Αυξάνονται κατά 57% οι έλεγχοι, στο στόχαστρο μεγάλες αποκλίσεις και «μηδενικές» δηλώσεις
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων περνά σε εκτεταμένη εντατικοποίηση των ελέγχων στις επιστροφές ΦΠΑ, βάζοντας στο μικροσκόπιο υποθέσεις με υψηλό ρίσκο φοροδιαφυγής. Το σχέδιο προβλέπει περισσότερους στοχευμένους ελέγχους, βαθύτερες διασταυρώσεις στοιχείων και αλλαγές στη διαδικασία υποβολής δηλώσεων, με στόχο τον περιορισμό των παράνομων επιστροφών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι φορολογικοί έλεγχοι αυξάνονται σε 6.600 από 4.200, καταγράφοντας άνοδο 57%, ενώ ενεργοποιείται ένα πλέγμα ψηφιακών εργαλείων που αξιοποιεί δεδομένα από myDATA, POS και ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
Πώς αλλάζει η διαδικασία των δηλώσεων ΦΠΑ
Μετά την προσυμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ βάσει των δεδομένων myDATA, το επόμενο βήμα είναι η αυτόματη υποβολή της δήλωσης εφόσον δεν υπάρξει παρέμβαση από τον υπόχρεο. Η πρακτική αυτή, σε συνδυασμό με την επέκταση των ψηφιακών συναλλαγών, έχει ήδη αποδώσει.
Ενδεικτικό είναι ότι το κενό ΦΠΑ μειώθηκε από 29% το 2017 σε 11,4% το 2023, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Σε απόλυτα μεγέθη, οι απώλειες περιορίστηκαν σταδιακά από 4,872 δισ. ευρώ το 2019 σε 2,532 δισ. ευρώ το 2023 και σε 2,116 δισ. ευρώ το 2024.
Ποιες υποθέσεις μπαίνουν στην πρώτη γραμμή
Η επιλογή των υποθέσεων γίνεται με κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Στο επίκεντρο βρίσκονται επιχειρήσεις και επαγγελματίες με υψηλές επιστροφές ΦΠΑ σε σχέση με τον τζίρο τους, περιπτώσεις μεγάλων αποκλίσεων ανάμεσα στα δηλωθέντα στοιχεία και τα αιτούμενα ποσά, καθώς και φορολογούμενοι με ύποπτη συμπεριφορά ή ιστορικό παραβάσεων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε νεοσύστατες και εποχικές επιχειρήσεις που αιτούνται δυσανάλογα υψηλές επιστροφές, αλλά και σε όσους υπέβαλαν μηδενικές δηλώσεις το 2024, παρότι από τα διαθέσιμα δεδομένα προκύπτει πραγματική οικονομική δραστηριότητα. Αντίστοιχοι έλεγχοι δρομολογούνται και για το φορολογικό έτος 2023.
Παράλληλα, προγραμματίζονται 8.318 μερικοί έλεγχοι με διασταυρώσεις στοιχείων από POS, ηλεκτρονικά βιβλία, ενδοκοινοτικές συναλλαγές και άλλες πηγές.
Παρά τη σημαντική πρόοδο, η Ελλάδα εξακολουθεί να εμφανίζει διψήφιο κενό ΦΠΑ. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι συνολικές απώλειες της τελευταίας 15ετίας φθάνουν τα 73,5 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 30% του ΑΕΠ.
