Οι ξεχωριστοί υποψήφιοι στην Τοπική ΑυτοδιοίκησηΑπό τον
Παναγιώτη Κωστόπουλο*
Οι εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα ήταν ιδανικό και ωφέλιμο να αποτελούν μια πνοή ελευθερίας, αφενός μεν των υποψήφιων συνδυασμών, αφετέρου δε των ψηφοφόρων, από τα κομματικά δεσμά. Θα μπορούσαν να είναι μια γιορτή συμμετοχικότητας.
Αντ’ αυτού βλέπουμε η Τοπική Αυτοδιοίκηση να είναι και αυτή δέσμια των κομμάτων και έρμαιο των κομματικών επιλογών. Σ’ αυτό βοήθησαν τα προγράμματα Καποδίστριας, Καλλικράτης και εσχάτως Κλεισθένης, τα οποία δημιούργησαν μεγάλους δήμους και περιφέρειες και ουσιαστικά διέλυσαν «των Ελλήνων τις κοινότητες», με συνέπειες που δεν μπορούν να αναλυθούν στο πλαίσιο αυτού του μικρού άρθρου.
Παράλληλα, το σύστημα ευνοεί τις προσωποκεντρικές εκλογές. Βλέπουμε διάττοντες αστέρες ή πολιτικά μπαρουτοκαπνισμένους τοπικούς παράγοντες και παραγοντίσκους να ζητούν την ψήφο του λαού συντηρώντας αυτό το μοντέλο, αποστασιοποιημένοι από οποιαδήποτε διάθεση συμμετοχικότητας και συνεργασίας, ακόμα και στην ίδια τους την ομάδα.
Οσο για τους ψηφοφόρους, έχουν συνηθίσει να διοικούνται από δημάρχους και περιφερειάρχες που βολεύουν μικρές ή μεγαλύτερες πλειοψηφίες, χτίζοντας έναν στρατό με υποτακτικούς και κλακαδόρους. Ετσι διατηρούν την πελατεία τους και τη δεσμεύουν για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Αλλοι ψηφοφόροι, που δεν σκέφτονται σαν τους προηγούμενους, έχουν συνηθίσει να βλέπουν τους «τοπικούς άρχοντες» να λειτουργούν διεκπεραιωτικά και έχουν μάθει να αρκούνται στο λίγο και το αυτονόητο.
Απέναντι στο τοπίο που περιέγραψα, υπάρχουν κάποιες ελπιδοφόρες προσπάθειες σε μεγάλους ή σε μικρότερους δήμους της χώρας, που απέχουν παρασάγγας από το παραπάνω μοντέλο διοίκησης. Κάποιες απ’ αυτές έχουν ξαναδοκιμαστεί με επιτυχία, κάποιες δοκιμάζονται για πρώτη φορά. Αυτοί οι συνδυασμοί, απαγκιστρωμένοι από κομματικές δεσμεύσεις, πρεσβεύουν το πραγματικά διαφορετικό στη λογική της ευρύτερης συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και της πραγματικής Αυτοδιοίκησης, όπως περιγράφει η ίδια η λέξη.
Μια εκλογική επιτυχία τέτοιων, πραγματικά ανεξάρτητων συνδυασμών μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για κάτι ευρύτερο και να κινητοποιήσει τους απογοητευμένους πολίτες.
Αυτούς τους πολίτες που δεν εκπροσωπούνται από τα υπάρχοντα κόμματα και διαπιστώνουν ότι σ’ αυτήν τη χρονική συγκυρία έπρεπε να έχει δημιουργηθεί ένα πραγματικά πατριωτικό, δημοκρατικό κόμμα, μακριά από γραφικότητες, ιδεοληψίες και αρχηγισμούς. Σ’ αυτή τη λογική ένα διευρυμένο δίκτυο τέτοιων αυτόνομων συνδυασμών θα μπορούσε να δημιουργήσει μια προοπτική για μια εκλογική συνεργασία σε εθνικό επίπεδο.
Αξίζει τον κόπο να ενισχύσουμε παντοιοτρόπως τέτοιες υγιείς προσπάθειες.
*Ιδιωτικός υπάλληλος, ιστορικός