«Ο Θεός θα με κρατά όρθια και ζωντανή μέχρι να βρούμε μαζί με τους γιατρούς το φάρμακο του καρκίνου». Συγκίνησε τους Ελληνες η ομογενής μας από την Αμερική Ελένη Παλυβού-Μπούση, μια νέα Μητέρα Τερέζα, όπως την αποκαλούν τα διεθνή ΜΜΕ, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου της με τίτλο «Toλμηρές ανθεκτικές γυναίκες», που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες στο Πολιτιστικό Κέντρο Τέχνης και Λόγου «Νίκη Παπαθεοχάρη» στη Γλυφάδα
Η Ελληνίδα που έχει ιδρύσει μαζί με τον σύζυγό της Δημήτρη Μπούση Κέντρο Ερευνας για τον Καρκίνο, ορφανοτροφεία στην Αφρική, γηροκομεία, ιδρύματα για κακοποιημένα παιδιά και γυναίκες, ιδρύματα για αναπήρους, ενώ έχει ενισχύσει ένα ευρύτερο πρόγραμμα ανοικοδόμησης εκκλησιών ανά τον κόσμο, είναι ένα φωτεινό παράδειγμα προσφοράς στον σύγχρονο κόσμο. Δεν είναι τυχαίο που η Μαριάννα Βαρδινογιάννη τής έλεγε: «Εγώ είμαι η Μαριάννα της Ελλάδας, εσύ είσαι η Ελένη του κόσμου».
- Από τη Μαρία Ανδρέου
Η γυναίκα που έχει ταυτίσει τη ζωή της με τη φιλανθρωπία τιμά, μέσα από το νέο της βιβλίο, τις ηρωίδες της καθημερινότητας, από τη γιαγιά της και τη μητέρα της, Ελληνίδες του μόχθου και της διασποράς, μέχρι όσες γυναίκες γνώρισε έως σήμερα και καθόρισαν τη ζωή της ως παιδί φτωχών μεταναστών στο Σικάγο. Πρόκειται για ένα έργο σπουδή στη γυναικεία αντοχή, τόλμη και δύναμη.
Η συγγραφέας μέσα από τη μακρόχρονη πορεία της στον χώρο της φιλανθρωπίας και της έμπρακτης αγάπης προς τον συνάνθρωπο γνώρισε γυναίκες-βράχους που τη σημάδεψαν. Η μεγάλη αγάπη της προς την Ορθοδοξία και τον Θεό, ωστόσο, είναι αυτή που την κινεί στην κοινωνική της δράση. Την εκδήλωση παρουσίασε η Βίκυ Καγιά, ενώ μίλησαν καταξιωμένες προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού, των επιστημών και της επιχειρηματικότητας, ανάμεσά τους η δημοφιλής ηθοποιός Μιμή Ντενίση, ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής, ο χαρισματικός γλύπτης Νίκος Φλώρος, η επιχειρηματίας Στέλλα-Αλεξία Μάντζαρη, η επιχειρηματίας Αλκηστις Δήμα, ο νομικός και εκδότης του Εκκλησία online Ανδρέας Καραγιάννης. Στο πλευρό της Ελένης Μπούση βρέθηκαν ο επιτυχημένος επιχειρηματίας και σύζυγός της Δημήτρης και η κόρη τους Βικτόρια, που κάνει διεθνή καριέρα ως σκηνοθέτρια.
Να σημειωθεί ότι η Ελένη Παλυβού-Μπούση, με καταγωγή από τη Νεστάνη Αρκαδίας, και ο Δημήτρης Μπούσης, με καταγωγή από το Αργος, παντρεύτηκαν και έκαναν οικογένεια στην Αμερική. Δουλεύοντας πολύ σκληρά, έφτιαξαν μια οικονομική αυτοκρατορία ιδρύοντας την αλυσίδα σούπερ μάρκετ CERMAK. Είναι γονείς τεσσάρων παιδιών, του Μιχάλη, του Ευάγγελου, του Γιώργου και της Βικτόρια, και με το φιλανθρωπικό της έργο όλη η οικογένεια έχει βοηθήσει χιλιάδες ανθρώπους.
Η ίδια η Ελένη Παλυβού-Μπούση κατά τη διάρκεια της παρουσίασης για το βιβλίο της ανέφερε: «Η γυναίκα μπορεί να κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα -συγκριτικά με τον άντρα-, είναι τολμηρή και δεν φοβάται να “σηκώσει μανίκια”. Εχει παλέψει πολύ για τον σεβασμό και τα δικαιώματά της, που σε πολλές κοινωνίες ακόμη δεν αναγνωρίζονται. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να εκτιμώνται οι θυσίες ή και τα πνευματικά χαρίσματα της γυναίκας και να έχει ίσα δικαιώματα στην αγορά εργασίας, να μην υπάρχει μισθολογικό χάσμα. Χρειαζόμαστε γυναικεία αλληλεγγύη- να ενώνουμε δυνάμεις, αντί να ανταγωνιζόμαστε. Οι άντρες δεν είναι έτσι μεταξύ τους. Πρέπει να αγαπήσει κάθε γυναίκα τον εαυτό της κι έτσι θα αγαπήσει και την άλλη γυναίκα» Η βραδιά είχε έντονο κοινωνικό αποτύπωμα, καθώς τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν για την υποστήριξη του Hippocratic Cancer Research Foundation for Northwestern Hospital, ενισχύοντας την έρευνα και την αντιμετώπιση του καρκίνου.
Αναμφισβήτητα η Ελένη Παλυβού-Μπούση με το έργο της ξεπερνά τα εθνικά σύνορα και ακουμπά καρδιές σε όλο τον κόσμο, ενώ, παράλληλα, δεν ξεχνά ποτέ τις ρίζες της, προωθώντας την ελληνική πολιτιστική και πνευματική κληρονομιά. Διαβάζοντας το βιβλίο, κάναμε μια «βουτιά» στις ζωές αυτών των εξαιρετικών γυναικών. Ιστορίες που δεν μιλούν μόνο για επιβίωση, αλλά για ηγεσία, καθοδήγηση και ουσιαστική επίδραση στον κόσμο γύρω τους. Μετά το πέρας της εκδήλωσης το «ENJOY» είχε τη χαρά να μιλήσει με την Ελένη Μπούση και να μάθει περισσότερα για αυτή τη σύγχρονη γυναίκα. Μια γυναίκα αφιερωμένη στην προστασία των πιο ευάλωτων παιδιών, των ορφανών, των παιδιών με διανοητικές και αναπτυξιακές αναπηρίες. Το ταξίδι της Ελένης, όπως μας το διηγείται, είναι γεμάτο προκλήσεις, αγάπη, απώλειες, πίστη και επιμονή. Ενα ταξίδι που εμπνέει, συγκινεί και αφυπνίζει.
Κυρία Μπούση, τι πρωτοβουλίες έχετε πάρει για τον συνάνθρωπο που δοκιμάζεται;
Οι σπουδές μου στην Ψυχολογία και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη (North Park University) και στην Επιμόρφωση Δημόσιων Ομιλιών (University of Michigan) ήταν η αφορμή μου για κοινωνική δράση, αν και πάνω απ’ όλα θεωρώ ότι η ανάγκη μου να μοιράζομαι από μικρό παιδάκι ήταν η βασική αιτία της φιλανθρωπικής μου δράσης. Ξεκινήσαμε με τον σύζυγό μου Δημήτρη Μπούση τη δημιουργία του ορφανοτροφείου Mercy Orphanage στην Κακαμέγκα της Κένυας και συνεχίσαμε με την ίδρυση της «Φροντίδας» και του ΚΕΣΟ, υπό την καθοδήγηση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και της Ειρήνης Δορκοφίκη. Διοργανώσαμε πολυάριθμες φιλανθρωπικές εκδηλώσεις σε ΗΠΑ και Ελλάδα και συμβάλαμε καταλυτικά στη στήριξη αναρίθμητων σκοπών. Προσπαθήσαμε, λοιπόν, για τη σωτηρία του Ελληνικού Αμερικανικού Κέντρου Αποκατάστασης και Φροντίδας, συγκεντρώνοντας πάνω από 20 εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση του μοναδικού ελληνικού φιλανθρωπικού γηροκομείου στις ΗΠΑ. Ως ιδρύτρια του Hippocratic Cancer Research Foundation στο Northwestern Hospital έχω αφιερωθεί με πάθος στην υποστήριξη της πρωτοποριακής έρευνας ενάντια στον καρκίνο. Παράλληλα, με τη δράση μου στο ίδρυμα «No Voice» δίνω τον αγώνα μου για χιλιάδες γυναίκες θύματα κακοποίησης. Στο πλαίσιο αυτό έχω διατελέσει επίσης μέλος και πρόεδρος σε δεκάδες οργανισμούς, όπως τα Leadership 100, Maryville Academy, Little City Foundation, ενώ με τον σύζυγό μου έχουμε συμβάλει ενεργά σε έργα αναστήλωσης εκκλησιών στους Αγίους Τόπους και παγκοσμίως. Για την προσφορά μας αυτή έχουμε βραβευτεί από το Ellis Island Medal of Honor (2017), αναγνώριση από το Κογκρέσο των ΗΠΑ (2018), Ημέρα Ελένης και Δημήτρη Μπούση από τον Δήμο του Σικάγο (2001) και το Βραβείο Ανθρωπισμού της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας (1997). Τίποτα από όλα αυτά όμως δεν θα είχαν γίνει αν δεν είχαμε τη βοήθεια του Θεού. Η κινητήριος δύναμή μας είναι η μεγάλη πίστη και αγάπη μας στον Χριστό, στην Παναγία και στους Αγίους μας. Η ευχή μου για τον κόσμο μας είναι μια ανθρωπότητα χωρίς μίσος και εκδίκηση. Ο,τι κι αν είμαστε, όλοι είμαστε πλασμένοι κατ’ εικόνα του Κυρίου μας. Και πρέπει να αγαπάμε και να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον σαν ένα. Είναι στενόχωρο να βλέπεις σήμερα τον συνάνθρωπό σου να πέφτει στον δρόμο και να μην τον σηκώνεις. Να αδιαφορείς. Γιατί χάσαμε τα ιδανικά μας; Γιατί γίναμε θηρία;
Ποιες είναι οι τολμηρές, ανθεκτικές γυναίκες για τις οποίες γράφετε στο βιβλίο σας;
Αυτό το βιβλίο το είχα ξεκινήσει πριν από 15 χρόνια και το τελείωσα τώρα. Είναι το ταξίδι μου. Είναι αφιερωμένο στις γυναίκες αυτές που ζουν δίπλα μας – ίσως αθόρυβες, αλλά βαθιά καθοριστικές. Σε έναν κόσμο όπου κάποιες φωνές κυριαρχούν και άλλες χάνονται, εκείνες στέκονται με γενναιότητα απέναντι στη βία, στις διακρίσεις, στην ανισότητα και την καταπίεση. Δεν είναι απλώς ακόλουθοι· είναι ηγέτιδες. Γυναίκες που εργάζονται αθόρυβα αλλά ακούραστα για να στηρίξουν, να ενδυναμώσουν και να εμπνεύσουν, με ακλόνητο πνεύμα και καρδιά γεμάτη αγάπη. Ενα βιβλίο αφιερωμένο στη γιαγιά μου και τη μητέρα μου, που έζησαν πολέμους, πείνα, δυστυχίες, έφυγαν μετανάστριες στην Αμερική, αλλά δεν σταμάτησαν σε τίποτα. Πέρα από αυτό το βιβλίο έχω γράψει και το βιβλίο «The Bold Resilient Women», το οποίο αφιέρωσα στη δύναμη και στο θάρρος των γυναικών που αγωνίζονται μέσα στη σιωπή. Μια γυναίκα γίνεται ανθεκτική από πόνο, από αγάπη, από καλοσύνη, από βάσανα. Μια γυναίκα είναι δυνατή, όταν πέφτει και ξανασηκώνεται. Μια γυναίκα είναι δυνατή όταν κάνει λάθη. Γιατί μέσα από τα λάθη μαθαίνει τη ζωή, αρκεί να μην είναι μεγάλα λάθη και της αφήσουν αποτύπωμα. Θυμάμαι σε μια βράβευσή μου ήρθαν οι γονείς μου. Είχα ετοιμάσει μια ομιλία. Δεν είπα τίποτα. Το μόνο που ψέλλισα ήταν ότι είναι τιμή μου σήμερα που βρίσκονται εδώ η μάνα μου και ο πατέρας μου. Και το βραβείο ανήκει σε αυτούς. Οι γονείς μου μπορεί να μην είχαν βγάλει το Χάρβαρντ, αλλά μου έμαθαν την αγάπη, την οικογένεια, τη θρησκεία και τον σεβασμό προς το κράτος. Στην βιβλιοθήκη μου έχω 300 βραβεία. Τους ευχαριστώ όλους. Αλλά το καλύτερο βραβείο μου είναι μια κουκλίτσα που μου χάρισαν τα παιδιά με αναπηρίες που την έφτιαξαν με τα στόματά τους και τα ποδαράκια τους. Εχω πει στα παιδιά μου, όταν πεθάνω, θέλω να βάλουν στο μνήμα μου τη φράση: «Μια χριστιανή φιλάνθρωπος».
Τα παιδιά σας με τι ασχολούνται;
Η κόρη μας η Βικτόρια διαθέτει εντυπωσιακό ακαδημαϊκό υπόβαθρο, με τρία νομικά πτυχία και MBA από το MIT, και έχει διακριθεί ως πετυχημένη παραγωγός στο Χόλιγουντ αλλά και στο Βιετνάμ, αφήνοντας το στίγμα της στον χώρο της ψυχαγωγίας και του κινηματογράφου. Ο Ευάγγελος, ο γιος μας, έχει καλλιτεχνική φλέβα. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως μοντέλο στο Παρίσι, πριν περάσει στην υποκριτική, με εμφανίσεις δίπλα σε διεθνή ονόματα, όπως η Τζούλιαν Μουρ, καθώς και σε δημοφιλείς παραγωγές όπως το «Sex and the City». Αργότερα, στράφηκε με μεγάλη επιτυχία στον χώρο της μόδας, συνεργαζόμενος στενά με τον γνωστό σχεδιαστή και δημιουργικό διευθυντή Peter Dundas. Ο Γιώργος, ο μικρότερος γιος της οικογένειας, αποτελεί έναν από τους πλέον ανερχόμενους επιχειρηματίες της γενιάς του, με διεθνή αναγνώριση, καθώς έχει συμπεριληφθεί στη λίστα Forbes «30 under 30» που αναδεικνύει τους 30 πιο επιδραστικούς νέους κάτω των 30 ετών, παγκοσμίως. Τέλος, ο Μιχάλης Μπούσης, πρωτότοκος γιος της οικογένειας, έχει διακριθεί ως επιτυχημένος επιχειρηματίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ στην Ελλάδα είναι γνωστός ως μεγαλομέτοχος και πρόεδρος της ΠΑΕ ΟΦΗ, συμβάλλοντας ενεργά στην αναγέννηση του ιστορικού συλλόγου.
Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια στην Αμερική;
Η οικογένειά μου ήταν μια φαμίλια μεταναστών από τον νομό Αρκαδίας και συγκεκριμένα από τη Γορτυνία και την Τρίπολη. Στην Αμερική πήγαμε με την οικογένειά μου όταν ήμουν έξι ετών. Για μένα η Ελλάδα ήταν ένα όνειρο. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν δύσκολα. Οι γονείς μου για να τα βγάλουν πέρα έκαναν και οι δυο τους τρεις δουλειές και τους βλέπαμε μόνο μία ώρα στο οικογενειακό τραπέζι για το φαγητό μας. Αυτό που ήθελαν οι γονείς μου ήταν να προσευχόμαστε όλοι μαζί κατά τη διάρκεια του φαγητού μας και να πιστεύουμε με όλη μας την καρδιά στον Θεό. Ο πατέρας μου αγαπούσε πολύ την Ελλάδα και μας μάθαινε στον ελεύθερο χρόνο του ελληνικούς χορούς. Η μητέρα μου και ο πατέρας μου, δυο αγράμματα χωριατόπουλα, είχαν τεράστια όνειρα για εμάς, όπως το να μας σπουδάσουν, κι έτσι κι έγινε. Οι γονείς μου δεν είχαν την ευκαιρία να πάνε σχολείο, αλλά για εμάς έκαναν ό,τι το καλύτερο στο Σικάγο.
Τον άνδρα σας πώς τον γνωρίσατε;
Στο γυμνάσιο. Ημασταν φίλοι. Και οι δύο ομογενείς. Κλεφτήκαμε, αρραβωνιαστήκαμε και παντρευτήκαμε μικροί. Ο μπαμπάς μου δεν ήθελε να παντρευτώ τόσο μικρή. Αλλά εγώ ήξερα μέσα μου ότι ο Δημήτρης ήταν ο άντρας της ζωής μου. Τα κάναμε όλα μαζί με τον άντρα μου. Σπουδές, δουλειά, οικογένεια, δημιουργία. Υπήρχε πολλή αγάπη μεταξύ μας και συνεχίζει να υπάρχει. Ο πατέρας μου είδε ότι ο Δημήτρης ήταν ένας άξιος άνθρωπος, που ήθελε μόνο εμένα και τίποτα άλλο, και αυτό το εκτίμησε μέσα στα χρόνια. Αλλά ο γάμος είναι ένας συνεχής αγώνας. Κανένας γάμος δεν είναι τέλειος. Μην κοροϊδευόμαστε. Οι τέλειοι γάμοι κρύβουν άλλα πράγματα. Χρειάζεται πολύς μόχθος. Οι γονείς μου με είχαν μάθει από πολύ μικρή στις αξίες της οικογένειας, του γάμου, των παραδόσεων, της αγάπης προς τη θρησκεία και την πατρίδα. Ο πατέρας μου μού έλεγε: «Ελένη, θα μάθεις να λες τρεις σημαντικές λέξεις: σ’ αγαπώ, σ’ ευχαριστώ, συγγνώμη». Μεγάλωσα λοιπόν με έναν μπαμπά που έλεγε ότι ο Θεός μάς έδωσε δύο χέρια. Με το ένα να δίνουμε και με το άλλο να παίρνουμε.
Οπως καταλαβαίνω, σας επηρέασαν πολύ οι νουθεσίες του πατέρα σας για τη φιλανθρωπική σας δράση…
Ακριβώς. Οπως και η στάση ζωής της μητέρας μου. Ο Θεός μέσα στη ζωή μάς στέλνει ανθρώπους για να χαράξει το μέλλον μας και αυτούς που δεν πρέπει να βρίσκονται στον δρόμο μας με έναν τρόπο τούς βγάζει έξω, κλείνει κύκλους. Η γυναίκα που με επηρέασε πάρα πολύ ήταν η γιαγιά μου. Μια εκπληκτική γυναίκα που είχε βγάλει το σχολαρχείο σε δύσκολες εποχές στην Ελλάδα. Ενώ η μαμά μου δεν πήγε ποτέ σχολείο. Είδατε λοιπόν, κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του δρόμο. Η γιαγιά μου στην Αμερική πήγαινε σε ένα γηροκομείο και βοηθούσε τους ηλικιωμένους. Μου έλεγε: «Ελένη, να βοηθάς, τους γέρους, τα μικρά παιδιά και τους ανάπηρους. Αυτοί δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Ολοι οι άλλοι έχουν τη δύναμη». Η γιαγιά μου, λοιπόν, με έκανε με τον τρόπο της να αγαπήσω τους ηλικιωμένους που μου δίνανε την ευχή τους σε ό,τι και να έκανα. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν πονεμένοι και περίμεναν με αγωνία να μας δουν πάλι. Στην Αμερική η Εκκλησία βοηθά πολύ με το έργο της την ομογένεια. Το γηροκομείο των Ελλήνων το φρόντιζε όλη η ελληνική ομογένεια. Και ένα δολάριο να είχε κάποιος στην τσέπη του, το έδινε στο γηροκομείο της ελληνικής ομογένειας. Η γιαγιά μου και η μαμά μου έχουν δώσει πολλά χρήματα για το ελληνικό γηροκομείο, δεν ήθελαν να βλέπουν Ελληνες να πεθαίνουν μόνοι τους στον δρόμο. Ετσι, όταν η ελληνική ομογένεια μου ανέθεσε τη θέση της προέδρου σ’ αυτό το γηροκομείο, είχα πολύ μεγάλο αγώνα να κάνω, γιατί πήρα στα χέρια μου ένα ίδρυμα με πολύ μεγάλα χρέη. Στο ίδρυμα υπάρχει μια εκκλησία μέσα αφιερωμένη στην Παναγία. Πήγα σ’ αυτήν με το που έγινα πρόεδρος, στάθηκα μπροστά στην εικόνα της και δάκρυσα. Λέω: «Παναγία μου, πώς θα καταφέρω να μην κλείσει το ίδρυμα;» Δεν ήταν τα χρέη 10 εκατομμύριο δολάρια, ήταν πάρα πολλά. Και με τα χρέη στην Αμερική δεν παίζεις, η κυβέρνηση είναι πολύ αυστηρή. Και εκεί που έκλαιγα είδα την κυρία Κυριακή, 95 χρονών, να βγάζει από το πορτοφόλι της και να μου δίνει τη σύνταξή της και να μου λέει: «Κοριτσάκι μου, σώσε το σπίτι μας». Της φιλάω τα χέρια, βάζω πίσω τα λεφτά της στο πορτοφόλι της και της λέω: «Οσο ζω, αυτό θα είναι για πάντα το σπίτι σας». Αυτό ήταν. Είπα από μέσα μου: «Ελένη, δεν θα παραιτηθείς». Αυτό το βράδυ ήταν τα γενέθλιά μου. Ο άνδρας μου και τα τέσσερα παιδιά μας με περίμεναν σε ένα εστιατόριο. Μου λέει ο σύζυγός μου: «Εδωσες την παραίτησή σου;» Και του απαντώ: «Οχι, και θέλω τη βοήθειά σου», εξηγώντας του ότι δεν μπορώ να τους αφήσω. Κοντά μου στάθηκαν σ’ αυτόν τον αγώνα ο κ. Μπούρας, η Αννα Βίσση, ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου. Η Αννα Βίσση ήρθε, τραγούδησε δωρεάν και μαζέψαμε 1,5 εκατομμύριο δολάρια. Αυτή τη βραδιά ένας φίλος μας από την εβραϊκή κοινότητα μας έδωσε για λαχνό μια Mercedes και μαζέψαμε μισό εκατομμύριο δολάρια από τη λαχειοφόρο. Σκοπός μου είναι να μείνει το γηροκομείο των Ελλήνων στην Αμερική και να ζουν οι Ελληνες ηλικιωμένοι με αξιοπρέπεια.
Πώς ασχοληθήκατε με τα ανάπηρα παιδιά και τη φροντίδα τους;
Σε μία επίσκεψή μου στην Ελλάδα αρρώστησα, νοσηλεύτηκα και ο μπαμπάς μου, λόγω συγγένειας με τον Ευάγγελο Γιαννόπουλο, με είχε στην πρώτη θέση στο νοσοκομείο. Κάνοντας μια βόλτα όμως στους άλλους θαλάμους του νοσοκομείου, γνώρισα ένα κορίτσι που είχε πεθάνει η μαμά της, και ο μπαμπάς της την πίεζε να πάει στα χωράφια να δουλέψει. Ο πατέρας της τη χτύπησε με ένα τσεκούρι και την άφησε ανάπηρη γιατί αυτή ήθελε να πάει σχολείο. Η κοπέλα μετά τη νοσηλεία της πήγε σε ίδρυμα. Μια όμορφη, νέα κοπέλα έμεινε ανάπηρη. Ακόμη έχω επαφή μαζί της. Η κοπέλα αυτή δεν είχε ευκαιρίες στη ζωή της. Ομως σ’ εμάς δόθηκαν ευκαιρίες για να στηρίζουμε ανθρώπους που μας έχουν ανάγκη. Για μένα όλοι οι άνθρωποι με αναπηρίες μπορούν να εργαστούν και να δώσουν στην κοινωνία. Οταν γύρισα λοιπόν στο Σικάγο, ασχολήθηκα με ένα ίδρυμα για άτομα με αναπηρίες – και είμαι δυναμικά παρούσα και όσο μπορώ θα είμαι. Εδώ και είκοσι χρόνια έχω αφοσιωθεί στο ίδρυμα αυτό και έχω βραβευτεί για την προσφορά μου. Με αφορμή τις δραστηριότητές μου στο ίδρυμα με τα ανάπηρα παιδιά με έχουν αποκαλέσει στην Αμερική «η νέα Μητέρα Τερέζα». Εγώ δεν το βλέπω έτσι… Είμαι απλά η Ελένη που θέλει να βοηθάει τον κόσμο, ανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα. Και υπάρχουν πολλοί Ελληνοαμερικανοί με αναπηρίες, που επισκέπτονται το ίδρυμα.
Και πώς φτάσατε στην Κένυα και στην ίδρυση του ορφανοτροφείου;
Ενημερώθηκα για τον πόνο των παιδιών στην Αφρική. Στην Κένυα είδα τι σημαίνει πόνος. Τα παιδιά που δεν έχουν γονείς βασανίζονται από την έλλειψη φαγητού, φαρμάκων, αγάπης. Επίσης στην Αφρική υπάρχουν μητέρες που δεν έχουν τον τρόπο να μεγαλώσουν ένα παιδί κι έτσι αποφασίζουν να τα αφήσουν σε ιδρύματα. Είναι πολύ σκληρό αλλά συμβαίνει. Και μην ακούτε ότι στην Αφρική οι άνθρωποι δεν έχουν ψυχολογικά προβλήματα αλλά μόνο θέματα επιβίωσης. Εχουν και από τα δύο. Η Αφρική έχει πολύ πόνο. Πάνω της έχει εγκατασταθεί ο πόνος όλης της ανθρωπότητας. Στην Αφρική υπάρχουν πολλές κακοποιημένες γυναίκες. Η ενασχόλησή μου με τις κακοποιημένες γυναίκες σε Ελλάδα και σε Αμερική, μαζί με τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, με βοήθησε στο έργο μου στην Αφρική. Στην Κένυα γνώρισα ένα ιερέα μαζί με τη γυναίκα του και με ενέπνευσαν για τη δημιουργία του ορφανοτροφείου. Ξέρετε τι είναι να βλέπεις παιδάκια ξυπόλητα, να φαίνονται τα κόκαλά τους, σαν σκελετοί, να μην έχουν να φάνε; Τα παιδιά αυτά, που ήταν ρακένδυτα, χωρίς νερό και ψωμί, έχουν τεράστια αγάπη για τον Θεό. Είναι άγγελοι επί Γης. Εμείς έχουμε τα πάντα και, αν περάσει από δίπλα μας ένας ιερέας, δεν θα πούμε «πάτερ, δώστε μας την ευχή σας», και αυτά τα παιδάκια στους ιερείς στην Αφρική λένε «ευλόγησέ μας, πάτερ». Και βλέπεις εκεί την καλοσύνη και την αγάπη. Να σε περιμένουν στο αεροδρόμιο και να σου τραγουδάνε. Αυτή είναι η εικόνα που με περιμένει στην Αφρική. Τα χρήματα σε κάνουν να ζεις αξιοπρεπώς αλλά δεν σου δίνουν την ευτυχία. Δεν μπορεί η ζωή σου να ελέγχεται από το χρήμα. Δεν έχουμε καταλάβει ότι ζούμε όλοι μας ένα μικρό ταξιδάκι πάνω στη γη. Θέλουμε ή δεν θέλουμε, θα τελειώσει αυτό το ταξίδι. Τίποτα δεν θα πάρουμε μαζί μας από τις περιουσίες μας. Ο Θεός μάς έφερε στη ζωή για έναν σκοπό. Για να μπορούμε να βοηθάμε και να δίνουμε. Τι θα τα κάνεις τα λεφτά σου σ’ αυτή τη ζωή; Θα τα κρατήσεις για τον εαυτό σου, για να περνάς καλά, ενώ βλέπεις τον άλλον να πεινά; Ο άνθρωπος πρέπει να κάνει το χρήμα, όχι το χρήμα τον άνθρωπο.
Τι σας έχει μείνει στο μυαλό από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο;
Ω Θεέ μου… Ενα θα σας πω… O Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος είναι αναντικατάστατος. Ηταν μεγάλη ελπίδα για την Ορθοδοξία στην Ελλάδα, στην Αμερική και σε όλον τον κόσμο. Στα χνάρια του περπατά και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος. Ο Ελπιδοφόρος έχει αγάπη στην καρδιά του και κατανόηση. Είναι προσεγγίσιμος άνθρωπος. Είναι προσόν να μη σε φοβάται ο συνάνθρωπός σου. Ο Ελπιδοφόρος έχει το όραμα του Χριστόδουλου. Θέλει να φτιάξει γηροκομεία, ορφανοτροφεία. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος έβλεπε τόσο μπροστά, που πολιτικός ακόμη και σήμερα δεν μπορεί να δει. Ο Χριστόδουλος έλεγε ότι είμαστε ο πιο ωραίος λαός του κόσμου, αλλά για να ενωθούμε πρέπει πρώτα να μας βρει μια συμφορά ή να έχουμε έναν κοινό εχθρό. Ο Χριστόδουλος αγαπούσε την Ελλάδα και τον κόσμο της Ελλάδας. Είχε όνειρα. Την ήθελε πολιτισμένη, ενωμένη και φάρο για τον κόσμο. Αγαπούσε τη γνώση, την εκπαίδευση. Ο Χριστόδουλος αγαπούσε την Ελλάδα. Κι εγώ την αγαπώ. Είμαι υπερήφανη που είμαι Ελληνίδα. Αγαπώ και την Αμερική και την Ελλάδα γιατί και οι δύο χώρες με έκαναν αυτό που είμαι σήμερα.
Τι δεν σας αρέσει στην Ελλάδα;
Η έλλειψη πολιτισμού. Ημουν χθες στη Σουηδία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και είδα τι θα πει πολιτισμός. Ούτε ένα σκουπίδι κάτω στον δρόμο, ούτε ένα πεζοδρόμιο σπασμένο, βαμμένα κτίρια, βιβλιοπωλεία. Τα παιδιά διάβαζαν τα βιβλία τους χωρίς κινητά και υπολογιστές. Τα παιδιά μιλούσαν με τους γονείς και δεν ήταν κολλημένα με την τεχνολογία. Τα παιδιά με την τεχνολογία έχουν πάει σε άλλο επίπεδο, αλλά έχουν χάσει και την ισορροπία τους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προβάλλουν κάτι που δεν είναι πραγματικό. Ιλούζιον λέμε στην Αμερική. Για μένα τα παιδάκια δεν είναι κακά. Αλλά φτάσαμε σε ένα σημείο που οι γονείς έχουν γίνει παιδιά και τα παιδιά γονείς. Οι γονείς φοβούνται να μιλήσουν στα παιδιά τους. Αν φοβάσαι να μιλήσεις στο παιδί, να βάζεις όρια, να υπάρχει πειθαρχία, μην κάνεις παιδιά. Εσύ πρέπει να κάνεις τους νόμους για τα παιδιά σου με διάλογο και αγάπη μέσα σε ανασφαλείς καιρούς. Σήμερα τα παιδιά σπουδάζουν δωρεάν στην Ελλάδα και μετά μεταναστεύουν. Τα εκμεταλλεύονται άλλα κράτη. Οταν ο μισθός είναι 1.000 ευρώ και το ενοίκιο 500 ευρώ, πού να κάτσουν στην Ελλάδα; Πάνε στο εξωτερικό που τους πληρώνουν 3.000 ευρώ. Στην Ελλάδα όλα πληρώνονται σε ευρώ και οι μισθοί έχουν μείνει σε δραχμές. Και μετά πώς να κάνουν παιδιά τα Ελληνόπουλα; Ποιος φταίει που δεν γεννιούνται παιδιά; Οι πολιτικοί πρέπει να λάβουν τα μέτρα τους γιατί θα γίνουμε ξένοι μέσα στη χώρα μας. Μια χώρα που έδωσε τη δημοκρατία στην ανθρωπότητα. Αν οι μισθοί δεν γυρίσουν σε ευρώ, ο κόσμος θα φύγει από την Ελλάδα. Να βλέπεις γεροντάκια να ψάχνουν στα σκουπίδια; Οι άνθρωποι αρρωσταίνουν ψυχικά και σωματικά. Σαρώνει ο καρκίνος.
Καρκίνος. Η ασθένεια της εποχής μας. Πώς αποφασίσατε να κάνετε ένα κέντρο έρευνας;
Ο καρκίνος χτύπησε τη μάνα μου στα 30 της χρόνια. Και είχε τέσσερα μωρά στην οικογένεια. Το πάλεψε για να ζήσει. Στα 40 την ξαναχτύπησε ο καρκίνος. Το πάλεψε ξανά. Δίπλα της στάθηκαν κορυφαίοι γιατροί, όπως ο Λεωνίδας Πλατανιάς. Ο γιατρός αυτός κάνει πολύ καλό στην ανθρωπότητα. Της έδωσε ένα πειραματικό φάρμακο και με τη βοήθεια του Θεού η μητέρα μου δέχτηκε το φάρμακο. Εζησε για άλλα 18 χρόνια. Αυτό ήταν θαύμα. Στα 60 της «έφυγε» από άλλο χτύπημα του καρκίνου. Σε έναν μήνα. Ηταν επιθετικός. Μου ήρθε κεραυνός με τη μαμά μου. Τάφηκε στο χωριό της. Η μαμά μου ήταν μια αγία γυναίκα, έδωσε λεφτά για την ανέγερση εκκλησιών, μοναστηριών. Στη ζωή μου έζησα πίκρες. Παιδιά φίλων μου πέθαναν από καρκίνο. Τότε είπα θα κάνω ένα ίδρυμα για τον καρκίνο. Πήρα λοιπόν τηλέφωνο τον κ. Πλατανιά και τον ρώτησα πώς να κάνω ένα ίδρυμα για τον καρκίνο. Και μου είπε: «Ελένη, κάνε ένα κέντρο έρευνας». Σπουδαίο έργο για τον καρκίνο στην Ελλάδα έκανε η Μαριάννα Βαρδινογιάννη. Μια γυναίκα με χάρισμα. Εδινε χωρίς να έχει στον νου της να πάρει κάτι. Τη θαύμαζα πάρα πολύ. Μια γυναίκα τόσο γενναιόδωρη, τόσο σίγουρη με τον εαυτό της. Θέλω εδώ να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον άνδρα μου. Αν δεν ήταν αυτός, δεν θα είχα αυτό το φιλανθρωπικό έργο για την κοινωνία και την Εκκλησία. Ο άνδρας μου είναι άρχοντας του Οικουμενικού Πατριαρχείου εδώ και 20 χρόνια. Μια φίλη μας του είπε: «Θα είχατε κάνει ακόμα περισσότερα μαγαζιά, αν η Ελένη δεν είχε κάνει τόσα ιδρύματα». Ο άνδρας μου μπορεί να δίνει και 1 εκατομμύριο δολάρια σε φιλανθρωπίες τον χρόνο, αλλά δεν βαρυγκομά γι’ αυτό. Με στηρίζει σε όσα κάνω. Και δεν δυσανασχετεί που λείπω από το σπίτι σε ταξίδια ανά τον κόσμο. Ξέρει τι αγαπώ και το δέχεται. Αλλά και όλα τα παιδιά μου βοηθούν. Την Εκκλησία, τους απόρους. Χαίρομαι που τα παιδιά μου δεν έγιναν κούφιοι άνθρωποι.
Πώς νιώθετε που σας λένε νέα Μητέρα Τερέζα;
Την αγαπούσα τη Μητέρα Τερέζα. Διάβαζα τι έκανε στην Καλκούτα, στην Ινδία. Μερικοί άνθρωποι σ’ αγγίζουν με τέτοιον τρόπο, που δεν ξέρεις τι είναι αυτό που σ’ άγγιξε. Στην αρχή όταν μου είπαν «μα είστε η νέα Μητέρα Τερέζα, μιλάτε με αστέγους, τους αγκαλιάζετε, μιλάτε και δεν θέλουμε να σταματήσετε να μιλάτε», έπαθα σοκ. Λέω από μέσα μου: «Τι λένε…» Για μένα είναι τιμή αυτός ο τίτλος. Στη ζωή μου έχω δοκιμαστεί πολύ. Στα 19 μου χρόνια έμεινα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα σε αναπηρικό αμαξίδιο. Και οι γονείς μου με έτρεξαν παντού για να γίνω καλά. Είχα μείνει 40 κιλά. Τότε με πήγαν στον Αγιο Πορφύριο και πήρα την ευχή του. Τα χρόνια πέρασαν. Πρόσφατα πήγα στο Φανάρι και ένας γέροντας που έχει το κομποσκοίνι του Αγίου Πορφυρίου, γιατί ήταν κάτω από την υπακοή του Αγίου, μου έδωσε αυτό το κομποσκοίνι όταν του είπα την ιστορία μου με τον άγιο και από τότε αυτό το κειμήλιο δεν έχει φύγει από την οικογένειά μας. Το έχω φυλαχτό μου. Η Παναγία μας, ο Αγιος Γεώργιος, ο Αγιος Νεκτάριος έχουν κάνει τόσα θαύματα στην οικογένειά μου.
Ποια είναι τα όνειρά σας;
Ο πατέρας μου έλεγε ότι τα τραπέζια δεν είναι μόνο για το φαγητό. Είναι για να λύνονται προβλήματα. Οι πολιτικοί πρέπει να κάθονται στα τραπέζια και να μην προτάσσουν το εγώ αλλά το εμείς για να βρεθεί η λύση. Από το λεξιλόγιο πρέπει να σβηστεί το «εγώ». Τα ιδρύματά μας λειτουργούν γιατί πιστεύει ο κόσμος σ’ εμάς. Εμείς, ως οικογένεια, στηρίξαμε και τον Τραμπ και τον Ομπάμα και τον Κλίντον. Το όνειρό μου είναι να δω την ανθρωπότητα ενωμένη. Αν ο καθένας μας σώσει έναν άνθρωπο, είναι σαν να έχει σώζει όλη την ανθρωπότητα. Αν αναλάβουμε όλοι μας από ένα παιδάκι, τα ρούχα του, το φαγητό του, θα έχουμε σώσει μια ζωή. Επίσης το όνειρό μου είναι να μην πεθάνει άλλος νέος άνθρωπος από καρκίνο. Δεν ξέρω τι γίνεται μετά το lockdown. Στρες, επεξεργασμένα τρόφιμα, τα πλαστικά που καταναλώνουμε, τα χρέη… Με καλούν απ’ όλα τα μέρη του πλανήτη και μου ζητούν τηλέφωνα γιατρών. Στο ίδρυμα κάνουμε μεγάλη έρευνα για το καρκίνο, έχουμε κορυφαίους γιατρούς και βγάζουμε συνέχεια νέα φάρμακα.
Μ.Η.Τ. 232120