Ο υποψήφιος επενδυτής είναι ο ομογενής Γιάννης Δερμετζόγλου
Ο βουλευτής Εβρου της Ν.Δ., Αναστάσιος Δημοσχάκης, επαναφέρει στο προσκήνιο την προσπάθεια επαναλειτουργίας του Εργοστασίου Ζάχαρης στην Ορεστιάδα. Για τον λόγο αυτόν συζήτησε με τον σύμβουλο του υπουργού Ανάπτυξης, Γιώργο Λαρίσση, και τον υποψήφιο επενδυτή Γιάννη Δερμετζόγλου, ο οποίος είναι πρώην εμπορικός ακόλουθος του υπουργείου Εξωτερικών.
- Του Χάρη Μπερτιδη
O κ. Δημοσχάκης, σε σχετική ανάρτησή του, αναφέρει: «Συμμετείχα σε μία εξαιρετικά χρήσιμη και με ελπιδοφόρο πρόσημο τηλεδιάσκεψη, που έλαβε χώρα κατόπιν πρωτοβουλίας μου, με τη συμμετοχή του υποψήφιου παγκόσμιας εμβέλειας επενδυτή της ομογένειας και του πρώην εμπορικού ακολούθου του υπουργείου Εξωτερικών, συμμαθητή και συνδέσμου, Γιάννη Δερμετζόγλου, υπό τον συντονισμό του συμβούλου του υπουργού Ανάπτυξης Γιώργου Λαρίσση.
Στη διάρκεια του ουσιαστικού διαλόγου μας, είχαμε την ευκαιρία να διερευνήσουμε από κοινού το φάσμα των ελπιδοφόρων προοπτικών που διανοίγονται για την αναβίωση του Εργοστασίου Ζάχαρης Ν. Ορεστιάδας και τις προοπτικές του για την περιοχή και τη χώρα. Οπως υπογράμμισα, πρόκειται περί μιας εμβληματικής βιομηχανικής μονάδας, η οποία δύναται να εξελιχθεί σε μια δυναμική αναπτυξιακή “υπερμεραρχία” στην ευαίσθητη ζώνη του νομού μας, λειτουργώντας ως ισχυρός μοχλός οικονομικής αναζωογόνησης κι επιφέροντας πολλαπλά οφέλη στην τοπική κοινωνία, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Βορείου Ελλάδος.
Το θετικό κλίμα που αναπτύχθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της συνομιλίας μας αποτυπώθηκε στη σύγκλιση απόψεων ως προς τα κρίσιμα σημεία της στρατηγικής που οφείλουμε να διαμορφώσουμε για την ευόδωση του εγχειρήματος, τα οποία και θα εξεταστούν εκτενέστερα σε προσεχή επικοινωνία μας, στην οποία προτάθηκε να ηγηθεί ο ίδιος ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος».
Η ιστορία της ελληνικής τευτλοκαλλιέργειας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πορεία της αγροτικής οικονομίας της Θράκης, και ειδικά του βόρειου Εβρου. Για δεκαετίες, η Ορεστιάδα αποτελούσε μια από τις σημαντικότερες πηγές αγροτικού εισοδήματος, όχι μόνο λόγω της παραγωγής ζαχαρότευτλων, αλλά και εξαιτίας του εργοστασίου ζάχαρης, που λειτουργούσε ως κινητήριος μοχλός ανάπτυξης. Η παρουσία του εργοστασίου δημιούργησε μια ολοκληρωμένη οικονομική αλυσίδα: εκατοντάδες μόνιμες και εποχιακές θέσεις εργασίας, σταθερό εισόδημα για τους αγρότες, υποστηρικτικές επιχειρήσεις, μεταφορές, προμήθειες, υπηρεσίες. Με άλλα λόγια, η ύπαρξη του εργοστασίου δεν ήταν απλώς μια βιομηχανική υποδομή – ήταν ένας ζωντανός οργανισμός που τροφοδοτούσε οικονομικά, κοινωνικά και δημογραφικά ολόκληρη την περιοχή.
Μετά το οριστικό κλείσιμό του, η πτώση υπήρξε απότομη και σκληρή. Αγρότες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την τευτλοκαλλιέργεια, πολλοί νέοι άφησαν την περιοχή αναζητώντας εργασία σε μεγαλύτερες πόλεις, επιχειρήσεις που βασίζονταν στο εργοστάσιο συρρικνώθηκαν ή έκλεισαν. Σε έναν Εβρο που ήδη αντιμετωπίζει το βάρος του Δημογραφικού και την αίσθηση απομόνωσης από τα κέντρα αποφάσεων, η απώλεια μιας τέτοιας παραγωγικής δομής λειτούργησε σαν ανοιχτή πληγή που δεν έκλεισε ποτέ. Σε αυτό το πλαίσιο, η προσπάθεια του Αναστάσιου Δημοσχάκη για την επαναλειτουργία του Εργοστασίου Ζάχαρης Ορεστιάδας αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Δεν είναι μια προσωπική πολιτική πρωτοβουλία, ούτε μια συμβολική κίνηση.
Προσπάθεια ανάκτησης του χαμένου οικονομικού αυτοσεβασμού της περιοχής
Ο κ. Δημοσχάκης γνωρίζει τον Εβρο καλύτερα από καθέναν. Ο ίδιος προέρχεται από τη συγκεκριμένη περιοχή, έχει ζήσει την ακμή και την παρακμή της, έχει μιλήσει επί χρόνια με αγρότες, τευτλοπαραγωγούς, παλιούς εργαζομένους του εργοστασίου, με όλη τη γενιά που έζησε από κοντά την εποχή που η Ορεστιάδα ήταν ένας πραγματικός πυλώνας της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης.
Η επιμονή του δεν αφορά μόνο την αναβίωση ενός εργοστασίου, αλλά ενός ολόκληρου μοντέλου παραγωγής που χάθηκε άδικα. Είναι η προσπάθεια να ανακτηθεί ένα κομμάτι του χαμένου οικονομικού αυτοσεβασμού της περιοχής, να επανέλθει μια παραγωγική βάση που μπορεί να ξαναδώσει ζωή στην τευτλοκαλλιέργεια, εισόδημα στους παραγωγούς, δουλειές στους κατοίκους και προοπτική στον τόπο. Η ΕΒΖ, όπως πολλοί θυμούνται, ήταν κάποτε ένας ισχυρός εθνικός θεσμός. Με τρία λειτουργικά εργοστάσια στη χώρα, αποτελούσε αιχμή του δόρατος για τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Ομως, τα λάθη διαχείρισης, η απουσία εκσυγχρονισμού, η αδυναμία προσαρμογής στα ευρωπαϊκά δεδομένα και η σταδιακή εγκατάλειψη της τευτλοκαλλιέργειας οδήγησαν στο κλείσιμο μια δομή που θα μπορούσε ακόμη και σήμερα να είναι ανταγωνιστική.
Βήμα για την αναγέννηση του Εβρου
Το εργοστάσιο της Ορεστιάδας ήταν το νεότερο και πιο σύγχρονο από τα τρία, με δυνατότητα παραγωγής που κάλυπτε μεγάλο μέρος των αναγκών της χώρας. Η παύση λειτουργίας του δεν ήταν απόφαση παραγωγικής ή τεχνικής αδυναμίας, αλλά καθαρά πολιτική και οικονομική επιλογή που αγνόησε τις ανάγκες της περιοχής.
Ο Αναστάσιος Δημοσχάκης ανέλαβε από νωρίς την πρωτοβουλία να φέρει το θέμα ξανά στο προσκήνιο. Με συνεχείς παρεμβάσεις, ερωτήσεις στη Βουλή, συναντήσεις με υπουργούς, συζητήσεις με παραγωγούς και τευτλοεξαγωγείς, προσπάθησε να διεκδικήσει όχι μια θεωρητική υπόσχεση, αλλά μια ουσιαστική εξέταση της οικονομικής βιωσιμότητας της επαναλειτουργίας. Σε αγροτικές περιοχές όπως η Ορεστιάδα, η πολιτική συνήθως θυμάται τους ανθρώπους μόνο κοντά στις εκλογές.
Ομως, εδώ έχουμε το παράδειγμα ενός πολιτικού που δεν άφησε το ζήτημα να ξεχαστεί – το κράτησε ζωντανό επίμονα, παρά τις αλλεπάλληλες αρνήσεις και δυσκολίες. Γιατί ο Δημοσχάκης γνωρίζει ότι το ζήτημα του εργοστασίου δεν αφορά απλώς μια βιομηχανία που έκλεισε – αφορά την αξιοπρέπεια μιας ολόκληρης περιφέρειας, την οποία η Πολιτεία έχει αφήσει για χρόνια να μαραζώνει.
Αγροτικά, η επαναλειτουργία θα είχε τεράστια σημασία. Η τευτλοκαλλιέργεια ήταν κάποτε μια από τις πιο προσοδοφόρες και σταθερές καλλιέργειες της Ελλάδας. Παρείχε υψηλές αποδόσεις, συμβολαιακή σταθερότητα, τεχνική υποστήριξη, έδινε στον αγρότη ένα εισόδημα προβλέψιμο και προστατευμένο. Η απουσία του εργοστασίου έκανε την καλλιέργεια οικονομικά αδύνατη, διότι η μεταφορά των τεύτλων σε άλλες πόλεις ήταν ασύμφορη.
Επομένως, η επαναλειτουργία του εργοστασίου θα ήταν το πρώτο και καθοριστικό βήμα για την αναζωογόνηση της τευτλοπαραγωγής. Στην πράξη, με τις σημερινές τιμές, με τη ζήτηση για ζάχαρη να αυξάνεται διεθνώς, με την Ελλάδα να εισάγει το μεγαλύτερο ποσοστό της ζάχαρης που καταναλώνει, η επαναλειτουργία δημιουργεί μια πραγματική ευκαιρία για μείωση του εμπορικού ελλείμματος και για στήριξη της πρωτογενούς παραγωγής.
Η περιοχή της Ορεστιάδας παρουσιάζει ένα ακόμη κρίσιμο χαρακτηριστικό: είναι παραμεθόρια, με εθνική σημασία. Σε έναν τόπο που αδειάζει από νέους, όπου το Δημογραφικό πλήττει βαρύτερα από οπουδήποτε αλλού, κάθε θέση εργασίας έχει βαρύτητα. Ενα εργοστάσιο σαν αυτό της ζάχαρης δεν προσφέρει μόνο μισθούς – δημιουργεί λόγους παραμονής στον τόπο, δίνει προοπτική, σταματά το κύμα φυγής. Η Θράκη δεν χρειάζεται επιδόματα – χρειάζεται παραγωγή, χρειάζεται ανάπτυξη, χρειάζεται επενδύσεις που στηρίζουν τους ανθρώπους της.
Η Πολιτεία εδώ και χρόνια δείχνει να το ξεχνά, εστιάζοντας σε λύσεις «γρήγορες» και πολιτικά εύκολες. Αντίθετα, η επαναλειτουργία ενός τέτοιου εργοστασίου απαιτεί σχέδιο, επιμονή και πολιτική βούληση. Και αυτό ακριβώς είναι το σημείο όπου η δράση του Δημοσχάκη αποκτά ιδιαίτερη αξία. Πέρα από τη διάσταση της παραγωγής και του αγροτικού εισοδήματος, δεν πρέπει να ξεχνάμε και την ιστορική διάσταση. Το εργοστάσιο της Ορεστιάδας δεν υπήρξε ποτέ ένα ψυχρό τεχνοκρατικό κτίριο – ήταν ένα σύμβολο. Για τους παλιότερους αποτέλεσε την απόδειξη ότι η Θράκη μπορεί να έχει βιομηχανία, ότι δεν είναι καταδικασμένη να μείνει πίσω.
Για την επιβίωση της αγροτικής οικονομίας
Ο Δημοσχάκης, στην ουσία, ζητά αυτό που θα έπρεπε αυτονόητα να ζητά κάθε πολιτικός που εκπροσωπεί αγροτική περιφέρεια: την ενεργοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων του τόπου. Ο αγώνας του είναι μια υπενθύμιση ότι η ανάπτυξη δεν έρχεται μόνο με δρόμους, τουρισμό και φωτοβολταϊκά, αλλά με παραγωγή πραγματική, χειροπιαστή.
Και αυτή η παραγωγή μπορεί να υπάρξει ξανά στον Εβρο, αρκεί η Πολιτεία να τολμήσει να κοιτάξει μπροστά. Το εργοστάσιο ζάχαρης της Ορεστιάδας δεν είναι ένα ξεχασμένο κουφάρι – είναι μια ευκαιρία. Και ο Αναστάσιος Δημοσχάκης είναι από τους λίγους που το αντιλαμβάνονται και συνεχίζουν να το διεκδικούν.
Σε μια Ελλάδα που συχνά βιάζεται να θάψει ό,τι έκλεισε, εδώ υπάρχει μια περίπτωση όπου το παλιό μπορεί να ξαναγίνει νέο, χρήσιμο, παραγωγικό. Και αυτό είναι ίσως το πιο αισιόδοξο μήνυμα για μια περιοχή που το έχει ανάγκη περισσότερο από κάθε άλλη.
Πηγή: Εφημερίδα Έλληνας Αγρότης
