιμος) συμβιβασμός
«Eπιδιώκουμε μια συμφωνία που θα είναι αμοιβαία επωφελής τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ευρωζώνη στο σύνολό της. Αν αυτή η συμφωνία δεν επέλθει, ζημιά δεν θα έχει μόνο η Ελλάδα, αλλά και η ευρωζώνη. Μεγαλύτερη ζημιά θα έχει το κοινό ευρωπαϊκό όραμα». Αυτό το αυστηρό μήνυμα έστειλε από τη Μόσχα σε εταίρους και δανειστές ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, που ανέβασε τους τόνους, παράλληλα όμως εμφανίστηκε αισιόδοξος, ελπίζοντας ότι θα υπάρξει τελικά ένας έντιμος συμβιβασμός.
Το μήνυμα του πρωθυπουργού έχει ιδιαίτερη σημασία αυτήν την ώρα, καθώς έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για το κρίσιμο Eurοgroup της 24ης Απριλίου στη Λετονία και είναι βέβαιο πως ό,τι έγινε στη Μόσχα έχει τη δική του, ξεχωριστή σημειολογία.
Ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας, τόνισε επίσης ότι «για την Ελλάδα η Ρωσία δεν αποτελεί λύση στις διαπραγματεύσεις που διεξάγει στο πλαίσιο της ευρωζώνης, μια και το ζήτημα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προβλήματος κρίσης στην ευρωζώνη, που είναι ευρωπαϊκό, και μόνο στο πλαίσιο αυτό -μιας Ευρωπαϊκής Ενωσης που θα είναι αναπτυξιακή και κοινωνική- μπορεί να λυθεί».
Απαντώντας σε ερώτηση αν η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει την αλλαγή νομίσματος στη χώρα, επεσήμανε: «Η συζήτηση (για αλλαγή νομίσματος) έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την Ελλάδα, και προεκλογικά και μετεκλογικά. Στόχος της κυβέρνησης, όμως, είναι να παραμείνει στην ευρωζώνη».
Σε άλλη ερώτηση, που αφορούσε το θέμα των τραπεζών, το οποίο, όπως είπε ο πρωθυπουργός, ήταν ένα από τα αίτια της κρίσης, υπογράμμισε ότι «υπάρχουν συμφωνίες της χώρας που περιορίζουν την εξουσία της ελληνικής κυβέρνησης σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας, καθώς και επί των τραπεζών. Βάσει αυτών των συμφωνιών, τα ”κλειδιά” κρατά η ΕΚΤ. Ετσι, για να προχωρήσεις στην υλοποίηση ενός σχεδιασμού για τις ελληνικές τράπεζες, πρέπει να κινηθείς ευέλικτα για να έρθεις σε νέα συμφωνία με αυτούς που κρατούν τα ”κλειδιά”».
Αναφερόμενος, τέλος, στις σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία, ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι δεν είναι μια ευκαιριακή σχέση, αλλά μια στρατηγική επιλογή σε θέματα ενέργειας και ανάπτυξης, μια και για την Ελλάδα η Ρωσία αποτελεί συστατικό μέρος της ενεργητικής, πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, που στόχο έχει να αξιοποιήσει την ελληνική γεωπολιτική θέση.
Κρεμλίνο: Πολύ θετικές οι (τρίωρες) συνομιλίες
Σε αντίθεση με Ευρωπαίους και Αμερικανούς, οι Ρώσοι είδαν (και είναι φυσιολογικό) θετικά την επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου προέδρου χαρακτήρισε «πολύ θετικές» τις τρίωρες συνομιλίες που είχε ο Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ελληνα πρωθυπουργό.
Σε δηλώσεις του σε Ρώσους δημοσιογράφους, ο Πεσκόφ σημείωσε ότι «διαμορφώθηκαν πολλά επίπεδα συνεργασίας, τα πάντα συμφωνήθηκαν και υπάρχουν κοινά σχέδια προς υλοποίηση». Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ρώσου προέδρου, κεντρικός στόχος είναι η εξισορρόπηση και αύξηση του όγκου των εμπορικών ανταλλαγών, που μειώθηκε δραματικά το 2014 περί το 40%, όπως άλλωστε και ο ίδιος είπε στον Αλέξη Τσίπρα.
«Οι δυνατότητες είναι αρκετά μεγάλες, υπάρχουν κοινά σχέδια για τα οποία πρέπει να εργαστούμε. Γι’ αυτό τα πράγματα είναι εξαιρετικά θετικά. Το βασικό είναι ότι οι Ελληνες εταίροι μας έχουν διάθεση συνέχισης της συνεργασίας σε κάθε περίπτωση, πράγμα που βρίσκει απόλυτη ανταπόκριση και από τη ρωσική πλευρά» κατέληξε ο Ντμίτρι Πεσκόφ.
Και αρνητικά (!) σχόλια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Μετά τον εκνευρισμό σε Βρυξέλλες και Βερολίνο ήρθε η σειρά της Ουάσινγκτον να αντιδράσει στο ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα. Η αντίδραση, βέβαια, δεν ήταν σε επίπεδο κορυφής αλλά σε επίπεδο αξιωματούχου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Το σχόλιο (το οποίο είναι το ίδιο που είχε γίνει και για την επίσκεψη του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη στη Μόσχα) είναι το εξής: «Εχουμε κάνει σαφές ότι αυτή δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για επαφές, ως συνήθως, με τη Ρωσία. Εχουμε τονίσει τη σημασία της ενότητας με τους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους μας, για να συνεχιστεί η πίεση στη Ρωσία ώστε να σταματήσει να τροφοδοτεί τις συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία, μέσω της συνέχισης της στήριξης των φιλορώσων αυτονομιστών και να εφαρμόσει όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ».
«Θ’αργήσει η κατασκευή του αγωγού»
Αδύνατη θεωρείται από παράγοντες της αγοράς ενέργειας η ολοκλήρωση του νέου ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου, που θα διέρχεται και από την Ελλάδα, έως το 2019, όπως εξαγγέλλει η Μόσχα. Η συμμετοχή της Ελλάδας στον αγωγό φυσικού αερίου, που θα παρακάμπτει την Ουκρανία και μέσω Τουρκίας, Ελλάδας, Σκοπίων, Σερβίας και Ουγγαρίας θα φτάνει στην Αυστρία, συζητήθηκε κατά την προχθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ομως στελέχη που παρακολουθούν την υπόθεση υποστηρίζουν ότι μόνο για να ληφθούν οι σχετικές αδειοδοτήσεις των κοινοτικών Αρχών θα απαιτηθούν τουλάχιστον δύο χρόνια. Και αυτό θα συμβεί αν τελικά οι Βρυξέλλες -που στην ουσία μπλόκαραν το προηγούμενο ρωσικό σχέδιο για τον αγωγό South Stream- δώσουν τελικά το πράσινο φως για τον νέο αγωγό.
Οπως και στην περίπτωση του South Stream, που τελικά ματαιώθηκε και λόγω των κοινοτικών πιέσεων προς χώρες διέλευσης, όπως η Βουλγαρία, ελάχιστοι θεωρούν βιώσιμο το νέο εγχείρημα, καθώς απαιτούνται τεράστιες επενδύσεις, πλήθος διακρατικών συμφωνιών σε ελάχιστο χρόνο. Η Ρωσία «κόβει» το 2019 τη διέλευση φυσικού αερίου μέσα από την Ουκρανία και θεωρείται αδύνατο να λειτουργεί ο νέος αγωγός μέχρι τότε.
Οι Τούρκοι, που συμμετέχουν ήδη στο σχέδιο ανοίγματος του Νότιου Διαδρόμου μεταφοράς του αζερικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, μέσω των αγωγών TANAP και TAP (διέρχεται και από την Ελλάδα), εξηγούν ότι το ρίσκο για τον νέο αγωγό το παίρνει σχεδόν εξ ολοκλήρου η Μόσχα.
Νίκος Ελευθερόγλου