Η Ιερά Μονή Παναχράντου στην Aνδρο απέκτησε πάλι το ιερό κτίσμα. Εντός του, εικαστική συλλογή με 47 έργα κορυφαίων ζωγράφων. «Ο Θεός φώτισε τους μαστόρους, που έφτιαξαν ένα έργο τέχνης» λέει ο Hγούμενος π. Ευδόκιμος
Σημαντικές στιγμές καταγράφονται αυτή την περίοδο στην Ιερά Μονή Παναχράντου στην Ανδρο, όπου πριν από λίγο καιρό ολοκληρώθηκαν οι εργασίες ανακαίνισης στον ιστορικής σημασίας πύργο του μοναστηριού. Συγχρόνως, με το πέρας των εργασιών ξεκίνησε και η λειτουργία εντός του πύργου της μόνιμης εικαστικής συλλογής: «Τέχνης Φυλακτήριον – Πινακοθήκη Πνευματικού και Σύγχρονης Δημιουργίας», στην οποία φιλοξενούνται έργα 47 ονομαστών Ελλήνων ζωγράφων, όπως π.χ. του Μόραλη, του Φασιανού, του Μποκόρου, του π. Σταμάτη Σκλήρη κ.ά. Η παρουσία αυτής της συλλογής αναμένεται να συμβάλει τα μέγιστα στη μελλοντική ανάπτυξη της πολιτιστικής δραστηριότητας στο αρχοντικό νησί της Ανδρου.
Οι εργασίες για την ανακαίνιση του πύργου ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2025 και ολοκληρώθηκαν προσφάτως, χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των εκεί εγκαταβιούντων τεσσάρων μοναχών, που μαζί με τον Hγούμενο της Μονής π. Ευδόκιμο και με την ομάδα των τεχνιτών εργάστηκαν αόκνως καθημερινά για την ευόδωση του έργου: «Με τη βοήθεια του Θεού, αφού πρώτα καταφέραμε το προηγούμενο διάστημα να φτιάξουμε το μοναστήρι, προχωρήσαμε και στην αποκατάσταση του πύργου που περιλαμβάνει τρεις ορόφους» τονίζει ο ηγούμενος π. Ευδόκιμος, μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια», και συνεχίζει την αναφορά του: «Οποιες εργασίες κάναμε έγιναν με σεβασμό στην ιστορικότητα και τη φυσιογνωμία του μοναστηριού. Δεν αλλάξαμε τίποτα, δεν προσθέσαμε καμία δική μας ιδέα! Ο Θεός φώτισε τους μαστόρους, και αυτοί έφτιαξαν ένα έργο τέχνης, κάνοντας χαρούμενους τους πιστούς και όλους όσους επισκέφθηκαν το μοναστήρι».
«Εγκαταβιώ στο μοναστήρι εδώ και 73 χρόνια. Το παρέλαβα ερειπωμένο, χωρίς φως και νερό. Ούτε δρόμος δεν υπήρχε για να φτάσει κάποιος εδώ» σημειώνει ο π. Ευδόκιμος, περιγράφοντας κατά κυριολεξία όσα δύσκολα βίωσε το προηγούμενο διάστημα: «To 1960 όλο το τμήμα του βορινού κλίτους της μονής, όπως και ο πύργος κατέρρευσαν εξαιτίας της φθοράς του χρόνου και της έλλειψης της απαραίτητης συντήρησης, που θα έπρεπε να έχει γίνει. Από τότε δεν είχε γίνει καμία εργασία για την αποκατάσταση του πύργου. Σκεφτόμουν συνέχεια όλα τα προηγούμενα χρόνια με ποιον τρόπο θα καταφέρω να ξαναφτιάξω τον πύργο. Τελικά, το έργο αυτό πραγματοποιήθηκε φέτος.
Υπήρξαν ωστόσο κάποιοι που αντιδράσανε σε αυτή την προσπάθεια που κάναμε. Θεώρησαν ότι αυτός ο πύργος δεν χρειάζεται να φτιαχτεί και κατέθεσαν μήνυση εναντίου μου. Παρ’ όλα αυτά όμως, όταν ήρθε η στιγμή για να προχωρήσει η υπόθεση, είπαν πως δεν είχε νόημα να γίνει αυτό σε έναν άνθρωπο 92 ετών. Ευτυχώς, όλα πήγαν καλά. Από όλα τα μέρη της Ελλάδας αλλά και από το εξωτερικό καταφθάνουν πολλοί άνθρωποι για να θαυμάσουν τον πύργο και να εγκωμιάσουν τις εργασίες που έχουν γίνει. Τους καλοκαιρινούς μήνες ερχόντουσαν έως και 1.000 άτομα ημερησίως! Παρότι έπρεπε να ανέβουν τα 150 σκαλιά του πύργου, κανείς δεν δυσανασχετούσε. Και όσο για εκείνους που είχαν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους, τώρα δεν βγάζουν μιλιά!» συμπληρώνει ο π. Ευδόκιμος.
Οσοι επισκέπτονται την Ιερά Μονή Παναχράντου εντυπωσιάζονται επίσης από την εικόνα της καθαριότητας και της ευταξίας, που επικρατεί σε όλα τα σημεία της μονής – πολλώ δε μάλλον στον χώρο του πύργου, που έχει επισκευασθεί με καλαισθησία και αγάπη, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει ο π. Ευδόκιμος. Ανάμεσα στα μελλοντικά σχέδια του ίδιου είναι η ανάπλαση του αύλειου χώρου, ώστε να αναδειχθούν περαιτέρω τα δύο θεόρατα πλατάνια, που ομορφαίνουν το μοναστήρι εδώ και πολλούς αιώνες. Δυστυχώς, ένα πρόβλημα που καλούνται οι μοναχοί να αντιμετωπίσουν είναι και αυτό της λειψυδρίας, εκφράζοντας τον φόβο πως, εάν δεν βρέξει σύντομα, δεν θα έχουν νερό να πιουν!
«Οταν παρέλαβα το μοναστήρι, στο καθολικό ήταν αγιογραφημένο μόνο το ιερό, αλλά στη συνέχεια προχώρησε και ολοκληρώθηκε η αγιογράφησή του» τονίζει ο π. Ευδόκιμος και καταλήγει λέγοντας τα εξής: «Ναι μεν έχουμε φτιάξει το κτίσμα που θα φιλοξενήσει το μουσείο της μονής, εντούτοις δεν έχουμε τα χρήματα, ώστε να προχωρήσουμε άμεσα στη διαμόρφωση του εσωτερικού χώρου και να τοποθετήσουμε εκεί τα άγια λείψανα και άλλα ιερά σκεύη. Πάντως, τους επόμενους μήνες στον πύργο της μονής θα διοργανωθούν εκθέσεις ζωγραφικής και παραλλήλως θα διεξαχθούν και άλλες εκδηλώσεις».
Τόπος αγιασμού για χιλιάδες προσκυνητές
Η Ιερά Μονή Παναχράντου είναι χτισμένη σε πλαγιά του όρους Γερακώνη και σε ύψος 520 μέτρων. Σύμφωνα με τα διασωθέντα χειρόγραφα, ανεγέρθηκε το 961 από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Νικηφόρο Β΄ Φωκά. Στο ίδιο μέρος που χτίστηκε το μοναστήρι είχε βρεθεί έναν χρόνο νωρίτερα η ιερή εικόνα της Παναγίας Παναχράντου. Από το 1602 έως το 1608 διενεργήθηκαν εργασίες ανακαίνισης του μοναστηριού, ενώ το 1683 μεταφέρθηκε εκεί η κάρα του Αγίου Παντελεήμονα. Το 1705, το μοναστήρι ανακηρύχθηκε σταυροπηγιακή μονή.
Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας πολλές γυναίκες του νησιού κατέφευγαν στο μοναστήρι για να γλιτώσουν από τα χέρια των απίστων. Με τη βοήθεια των μοναχών εισέρχονταν από τις καμινάδες και κρύβονταν σε ειδικές κρύπτες, οι οποίες είχαν δημιουργηθεί και επικοινωνούσαν με τα τζάκια. Υπό αυτές τις συνθήκες ήταν αδύνατον να τις εντοπίσουν οι Τούρκοι. Η Μονή Παναχράντου συνεχίζει να αποτελεί τόπο αγιασμού και πνευματικής ανανέωσης για χιλιάδες επισκέπτες από όλα τα μέρη του κόσμου.
