Oι πιο συχνές στις ηλικίες άνω των 55 ετών είναι μεταξύ των μεσοσπονδύλιων διαστημάτων Ο4-Ο5 και Ο5-Ι1 σε ποσοστό 95% • Με την υπογραφή του Μιχάλη ΚεφαλογιάννηΕνας έντονος πόνος στη μέση ή στον αυχένα μπορεί να οφείλεται σε δισκοκήλη. Πρόκειται για μια πάθηση κατά την οποία, λόγω ρήξης του περιβλήματος του μεσοσπονδύλιου δίσκου, μέρος του μαλακού πυρήνα μετατοπίζεται προκαλώντας πίεση στα νευρικά στοιχεία.
Η δισκοκήλη, ανάλογα με το σημείο της σπονδυλικής στήλης στο οποίο εμφανίζεται, διακρίνεται σε οσφυϊκή, αυχενική ή θωρακική δισκοκήλη. Εμφανίζεται συχνότερα στα μεσαία έως τα χαμηλότερα τμήματα της αυχενικής μοίρας και στα χαμηλότερα τμήματα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, λόγω του ότι τα σημεία αυτά εκτελούν τις περισσότερες κινήσεις, οπότε υφίστανται τις ισχυρότερες καταπονήσεις.
Από τις δισκοκήλες της οσφυϊκής μοίρας οι πιο συχνές στις ηλικίες άνω των 55 ετών είναι μεταξύ των μεσοσπονδύλιων διαστημάτων Ο4-Ο5 και Ο5-Ι1 σε ποσοστό 95%, ενώ οι άνδρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν δισκοκήλη σε σχέση με τις γυναίκες. Τα αίτια που δημιουργούν δισκοκήλη είναι πολλά και ποικίλα. Τα κυριότερα και πιο συνηθισμένα είναι:
➥ Επαναλαμβανόμενη άρση βαρών χωρίς κατάλληλη προετοιμασία του σώματος.
➥ Χρόνια κακή στάση του σώματος (πχ. σκύψιμο, πολλές ώρες σε υπολογιστή, ύπνος στον καναπέ βλέποντας τηλεόραση κ.λπ.)
➥ Πολύωρη καθημερινή οδήγηση.
➥ Τραύμα.
➥ Κάπνισμα.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Η συμπτωματολογία εξαρτάται από την περιοχή εντόπισης της δισκοκήλης, ενώ από τους ανθρώπους που έχουν δισκοκήλη περίπου το 20%-30% δεν θα αναπτύξει ποτέ στη ζωή του κάποιο σύμπτωμα» τονίζει ο Παναγιώτης Κυριακόγγονας, στρατιωτικός ιατρός – νευροχειρουργός στο 401 ΓΣΝΑ.
Οπως ο ίδιος εξηγεί, αν πρόκειται για μια δισκοκήλη που εντοπίζεται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (μέση), τότε δημιουργείται μια ριζίτιδα (πάσχει ένα μόνο νεύρο) και τα συμπτώματα είναι πόνος στον γλουτό ή σε ένα πόδι, μουδιάσματα ή καυσαλγίες σε συγκεκριμένα σημεία του ενός ποδιού, πτώση της μυϊκής ισχύος σε συγκεκριμένους μυς στο ένα πόδι, μείωση των αντανακλάσεων στο πόδι που πάσχει.
«Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις μια μεγάλη κεντρική δισκοκήλη στην οσφυϊκή μοίρα μπορεί να πιέζει τόσο πολύ τα νευρικά στοιχεία που να προκαλεί συμπτώματα και στα δύο πόδια, με μουδιάσματα και διαταραχή βάδισης, καθώς και διαταραχή από τους σφιγκτήρες, καθώς και μουδιάσματα στο περίναιο, μια κατάσταση που χρήζει επειγόντως χειρουργικής αντιμετώπισης» προσθέτει.
Αν η δισκοκήλη εντοπίζεται στον αυχένα και είναι πλάγια, τότε δημιουργείται ριζίτιδα και πάσχει το ένα χέρι (κάτι αντίστοιχο με τη δισκοκήλη στην οσφυϊκή μοίρα), ενώ αν η δισκοκήλη είναι κεντρική, τότε μιλάμε για μυελοπάθεια (πάσχει δηλαδή ο νωτιαίος μυελός), μια κατάσταση πιο βαριά σε σχέση με μια απλή ριζίτιδα. Η συμπτωματολογία διαφέρει σε αυτήν την περίπτωση. Τα συμπτώματα της μυελοπάθειας είναι:
➥ Συμπτώματα στα άνω ή/και κάτω άκρα.
➥ Διαταραχές αντανακλαστικών, με αύξηση αυτών και εμφάνιση και παθολογικών αντανακλαστικών.
➥ Διαταραχές βάδισης με δυσχέρεια ή/και αστάθεια.
➥ Διαταραχές ούρησης.
➥ Αισθητικές διαταραχές.
Πώς αντιμετωπίζεται
Η διάγνωση της ύπαρξης μιας δισκοκήλης είναι πρωτίστως κλινική και η επιβεβαίωσή της γίνεται με τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας, που είναι και η εξέταση εκλογής.
«Από τους ανθρώπους που έχουν συμπτώματα από μια δισκοκήλη μόνο το 5%-10% θα χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση. Αρα, λοιπόν, η πρώτη αντιμετώπιση είναι συντηρητική, με μείωση των δραστηριοτήτων, αναλγητική και αντιφλεμονώδη αγωγή, καθώς και τοποθέτηση αυχενικού κηδεμόνα, αν μιλάμε για δισκοκήλη στον αυχένα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Κυριακόγγονας.
Υποψήφιοι για χειρουργείο είναι οι ασθενείς που ύστερα από 6 εβδομάδες συντηρητικής αγωγής δεν έχουν ουσιαστική μείωση των συμπτωμάτων τους. Η κλασική χειρουργική αντιμετώπιση, που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα, για μια δισκοκήλη στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι η πεταλεκτομή και η δισκεκτομή. Σε αυτήν ο χειρουργός με μια μέση τομή αποκολλά και απωθεί τους παρασπονδυλικούς μυς, και αφαιρώντας ένα τμήμα του πετάλου του σπονδύλου φτάνει στο σημείο της βλάβης, οπότε αφαιρεί το τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου που προβάλλει και πιέζει τα νευρικά στοιχεία.
«Τα τελευταία 30 χρόνια, με την εισαγωγή του μικροσκοπίου στη Νευροχειρουργική, η επέμβαση έχει τροποποιηθεί όσον αφορά το μέγεθος της τομής και την έκτασή της. Ετσι, στη μικροδισκεκτομή που αποτελεί το λεγόμενο “gold standard” στη σημερινή εποχή, η τομή στο δέρμα είναι 1,5 έως 2 εκατοστά, με αντίστοιχη απώθηση των μυών (από 5-6 εκατοστά στην κλασική πεταλεκτομή – δισκεκτομή), και η αφαίρεση της δισκοκήλης γίνεται με τη βοήθεια μικροσκοπίου και με χρήση ειδικών μικροεργαλείων.
Τα τελευταία λίγα χρόνια, με την εξέλιξη της τεχνολογίας στον τομέα των εργαλείων αλλά και των συστημάτων απεικόνισης, χρησιμοποιείται και το ενδοσκόπιο για τη χειρουργική αντιμετώπιση της δισκοκήλης, με ακόμα μικρότερες τομές (6 έως 7 χιλιοστά), όσο χρειάζεται δηλαδή για την εισαγωγή του ενδοσκοπίου στην πάσχουσα περιοχή. Στη συνέχεια μέσα από το ίδιο το ενδοσκόπιο με ειδικά σχεδιασμένα εργαλεία γίνεται η αφαίρεση της δισκοκήλης» τονίζει ο ίδιος.
Μια σημαντική παράμετρος είναι ότι με το ενδοσκόπιο υπάρχει ευελιξία στην προσπέλαση της δισκοκήλης. Ετσι μπορούμε να την προσεγγίσουμε ανάλογα με το πού βρίσκεται (ενδοκαναλική ή εξωτρηματική) από διαφορετικό σημείο, χωρίς καθόλου τραυματισμό των μυών.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι το ποσοστό επιπλοκών είναι το ίδιο, πολύ χαμηλό, με αυτό της μικροδισκεκτομής. «Ο ασθενής ύστερα από μία ενδοσκοπική δισκεκτομή κινητοποιείται σε λίγες ώρες και λαμβάνει εξιτήριο την ίδια ή την επόμενη του χειρουργείου ημέρα» προσθέτει ο κ. Κυριακόγγονας.
Οσον αφορά τη χειρουργική θεραπεία μιας αυχενικής δισκοκήλης, στη συντριπτική πλειονότητα των ασθενών γίνεται με πρόσθια προσπέλαση. «Με ήπια απώθηση του οισοφάγου, της τραχείας και της καρωτίδας, ο χειρουργός με τη βοήθεια ειδικών διαστολέων φτάνει στη σπονδυλική στήλη και με τη βοήθεια του μικροσκοπίου αφαιρεί τον μεσοσπονδύλιο δίσκο και αποσυμπιέζει τον νωτιαίο μυελό. Στη συνέχεια τοποθετεί έναν ειδικά σχεδιασμένο κλωβό με οστικό μόσχευμα για να γίνει η σπονδυλοδεσία των δύο σπονδύλων. Κι εδώ τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει προσφέρει στους χειρουργούς νέες δυνατότητες. Ετσι, πλέον, αντί για σπονδυλοδεσία, υπάρχει η δυνατότητα αντικατάστασης του μεσοσπονδύλιου δίσκου από έναν τεχνητό δίσκο, διατηρώντας την κίνηση της περιοχής και προστατεύοντας τους υπόλοιπους μεσοσπονδύλιους δίσκους» υπογραμμίζει ο κ. Κυριακόγγονας.
Ωστόσο, για να υπάρχουν καλά αποτελέσματα πρέπει να γίνεται σωστή επιλογή των ασθενών, δηλαδή άτομα μικρής ηλικίας, χωρίς οστεόφυτα ή αστάθεια και με καλή αρχιτεκτονική του αυχένα. «Η δισκοκήλη είναι μια πάθηση που αφορά πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Με τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης η πρόγνωση των ασθενών είναι άριστη, αρκεί να τίθενται οι σωστές ενδείξεις όσον αφορά τη χειρουργική αντιμετώπιση, να αποφασίζεται το κατάλληλο είδος χειρουργικής παρέμβασης καθαρά εξατομικευμένα και ο ασθενής να ακολουθεί τις οδηγίες του ιατρού, είτε αναφερόμαστε στη συντηρητική είτε στη χειρουργική θεραπεία» καταλήγει ο ίδιος.
Μ.Η.Τ. 232120