Εγκαταλείπουν τα θρανία και ψάχνουν για το μεροκάματο!

Αποκαρδιωτικά τα στοιχεία που δείχνουν πρόωρη φυγή των μαθητών ακόμα και από το δημοτικό (!) για βιοποριστικούς λόγους

Από την
Εύη Πανταζοπούλου

Αποκαρδιωτικά είναι τα στοιχεία για τη μαθητική διαρροή (τη χρονιά 2014-2015 για τα γυμνάσια, τα ΕΠΑ.Λ. και τα εσπερινά λύκεια), τα οποία κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Παιδείας απαντώντας σε σχετική ερώτηση, καθώς, όπως αποδεικνύεται από αυτά, στα χρόνια της κρίσης, ολοένα και περισσότερα παιδιά εγκαταλείπουν το σχολείο. Το φαινόμενο πλήττει σε μεγαλύτερο βαθμό τους μαθητές της επαγγελματικής εκπαίδευσης (ΕΠΑ.Λ.), με τα ποσοστά να αγγίζουν σε ορισμένες περιοχές το 10% (!), και τα παιδιά της περιφέρειας. Την ίδια ώρα, στο γυμνάσιο, τα ποσοστά της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου σε γενικές γραμμές διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα και η πλειονότητα των παιδιών ολοκληρώνει τα πρώτα τρία χρόνια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Ωστόσο, κατά τη μετάβαση από το γυμνάσιο στο λύκειο, η δημόσια Παιδεία «χάνει» το 3,84% των μαθητών της, καθώς, όπως προκύπτει, αφήνουν το λύκειο και τα γράμματα και πιάνουν τη δουλειά. «Πρόκειται για ένα σημαντικό ποσοστό, εμείς θα θέλαμε να είναι 0% και κανένα παιδί να μην εγκαταλείπει το σχολείο προτού ολοκληρώσει τη 12χρονη εκπαίδευση» σχολιάζει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο Ευάγγελος Μπουντουλούλης, μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ). Ο ίδιος σημειώνει: «Το θέμα είναι πλέον ταξικό – οικονομικό και οι μαθητές προφανώς επιλέγουν να εργαστούν από νωρίς. Αυτό είναι ανησυχητικό, γιατί σημαίνει ότι όσο επιδεινώνεται η οικονομική κατάσταση στη χώρα τόσο θα αυξάνεται η μαθητική διαρροή».

Ειδικότερα, αυξημένα ποσοστά (πάνω από το μέσο όρο του 3,84%) καταγράφονται σε 12 περιοχές, μεταξύ των οποίων η Αττική και η Θεσσαλονίκη. Στην πρώτη περίπτωση, 1.522 μαθητές έλαβαν το απολυτήριο γυμνασίου και σταμάτησαν το σχολείο και στη δεύτερη 438, με τα ποσοστά της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου να διαμορφώνονται σε 4,85% και 4,25% αντιστοίχως. Η θλιβερή πρωτιά σε αυτήν την κατηγορία ανήκει στα Δωδεκάνησα (8,37%) και μεταξύ των 12 περιοχών που προαναφέρθηκαν, εκτός από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, περιλαμβάνονται η Ροδόπη (8,02%), η Λευκάδα (7,14%), το Κιλκίς (7,05%), η Ξάνθη (6,93%), η Λέσβος (6,35%), τα Τρίκαλα (4,77%), η Θεσπρωτία (4%), το Ρέθυμνο (3,89%) και η Ευρυτανία (3,85%).

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, ο Εβρος (6,78%), η Ροδόπη (5,69%) και η Ηλεία (4,78%) εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά στη φυγή των μαθητών κατά τη μετάβασή τους από το δημοτικό στην α΄ γυμνασίου! Το σκηνικό διαφοροποιείται εντελώς στη β΄ τάξη, όπου ο μέσος όρος της μαθητικής διαρροής πέφτει στο 1%. Στην γ΄ γυμνασίου, όμως, αυξάνεται και πάλι ο αριθμός των παιδιών που, προτού ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, αποχωρούν από το σχολείο για βιοποριστικούς ή άλλους λόγους. Μάλιστα, αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι στην Αττική 1.546 μαθητές (σχεδόν το 5%) δεν λαμβάνουν ποτέ απολυτήριο γυμνασίου, ενώ την αρνητική πρωτιά κατέχουν τα Δωδεκάνησα (8,55%) και ακολουθεί η Λευκάδα με 7,54%.

Στο επαγγελματικό λύκειο, η εικόνα είναι ακόμα πιο δραματική. Στα ΕΠΑ.Λ. τα ποσοστά της μαθητικής διαρροής είναι αυξημένα ακόμα και στην α΄ τάξη, πράγμα που σημαίνει ότι πολλά παιδιά, που έχουν εγγραφεί και έχουν ξεκινήσει τη φοίτησή τους, εγκαταλείπουν εν μέσω διδακτικής χρονιάς το σχολείο, ενώ τα ηνία κρατούν η περιφέρεια και οι αγροτικές περιοχές! Στην α΄ τάξη ΕΠΑ.Λ., η Πιερία (11,59%) καταγράφει τα μεγαλύτερα ποσοστά μαθητών που σταματούν την εκπαίδευσή τους στο γυμνάσιο. Ακολουθεί, σε απόσταση αναπνοής, η Φλώρινα (11,52%), και στη συνέχεια το Ηράκλειο Κρήτης (10,91%) και η Ζάκυνθος (10,14%), η Ξάνθη (9,59%), η Κορινθία (9,42%), η Μαγνησία (9,27%), η Βοιωτία (8,87%), η Κέρκυρα (8,66%) κ.λπ.

Στη β΄ τάξη των επαγγελματικών λυκείων τα ποσοστά ανεβαίνουν ακόμα περισσότερο, ενώ στην πρώτη δεκάδα με τις περιοχές όπου… σαρώνει η μαθητική διαρροή βρίσκονται τόσο η Αττική όσο και η Θεσσαλονίκη, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι μαθητές (ειδικά στις μεγαλύτερες τάξεις) εγκαταλείπουν το σχολείο προκειμένου να εργαστούν είτε για να βοηθήσουν τις οικογένειές τους ή επειδή οι οικογένειες τους αδυνατούν να τους συντηρήσουν. Συγκεκριμένα, το υψηλότερο ποσοστό εντοπίζεται στις Σέρρες (22,74%) και έπονται η Ημαθία (21,19%), η Λάρισα (20,74%), η Κοζάνη (20,05%), η Πρέβεζα (19,07%), η Θεσσαλονίκη (18,78), η Βοιωτία (18,6%), η Αρτα (18,4%), η Αττική (17,88%) και η
Αιτωλοακαρνανία (16,3%).

Μαθαίνουν τέχνη (για τα χρήματα)

Σύμφωνα με τον κ. Μπουντουλούλη, η κατάσταση που επικρατεί στην επαγγελματική εκπαίδευση, όσον αφορά το θέμα της μαθητικής διαρροής, έχει πολλές παραμέτρους. «Σαφώς ένα βασικό πρόβλημα, από την έναρξη λειτουργίας των ΕΠΑ.Λ., είναι ότι δεν δίνουν επαγγελματικά δικαιώματα και, άρα, δεν παρέχουν και επαγγελματική διέξοδο. Ομως κατά βάση είναι θέμα επιλογής άλλου δρόμου, καθώς τα παιδιά που εγγράφονται στα ΕΠΑ.Λ. προέρχονται από οικονομικά αδύναμες οικογένειες. Ετσι, αναγκάζονται είτε να δουλέψουν είτε στρέφονται στο ΟΑΕΔ, όπου τους δίνεται η δυνατότητα μαθητείας από την ηλικία των 16 ετών. Με αυτόν τον τρόπο και βγάζουν κάποια χρήματα (γιατί η μαθητεία αμείβεται) και μαθαίνουν κάποια τέχνη. Προτιμούν, δηλαδή, την κατάρτιση από τις τεχνολογικές γνώσεις, η οποία συνοδεύεται από χρήματα».

Ζουν σε απόλυτη φτώχεια 30.000 νέοι έως 17 ετών

Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία του Συνήγορου του Παιδιού για τον αριθμό των ανηλίκων, ηλικίας 15 έως 17 ετών, που κάθε χρόνο αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σχολείο και να βρουν δουλειά. Οπως προκύπτει από αυτά, περισσότεροι από 30.000 μαθητές μόλις ολοκληρώσουν το γυμνάσιο αφήνουν τα θρανία και βγαίνουν στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με τον Συνήγορο του Παιδιού και το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, πρόκειται για μαθητές που προέρχονται από οικογένειες οι οποίες διαμένουν τόσο σε αστικά κέντρα όσο και στην περιφέρεια, που ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Ως εκ τούτου, η εξεύρευση εργασίας αποτελεί γι’ αυτούς μονόδρομο και όχι επιλογή, αφού δεν έχουν άλλη λύση από το να συνδράμουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό.