Οι πιστοί ανήγειραν τον ναό που τους συντρόφευσε τόσο σε δύσκολες όσο και σε ευτυχισμένες στιγμές
Iσως πολλοί θα έχουν απορήσει πώς βρέθηκε καταμεσής των Αθηνών, στο επίκεντρο μιας παραδοσιακής γειτονιάς της, ο ναός της Χιώτισσας Αγίας Μαρκέλλας που βρίσκεται στον Βοτανικό και γιορτάζει σήμερα. Της παρθενομάρτυρος που γεννήθηκε στη Βολισσό, τη βορεινή και ιστορική κωμόπολη της Χίου, η οποία γέννησε και την Αγία Ματρώνη, την αποκαλούμενη Χιοπολίτιδα που γιορτάζει στις 20 Νοεμβρίου.
- Από τον Ελευθέριο Σκιαδά
Ολα οφείλονται στον «Χιακό Σύνδεσμο “Η Αγία Μαρκέλλα” (Βολισσού)», ο οποίος πανηγύριζε τη μνήμη της πότε στον ναό του Προφήτη Δανιήλ και πότε σε άλλες εκκλησίες της περιοχής μέχρι και τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα. Στη μία εκκλησία γινόταν ο αρχιερατικός πανηγυρισμός, σε άλλη η γιορτή στη μνήμη της Αγίας Μαρκέλλας. Το προεδρείο του Συνδέσμου, οι Γ. Μαδιανός και Ι. Καρνέρης, αναζητούσαν τρόπους για να ανεγείρουν την εκκλησία της προς ικανοποίηση του θρησκευτικού συναισθήματος των Χίων που ζούσαν στην Αθήνα.
Κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής οι περισσότεροι, με την επιλογή της θέσης για την ανέγερση του ναού της Αγίας Μαρκέλλας έλυναν και μέγα ζήτημα που απασχολούσε την περιοχή που ήθελε να… τσακώνονται οι γείτονες Αγιος Βασίλειος και Αγιος Πολύκαρπος για το προνόμιο του ενοριακού ναού. Οι δύο αυτοί ναοί, του Αγίου Βασιλείου και του Αγίου Πολυκάρπου, βρίσκονταν στα δύο άκρα της συνοικίας και παρά το γεγονός ότι ο πρώτος ήταν μεγάλος και καλλιεπής, το προνόμιο του ενοριακού ναού είχε ο «ταπεινός» Αγιος Πολύκαρπος. Αλλά και αυτός θεωρούνταν απόμακρος, «ερημικόν ναϊδριον» για τους κατοίκους της περιοχής. Η διένεξη των δύο εκκλησιών δεν άργησε να φτάσει και μέχρι τις στήλες του Τύπου, προκαλώντας διαιρέσεις μεταξύ των κατοίκων αλλά και μεταξύ εκκλησιαστικών παραγόντων.
Οι κάτοικοι της περιοχής. οι οποίοι ήθελαν να τελέσουν τα μυστήριά τους στη μεγάλη και επιβλητική εκκλησία του Αγίου Βασιλείου, έπρεπε να πληρώσουν διπλά, καταβάλλοντας και τα αποκαλούμενα «ενοριακά δικαιώματα» στον Αγιο Πολύκαρπο. Τη διένεξη ήρθε να λύσει η Αγία Μαρκέλλα, της οποίας ο πρώτος ναός ανεγέρθηκε το 1922. Πρώτος ιερέας ανέλαβε ο Δημήτριος Δεληπέτρος, ενώ στα τέλη της δεκαετίας 1920 άκμασε ως εφημέριος του ναού ο παπα-Γιώργης Μυτιληναίος. Εντός μικρού χρονικού διαστήματος ο ναός έγινε ενοριακός, δίνοντας ταυτοχρόνως το όνομά του σε μία από τις γειτονιές του Βοτανικού, τη γειτονιά της Αγίας Μαρκέλλας.
Μια γειτονιά η οποία τότε οριζόταν από την Ιερά Οδό, τη λεωφόρο Κωνσταντινουπόλεως και την οδό Αμφιπόλεως. Εντυπωσιάζει το γεγονός της ταχύτατης καθιέρωσης της ενορίας, σε βαθμό ώστε το 1926 όταν το υπουργείο Δικαιοσύνης όριζε επιτροπές για το ενοικιοστάσιο περιελάμβανε και επιτροπή της ενορίας Αγίας Μαρκέλλας, αποτελούμενης από τον ιερέα της εκκλησίας Γεώργιο Μυτιληναίο και τους Χ. Αντωνάτο, Ι. Δραμιτινό, Π. Πεταλιά και Κ. Μάτσα.
Η Πλατυτέρα του επιφανούς Πελεκάση
Για τον ναό επικρατεί η άποψη πως είναι εκείνος που στήθηκε από τους Χιώτες και με την αρωγή των ενοριτών το 1922. Στην πραγματικότητα, όμως, ο πρώτος ναΐσκος ήταν μικρός και δεν επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες της συνοικίας, η οποία ολοένα και αναπτυσσόταν προς κάθε κατεύθυνση. Γι’ αυτό κατεδαφίστηκε τον Μάιο 1935 και ανεγέρθηκε στη θέση του ο σημερινός ναός. Οι παλαιότεροι θυμούνται με νοσταλγία τον νεοκόρο μπαρμπα-Γιάννη να κατασκευάζει πανέμορφους σταυρούς από βούρλα. Οι πιστοί ανήγειραν τον ναό που τους συντρόφευσε σε δύσκολες και ευτυχισμένες στιγμές. Αξιοσημείωτη για τον επισκέπτη είναι η Πλατυτέρα, έργο που φιλοτέχνησε στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής ο επιφανής Δημήτριος Πελεκάσης. Αποκαλύφθηκε και αποκαταστάθηκε στις αρχές της δεκαετίας 1990, όταν εφημέριος ήταν ο αείμνηστος αρχιμανδρίτης Νικηφόρος Κάρδαρης.
Μ.Η.Τ. 232120