Το κατακόκκινο πακέτο με την Νταλμάς αποσύρθηκε από την εταιρία Philip Morris
Ρεπορτάζ
Αγγελος Σκορδάς
Τέλος εποχής σήμανε την περασμένη εβδομάδα για ένα ζωντανό κομμάτι της ελληνικής καπνοβιομηχανίας. Ο λόγος για τα θρυλικά τσιγάρα Sante, με το χαρακτηριστικό κατακόκκινο πακέτο, το οποίο κοσμούσε η προσωπογραφία της Πολίτισσας ντίβας Ζωζώς Νταλμάς, η οποία μάγεψε με το ταμπεραμέντο της ακόμα και τον στρυφνό Κεμάλ Ατατούρκ. Μάλιστα, τα τσιγάρα Sante είχαν αποσπάσει αρκετές διακρίσεις (ανάμεσά τους τα Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Πιστοποιητικόν Χημείου Εθνικού Πανεπιστημίου). Τα «ελαφρά σιγαρέτα Sante», που προφυλάσσουν τις δεσποινίδες από «τας γνωστάς ενοχλήσεις», όπως χαρακτηριστικά διατείνονταν οι διαφημίσεις της καπνοβιομηχανίας των αδελφών Κωνσταντίνου, αποσύρθηκαν οριστικά ύστερα από 83 χρόνια.
Εμφανίστηκαν στην ελληνική αγορά το 1933 και παράγονταν στο Δημόσιο Καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν 218, ενώ η έδρα της εταιρίας βρισκόταν επί της οδού Λυκούργου. Το όνομα Sante (στα λατινικά sanitas σημαίνει υγεία) επιλέχθηκε κατά την πάγια πρακτική των καπνοβιομηχανιών του Μεσοπολέμου, που ήθελε τα ονόματα των τσιγάρων τους να σφύζουν… υγεία, με κάποιες εταιρίες να επιστρατεύουν ακόμα και γιατρούς οι οποίοι διαφήμιζαν τα οφέλη του καπνίσματος! Τα Sante αγαπήθηκαν γρήγορα και σε αυτό αποφασιστικό ρόλο έπαιξαν τόσο το εξαιρετικό χαρμάνι τους, το οποίο διατηρήθηκε μέχρι και τα τελευταία χρόνια της κυκλοφορίας τους από την Παπαστράτος, θυγατρική της αμερικανικής Philip Morris, όσο και η μοναδική φινέτσα της συσκευασίας τους. Τα Sante, πάντως, φημολογείται ότι θα επανακυκλοφορήσουν στο εγγύς μέλλον με διαφορετική συσκευασία και χαρμάνι από καπνά Ξάνθης.
Η ταυτότητα της εντυπωσιακής ξανθιάς στο κέντρο του πακέτου δεν άργησε να αποκαλυφθεί, μια και ολόκληρη η κοσμική Αθήνα είχε βαλθεί να την εντοπίσει. Η ζωή της Ζωζώς Νταλμάς θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει σενάριο για κινηματογραφική ταινία. Η Μελίνα Μερκούρη, μάλιστα, την εποχή που το άστρο της μεσουρανούσε στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο, αποπειράθηκε να μεταφέρει τη ζωή της μυστηριώδους αρτίστας στη μεγάλη οθόνη, χωρίς, ωστόσο, να τα καταφέρει. Το πραγματικό όνομά της ήταν Ζωζώ Σταυρίδη και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής της στην Κωνσταντινούπολη. Με τους πρώτους διωγμούς των Νεότουρκων, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη και μαζί με άλλους Ρωμιούς εγκαταστάθηκε στα προσφυγικά του Ιπποδρόμου.
Σύντομα την κέρδισε το «σανίδι» και με τον πρώτο θίασο βρέθηκε στην Αλεξάνδρεια, όπου έπεσε στον έρωτα ενός «αράπη πρίγκιπα», όπως περιγράφει στα απομνημονεύματά της. Εζησε στο χαρέμι του οκτώ μήνες, ώσπου, λίγο αργότερα, φορτωμένη «λίρες και μπριγιάντια», επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και γνωρίστηκε με τον Κεμάλ. Ο δεσμός τους υπήρξε θυελλώδης, ενώ οι ταυτόχρονες επαφές της με τον Βενιζέλο φουντώνουν τις φήμες περί μυστικής αποστολής «υπέρ πατρίδος». Η ίδια σε συνέντευξή της είχε πει: «Κατάσκοπος δεν ήμουνα, Ελληνίδα ήμουνα». Πέθανε το 1988, ξεχασμένη από όλους σε γηροκομείο της Αθήνας.
Μ.Η.Τ. 232120